آدرس محل تشکیل کلاسها :
میدان انقلاب خیابان آزادی روبه روی ایستگاه بی آرتی قریب نبش خیابان والعصر پلاک ۱۰۹ ساختمان پزشکان تمجیدی طبقه ۴
پست الکترونیک :Elme.salamat@gmail.com
تلفن های مرکز آموزش:
02166575754
09010580311
سه عامل اصلی که باید داروها را در مقابل آنها محافظت نمود: حرارت، نور، رطوبت. داروها نباید در اطاق پر نور یا دمای بیشتر از ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری شوند؛ بنابراین بسیاری از داروها باید در محیطی با دمای خنک نگهداری شوند مگر داروهایی که شرایط خاص دارند. بطور کلی دمای اتاق برابر با 25 درجه سانتیگراد و دمای یخچال معادل 2 تا 8 درجه سانتیگراد در نظر گرفته میشود. نباید هه داروها را در یخچال نگهداری نمود و از یخ زدن آنها هم باید جلوگیری کرد. یخچالهای دارویی باید حاوی دماسنج و رطوبت سنج بوده و دما و رطوبت یخچالها مطابق دستورالعمل ثبت دما و رطوبت بصورت مرتب ثبت شوند. برخی داروها تا قبل از بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند و بعد از باز شدن تا مدت معینی قابل نگهداری در خارج از یخچال میباشند. برای مثال انسولین تا ۱ ماه بعد از باز شدن خارج از یخچال قابل نگهداری است. برخی داروها تا قبل از بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند و بعد از بازشدن باید در خارج از يخچال نگهداری شوند برای مثال اسپری بینی کلسیتونین. برخی داروها تا قبل از آماده سازی یا بازشدن در دمای اتاق نگهداری شوند و بعد از آماده سازی یا بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند یا در صورت نگهداری در یخچال ماندگاری آنها بیشتر میشود. برای مثال مثال سوسپانسیون و ویال آنتی بیوتیکها. البته با توجه به اختلاف در نحوه فرمولاسیون داروها ملاک اصلی، نحوه نگهداری درج شده در بروشور داروها میباشد.ظروف حاوی دارو را معمولاً به رنگ قهوهای میساند تا حتی المقدور از ورود نور جلوگیری شود. یخچال برفک گرفته به مراتب رطوبت بالاتری از یخچال سالم دارد.
اگر می خواهید دارای مدرک معتبر تکنسین داروخانه باشید باید دوره های آموزش تکنسین داروخانه را بگذرانید.
کلیه فرآوردههای دارویی و اقلام بالک مجاز به تولید، واردات، توزیع، عرضه در کشور طبق مجوزهای سازمان غذا و دارو بدین ترتیب بسته بندی شدهاند:
تعداد واحد در بستهبندی به نحوی انتخاب شده که در محل داروخانه، بستهبندی کامل، سالم و همراه با بروشور، تحویل مصرفکننده گردد. هر واحد تحویلی به مصرفکننده در داروخانه میبایست حاوی شناسه رهگیری باشد و در مواردیکه امکان بستهبندی تک قلمیوجود نداشته شناسه رهگیری روی تمامیواحدهای مصرف درج گردیده است. عناوین ذیل روی بسته بندی داروها درج شده: نام هر فرآورده به فارسی و انگلیسی روی بسته بندی داروها درج شده است. (درصورتیکه فرآورده با نام تجاری عرضه شده باشد درج نام ژنریک با فونت کوچکتر در ذیل نام مذکور ضروری است.) دوز دارو یا داروهای تشکیل دهنده آن شکل دارویی روی فرآورده درج شده است. تعداد هر واحد مصرف، وزن یا حجم بسته بندی با توجه به شکل مصرف فرآورده به فارسی و انگلیسی چاپ شده و شکل دارویی فرآورده روی بستهبندی به فارسی و انگلیسی درج شده است. شناسه رهگیری UIDتعریف شده طبق دستورالعمل رهیابی ردگیری و کنترل اصالت، شماره تجاری فرآورده GTIN، شماره سری ساخت Batch/Lot، تاریخ انقضا Expiry Date بصورت متنی و بارکد دوبعدی روی قسمتی از بستهبندی درج یا الصاق شده است.
کیفیت بستهبندی: جنس بستهبندی بنحوی انتخاب میشود که کیفیت فرآورده را در طول عمر قفسهای و داروخانه، تحت تاثیر قرار ندهد.
اگر علاقه دارید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های مربوطه را بگذرانید.
مهمترین بستهبندیهای اشکال دارویی به همراه کاربرد آنها به شرح ذیل است:
ساشه Sachet : پودر، گرانول، محلول خوراکی، سوسپانسیون.
بلیستر Blister : قرص، کپسول.
استریپ Strip : قرص، کپسول، کپسول استنشاقی، شیاف، قرص و شیاف واژینال.
قوطی Box : قرص، کپسول، کپسول استنشاقی، پودر، گرانول.
بطری (شیشه، پلاستیک)Bottle : محلول، شربت، الگزیر و سوسپانسیون، محلول موضعی، لوسیون، دوش واژینال.
قطره Drop : محلول، شربت، الگزیر و سوسپانسیون، محلول موضعی، لوسیون، قطره چشمی، گوشی و بینی. یادآوری: شاید منطقی آن باشد که قطرهیا Drop را بیش از آنکهیک شکل دارویی بدانیم، به عنوان یک بسته بندی درنظر بگیریم. در واقع همهی اشکال دارویی محلول را میتوان به صورت قطره ساخت. ویژگی قطره در کم حجم بودن آن است. لذا وقتی مقادیر کمیاز دارو مورد نیاز باشد (مثلاً برای اطفال یا برای چشم) یا تنظیم دوز خیلی دقیق مد نظر باشد، دارو را بصورت قطره میسازند.
تیوب Tube : پماد، کرم و ژل موضعی، پماد و ژل چشمی، پماد، کرم و ژل واژینال.
- محلول انفوزیون وریدی (سرم) را به سه صورت بسته بندی میکنند: بطری پت، کیسه ای، بطری شیشهای.
جهت آموزش نسخه خوانی در کلاس های مربوطه شرکت کنید.
استعمال قطره گوشی در افراد زير 3 سال بدین صورت است که باید ابتدا كودك يا شيرخوار را بر روي گوش سمت مقابل خواباند. سپس با يك دست لاله گوش به سمت پايين و عقب کشیده شده و قطره به داخل گوش چکانده شود. استعمال قطره گوشی در افراد بالاي 3 سال هم به همین ترتیب صورت میگیرد با این تفاوت که لاله گوش را بايد به سمت بالا و عقب کشید. بهتر است بيمار به مدت 5 تا 10 دقيقه درهمين حالت باقي بماند. اگر قطره در یخچال نگه داشته شده باید قبل از مصرف هم دما شود.
اگر می خواهید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های مربوطه را بگذرانید.
روش صحیح مصرف اسپری بینی
طرز صحیح مصرف اسپری بینی به این صورت است که ابتدا باید داخل بینی را حتی المقدور تمیز کرد. هنگام مصرف اسپری بینی باید سر را کمیبه سمت جلو خم نمود و دهان و سوراخ دیگر بینی را بست. سپس باید همزمان با نفس کشیدن از راه بینی، اسپری را فشار داد و دارو را استنشاق نمود. بهتر است پس از هر بار مصرف قسمت نوک اسپری را با آب جوشیده سرد شده شست.
روش صحیح مصرف قطرهی چشمی
مصرف قطرهی چشمیکاری بسیار حساس و دقیق است، بنابراین همواره باید از شخص ديگري که دستهای خود را شستهیا دستکش دست کرده براي چكاندن قطره كمك گرفت. در صورت استفاده از هر نوع لنزی، قبل از چکاندن قطرهی چشمیباید آن را خارج نمود. اگر قطره در یخچال نگه داشته شده باید قبل از مصرف هم دما شود. سپس باید پلک پایین را کشیده و در حالیکه شخص به سمت بالا نگاه میکند دارو را در فضای پایین چشم ریخته و پلک را بست. در انتها باید انگشت را دقایقی روی گوشه چشم گذاشت تا از خروج دارو از طریق مجرای اشکی جلوگیری شود.
روش صحیح مصرف پماد چشمي
مصرف پماد چشمیهمانند قطرهی چشمیاست با این تفاوت که پس از ریختن دارو نباید پلک را تا لحظاتی بست و نیازی به گذاشتن انگشت روی مجرای اشکی نیست.
جهت آموزش تکنسین داروخانه باید دوره های مربوطه را بگذرانید.
روش صحیح مصرف کپسول استنشاقی
روش مصرف همانند اسپری است با این تفاوت که پودر داخل کپسول قرار است استنشاق شود و دستگاه نمیتواند پودر را پرتاب کند (پاف ندارد). لذا بیمار باید کپسول را آماده مصرف کرده و با توان دم عمیق خود آن را استنشاق نماید. لذا ابتدا باید كپسول را از سر رنگی آن در دستگاه (هندیهالر یا روولایزر) قرار داده و دستگاه را به حالت افقی نگاه داشت. با بستن درب اول، كپسول بصورت ثابت قرار میگیرد. سپس با فشردن دکمه، کپسول سوراخ شده و پودر آن در دسترس قرار میگیرد. وجود توری روی درب اول مانع خروج پوسته کپسول میشود. ادامه مسیر همچون استفاده از اسپریهاست و به دم عمیق بیمار نیاز دارد. در مورد کپسولهای استنشاقی نمیتوان از دم یار استفاده نمود.
روش صحیح مصرف توربوهالر (و توئیسهالر)
روش مصرف بسیار شبیه کپسول استنشاقی است. چون در توربوهالرها (و توئیسهالرها) نیز پودر داخل محفظه دارو قرار است استنشاق شود و دستگاه قابلیت پاف ندارد و قدرت دم عمیق بیمار دارو را به سمت ریه خواهد برد. لذا همه مراحل اسپری و کپسول استنشاقی عیناً باید رعایت شود. تنها تفاوت اینجاست که برای در دسترس قرار گرفتن دارو باید پیچ تنظیم کننده دوز در انتهای دستگاه چرخانده و دارو آماده مصرف شود. بدین منظور درحالی كه دستگاه در حالت عمودی است قاعده رنگی تا سرحد امكان به سمت راست چرخانده و بعد به سمت چپ برگردانه میشود تا صدای كلیك شنیده شود. این عمل موجب میشود كه دارو در دسترس قرار گیرد. درخصوص توئیسهالرها این امکان وجود دارد که شخص بنابر تجویز پزشک دوز خروجی از دستگاه را تنظیم کند. درخصوص توربوهالر دوز از پیش تعیین شده از دستگاه خارج میشود و درصورت نیاز بیشتر، پزشک دو یا چند دوز را تجویز مینماید. در این دو مورد هم نمیتوان از دم یار استفاده نمود.
جهت نسخه خوانی باید دارای مدرک معتبر نسخه خوانی باشید.
در مصرف صحیح داروهای خوراکی چند موضوع حائز اهمیت است: مصرف آب همراه دارو، رعایت فاصله بین دارو و غذا و رعایت حجم مصرف داروهای مایع.
مصرف آب همراه غذا: موجب جلوگیری از بروز ازوفاژیت و تسریع انحلال دارو و درنتیجه تسریع جذب آن میشود.
فاصله بین غذا و دارو: ناشتا: از شش ساعت قبل معده خالی باشد و تا یک ساعت پس از مصرف دارو هم خالی بماند. قبل غذا (معده خالی): از دو ساعت قبل معده خالی باشد و تا یک ساعت بعد هم خالی بماند. بعد غذا، همراه غذا (معده پر): حداکثر تا نیم ساعت پس از صرف غذا، دارو مصرف شود.
حجم مصرف داروهای مایع: قاشق چایخوری: تقریباً 5/2 میلیلیتر؛ قاشق مرباخوری: تقریباً 5 میلیلیتر؛ قاشق غذا خوری: تقریباً 10 میلیلیتر؛ لیوان: 250 میلیلیتر؛ پارچ: 4 لیوان = 1 لیتر
ابتدا باید شیشه حاوی پودر را به خوبی تکان داد تا اگر ذرات پودر به هم چسبپیدهاند از هم جدا شوند. آمادهسازی سوسپانسیون باید در دو مرحله انجام شود، ابتدا باید کمیآب جوشیده سرد شده را تا نصف خط نشانه اضافه کرد و به خوبی تکان داد. پس از دقایقی چون انحلال و جذب سطحی در حال انجام است سطح سوسپانسیون مقداری پایین میآید. دوباره باید آب جوشیده سرد شده را این بار تا خط نشانه اضافه نمود. قبل از هر بار مصرف هم باید شیشه را به خوبی تکان داد.
قبل از مصرف درصورتیکه پن در یخچال نگهداری شده است باید با محیط هم دما شود (غلطاندن بین دستان). هنگام مصرف اولین کار متصل کردن نیدل (سرسوزن) است. برای این کار باید ابتدا درپوش کاغذی سرسوزن را جدا نمود. سپس سرسوزن به طور مستقیم و محکم به سر پن متصل شده و درپوش سوزن جدا میشود. در ادامه میبایست پیچ تنظیم کننده مقدار دارو را که در انتهای قلم قرار دارد 1 یا 2 واحد چرخانده و برای اطمینان از عملکرد صحیح مقداری دارو را بیرون ریخت. حال نوبت انتخاب دوز مناسب برابر با تجویز پزشک است. پس از تنظیم مجدد دوز با چرخاندن پیچ تنظیم کننده، باید محل تزریق را با الکل ضدعفونی نمود. پس از ورود سوزن به بدن با فشردن دکمه بالای پن دارو تخلیه میشود. پس از اتمام تزریق ضمن تمیز کردن محل، سرسوزن را باید ضمن بستن دوباره درپوش، در سطل زباله انداخت.
بسیاری از بیماران اسپریها را اشتباه مصرف کرده و نتیجهی درمانی مطلوب را نمیبینند، از این رو آموزش بیمار در مورد نحوهی مصرف اسپری بسیار حائز اهمیت است. طرز صحیح مصرف اسپری دهانی به این صورت است که ابتدا باید تا جای ممکن خلط را از گلو خارج نمود. نوشیدن آب و مرطوب شدن گلو باعث افزایش نفوذ دارو به سیستم تنفسی میشود. هنگام مصرف اسپری دهانی بهتر است شخص در حالت ایستاده و سر رو بالا باشد (یا نشسته و سر کمیمتمایل به بالا و عقب). سپس باید دهانه اسپری را رو به قسمت انتهای گلو، داخل دهان قرار داده و با لبها دور آن را گرفت. سپس میبایست به آرامینفس را بیرون داده و تا جای ممکن هوای ریهها را تخلیه کرد. در ادامه در حالیکه دم عمیقی انجام میگیرد باید به طور همزمان قسمت بالای اسپری را فشار داده و نفس عمیق کشید و چند ثانیه آن را نگاه داشت و سپس به آرامیتخلیه نمود. بین دو پاف اسپری باید چند دقیقه فاصله گذاشت. بهتر است پس از اتمام مصرف، دهان را با آب شستشو داد تا اگر دارویی در داخل دهان باقی مانده، خارج شود. Spacer (دم یار، آسم یار، آسان نفس) نام وسیلهایست که برای مصرف راحتتر اسپری مخصوصاً در اطفال و سالمندان استفاده میشود. روش استفاده کاملاً شبیه فوق است با این تفاوت که اسپری درون دم یار زده میشود و چون فاصله اسپری از حلق بیشتر میشود سرعت حرکات ذرات دارو کاهش یافته و برخورد با حلق و رسوب آن در دهان کاهشمییابد.
اگر شما علاقه دارید تکنسین داروخانه شوید باید در دوره های آموزش تکنسین داروخانه شرکت کنید.
در جدول ذیل کلیهی اشکال دارویی همراه با نام علمی و علامت اختصاری آنها ارایه شدهاند. یادگیری آنها برای یک تکنسین داروخانه از ضروریات است.
علامت اختصاری نام انگلیسی نام فارسی
Pow Powder پودر
Gra Granule گرانول
Cap Capsule کپسول
Pearl پرل
Tab Tablet
قرص
Comp Comprime
Compressed Tab قرص فشرده شده ساده
Eff. Tab Effervescent Tab قرص جوشان
Chew. Tab Chewable Tab قرص جویدنی
Buccal Tab قرص دهانی (گونه ای)
Lozenge = Troch قرص مکیدنی
Scored Tab قرص خط دار
M.C. Tab Micro Coated Tab قرص میکروکوت
S.C. Tab Sugar Coated Tab قرص با روکش قندی
F.C. Tab Film Coated Tab قرص با روکش فیلم
E.C. Tab Enteric Coated Tab
قرص با روکش رودهای
G.R. Tab Gastro Resistant Tab
S.R Tab Sustained Release Tab قرص با روکش آهسته رهش یا پیوسته رهش
(رهش کنترل شده)
E.R & X.R Tab Extended Release Tab
C.R Tab Controlled Release Tab
P.R Tab Prolonged Release Tab
M.R Tab Modified Release Tab
Oral. Sol Oral Solution محلول خوراکی
Syr Syrup شربت
Elexir الگزیر
Susp Suspension سوسپانسیون
gtt Oral Drop قطره خوراکی
Sub. Tab Sublingual Tab قرص زیرزبانی
Sub. Pearl Sublingual Pearl پرل زیرزبانی
Sub. Spray Sublingual Spray اسپری زیرزبانی
Amp Ampule آمپول
Prefilled Syring سرنگ از قبل پرشده
Vial ویال
Pen پن (قلم دارویی)
Sol for Inf Solution for IV Infusion محلول انفوزیون
وریدی (سرم)
Top. Sol Topical Solution محلول موضعی
Top. Gel Topical Gel ژل
Lot Lotion لوسیون
Top. Cream Topical Cream کرم
Top. Oint Topical Ointment پماد
Patch Transdermal Patch پچ ترنسدرمال
Supp Suppository شیاف
Enema انما (تنقیه، اماله)
Rec. Oint Rectal Ointment پماد مقعدی
Vag. Dutch Vaginal Dutch دوش واژینال
Vag. Supp Vaginal Suppository شیاف واژینال
Vag. Cream Vaginal Cream کرم واژینال
Vag. Oint Vaginal Ointment پماد واژینال
Vag. Tab Vaginal Tablet قرص واژینال
Inhaler, Spray, Puffer اسپری ریوی
Neb Nebulizer محلول یا سوسپانسیون استنشاقی
Sol or Susp for Inhalation Solution or Suspention
for Inhalation
Inhal. Cap Inhalation Cap کپسول استنشاقی
Nas. Spray Nasal. Spray اسپری بینی
Nas. Drop Nasal. Drop قطره بینی
Eye. Drop قطره چشمی
Opht. Drop Ophtalmic. Drop
Eye. Oint Eye. Ointment پماد چشمی
Opht. Oint Ophtalmic. Ointment
Eye. Gel ژل چشمی
Opht. Gel Ophtalmic. Gel
Ear. Drop قطره گوشی
Paste خمیر دهانی
Orabase. Oint Orabase Ointment
Mouthwash دهانشویه
اسپری ریوی، کپسول استنشاقی، پودر استنشاقی، محلول استنشاقی و سوسپانسیون استنشاقی مهمترین اشکالی هستند که با هدف رساندن دارو به ریه استفاده میشوند.
اسپری ریوی
انواع مختلفی از اسپری ریوی دارد که طرز کار آنها در بخش اصول مصرف دارو توضیح داده خواهد شد. از جمله میتوان به اسپری با دوز مشخص (MDI)، توربوهالر و دیسکوس اشاره نمود.
کپسول استنشاقی
این شکل دارویی برای رساندن پودر داخل کپسول به ریه مصرف میشود. بدین منظور از دستگاه روولایزر یا هندیهالر استفاده میکنند.
محلول یا سوسپانسیون استنشاقی
از این شکل دارویی برای رساندن محلول یا سوسپانسیون به ریه استفاده میشود. این کار در بیمارستان و به کمک دستگاه تهویه مکانیکی یا ماشین بیهوشی انجام میگیرد.
اسپری بینی و قطره بینی مهمترین اشکالی هستند که با هدف رساندن دارو به عروق خونی انتهای بینی استفاده میشوند. هم اثر موضعی (معمولاً قطرهها) و هم اثر سیستمیک (معمولاً اسپریها) از این اشکال دارویی انتظار میرود.
قطره چشمی، پماد چشمیو ژل چشمیمهمترین اشکالی هستند که با هدف رساندن دارو به مویرگهای خونی چشم برای اثر موضعی استفاده میشوند.
قطره گوشی مهمترین شکلی دارویی است که با هدف رساندن دارو به گوش میانی و گوش داخلی برای اثر موضعی استفاده میشود.
نیمه جامدات دهانی (خمیر) و محلولهای دهانی (دهانشویه) مهمترین اشکالی هستند که با هدف رساندن دارو به داخل دهان برای اثر موضعی استفاده میشوند.
اگر می خواهید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های آموزش تکنسین داروخانه را بگذرانید.
شیاف، انما و پماد مقعدی مهمترین اشکالی هستند که از مسیر رکتال استفاده میشوند.
شیاف
شیافها اثربخشی سریعتری نسبت به اشکال دارویی خوراکی دارند و در موارد زیر تجویز میشوند: مسدود بودن راه دهانی یا بیهوش بودن بیمار و عدم امکان تجویز خوراکی داروها، كاهش عوارض گوارشی داروهای خوراکی، درمان بيماريهاي موضعي در ناحیهی مقعد مثل هموروئيد، تجویز دارو به بیمارانی که پذیرش برای مصرف سایر اشکال دارویی ندارند همچون اطفال و سالخوردگان. مهمترین محدودیت شیافها این است که همهی بیماران رضایت به مصرف این شکل دارویی نمیدهند.
انما (تنقیه، اماله)
انما محلول یا سوسپانسیون برای مصرف از طریق مقعد است. با توجه به محلول بودن انما، سرعت جذب آن از شیاف بیشتر خواهد بود.
دوش، شیاف واژینال، پماد واژینال، کرم واژینال و قرص واژینال مهمترین اشکالی هستند که از این مسیر استفاده میشوند.
دوش واژینال
محلولهای شستشوی واژینال اعم از دارویی و بهداشتی دوش واژینال نامیده میشوند.
اگر می خواهید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های آموزش تکنسین داروخانه را بگذرانید.
آدرس محل تشکیل کلاسها :
میدان انقلاب خیابان آزادی روبه روی ایستگاه بی آرتی قریب نبش خیابان والعصر پلاک ۱۰۹ ساختمان پزشکان تمجیدی طبقه ۴
پست الکترونیک :Elme.salamat@gmail.com
تلفن های مرکز آموزش:
02166575754
09010580311
سوالات خود را با ما در میان بگذارید.