ترمیمی و مواد دندانی

مواد ترمیمی

ترمیم بدان معناست که یک جسم را به ظاهر طبیعی و فعالیت نرمال آن برگردانیم.

انواع مواد ترمیمی که توسط دندانپزشک استفاده می شوند عبارتند از:

آمالگام: که نام کلینیکی ترمیم های نقره ای می باشد.

رزین های کامپوزیتی : که در حال تبدیل شدن به مقبول ترین ماده از نظر دندانپزشکان و بیماران می باشد و این بدلیل ظاهر طبیعی و پیشرفت های اخیر در

استحکام آن است.

سمان ها : گروهی از مواد دندانی هستند که به منظور ترمیم موقت و یا چسباندن دائم ترمیم های ریختگی به سطح دندان استفاده می شوند.

مواد سفید کننده دندان : که از آنها یکی از سریعترین و مقرون به صرفه ترین راهها جهت بازیابی زیبایی دندانها می باشد.

آمالگام : محصول نهایی مخلوط کردن مقادیر تقریبا برابر از جیوه و پودر آلیاژ آمالگام که حاوی نقره، قلع، مس و روی است.

آماده کردن آمالگام : آمالگام توسط کارخانه ها در کپسول هایی قرار داده شده که میزان مناسب از پودر و جیوه در دو قسمت مجزا وجود دارند و بین آنها یک پرده نازک موجود است. که آنها را از هم جدا می کند.این کپسولها حاوی ۶۰۰ یا ۸۰۰ میلی گرم آلیاژ می باشد. که با توجه به اندازه حفره تهیه شده از کپسول مناسب استفاده می شود.

مخلوط کردن آمالگام به معنای عملی است که طی آن پودر آلیاژ و جیوه با یکدیگر مخلوط شده و ماده ترمیمی بدست می آید.

بعضی از انواع کپسول نیاز به یک عمل فعالسازی دارند تا غشائ جدا کننده پودر آلیاژ و جیوه را پاره کند. سپس کپسول داخل آمالگاماتور قرار داده شده و درب محافظ آن بسته می شود تا از پخش شدن بخارات جیوه جلوگیری کند. زمان کارکرد دستگاه آمالگاماتور باید با توجه به دستورات کارخانه سازنده تنظیم شود. یک مخلوط مناسب دارای ذرات خشک آلیاژ نمی باشد و بصورت یک ماده همگن و یکپارچه می باشد.

رزینهای کامپوزیتی

رزین های کامپوزیتی یک ماده همرنگ دندان است که تبدیل به پر مصرفترین ماده، توسط دندانپزشکان و پر درخواست ترین ماده از طرف بیماران شده است.

برای سالیان متمادی این مواد از نظر زیبایی خوشایند بودند، ولی بعضی از خصوصیات مطلوب را نداشتند.

 امروزه این مواد همرنگ دندان می توانند:

_ در مقابل شرایط دهان مقاومت کنند

_ به راحتی به شکل آناتومی دندان فرم داده شوند

_ با رنگ دندان هماهنگ شوند

_ به طور مستقیم به سطح دندان باند شوند و سبب استحکام بیشتر شوند.

 کاربرد رزین کامپوزیتی :

رزینهای کامپوزیتی بصورت یک خمیر در سرنگهایی که نور از آنها عبور نمی کند، قرار دارند. ماده در ناحیه مورد نظر از دندان قرار داده شده و با ناحیه تطابق داده می شود. سپس از یک دستگاه لایت کیور به منظور پلیمریزه کردن ماده استفاده می شود.

Cavity liners، کف پوش

همان طور که از نامشان پیداست، موادی هستند که عمیق ترین بخش حفره تهیه شده در دندان را می پوشانند و سبب حفاظت پالپ دندان و یا بازسازی عاج می شوند. وضعیت سلامت دندان و نوع ماده ترمیمی در انتخاب ماده لاینر تعیبن کننده اند. سه ماده که در اکثر موارد به عنوان لاینر استفاده می شوند عبارتند از : هیدروکسید کلسیم، مواد مسدود کننده عاج و وارنیش

Calcium Hydroxide، هیدروکسید کلسیم

نوعی از مواد لاینر است که بدلیل خواص منحصر به فردش به طور متداول در دندانپزشکی استفاده می شود.این ماده به حفاظت پالپ دندان در مقابل مواد شیمیایی  کمک می کند، توانایی تحریک ساخته شدن عاج ترمیمی را دارد و با تمام انواع مواد ترمیمی سازگار است.

Cavity Varnish، وارنیش حفره

این مواد و دنتین سیلرها توبولهای عاجی را مسدود می کنند و از نفوذ بزاق و سایر مایعات در اطراف ماده ترمیمی می کاهند و همچنین به عنوان یک سد محافظ برای دندان در مقابل سمانهای اسیدی قوی مثل زینک فسفات عمل می کنند.

این مواد با باندینگ و سخت شدن کامپوزیتها و گلاس آینومرها تداخل دارند و در هنگام استفاده از این مواد نباید از وارنیش ها استفاده کرد.

Etching Systems، سیستم های اچ

اسید اچ تکنیکی است که قبل از استفاده از بسیاری از مواد ترمیمی کاربرد دارد.

این عمل در ابتدا به منظور آماده سازی مینا جهت کاربرد کامپوزیت و مواد پوشاننده

شیارها طراحی گردید.تحقیقات نشان داده است که در صورت اچ کردن مینا و عاج ماده ترمیمی گیر بیشتر و بهتری خواهد داشت. قسمت اصلی ماده اسید اچ اسید فسفریک یا اسید مائیک می باشد. این ماده که بصورت مایع یا ژل است به مدت زمان مشخص بر روی عاج یا مینا قرار داده می شود تا پس از آن باندینگ انجام شود.

سیستم باند کردن Bonding System،

سیستم های باندینگ شامل مواد مایعی هستند که به داخل خلل و فرج سطح اچ شده دندان نفوذ کرده و ایجاد گیر مکانیکال می کنند.این ماده می تواند سلف کیور یا خود سخت شونده یا لایت کیور،سخت شونده توسط نور باشد، موجب افزایش چسبندگی بین دندان و ماده ترمیمی می گردند.

سیستم باندینگ در موارد زیر کاربرد دارد:

_مواد مسدود کننده شیارها

_ براکتهای ارتودنسی

_ بریج های باند شونده

_ ونیرهای باند شوند

_ و در مواردی که حفره تهیه شده به داخل عاج نفوذ کرده باشد، کاربرد دارد و به چسبندگی ماده ترمیمی به سطح دندان اچ شده کمک می کند.

یک مساله مهم در موفقیت باند به عاج، حذف کردن لایه اسمیر در حین عمل اچ کردن می باشد. این لایه بسیار نازک به صورت یک رسوب بر روی سطح عاج  است که در حین تراش دندان ایجاد می شود و از مایعات و ترکیبات دندان تشکیل شده است.

مواد ترمیم موقت :

یک ترمیم موقت ماده ای است که برای مدت کوتاهی قرار داده می شود. دلایلی که از ترمیم موقت به جای ترمیم دائمی  استفاده می شود عبارتند از :

_ وضعیت دندان ممکن است مشخص نباشد

_ وضعیت سلامت بیمار اجازه درمانهای دندانی وسیع را ندهد

_ دلایل مالی

 انتخاب نوع ماده ترمیم موقت بستگی به محل مورد نظر جهت ترمیم و وسعت آن محل دارد.موادی که در اکثر موارد به عنوان ترمیم موقت بکار میروند، مواد ترمیم بینابینی می باشند که یکی از انواع آنها ماده IRM، است.

IRM، یک ترکیب زینک اکساید _ اوژنول تقویت شده است.اوژنول موجود در این ماده دارای خاصیت تسکین دهندگی برای پالپ می باشد و فیلرها به منظور افزایش استحکام و ماندگاری آن به این ماده اضافه شده اند.

سمانهای دندانی Dental Cement،

سمانهای دندانی گروهی از مواد دندانی هستند که به طور معمول در هنگام ترمیم های غیر مستقیم کاربرد دارند. بر حسب نوع کاربرد مورد نیاز و خصوصیات سمان، سه روش جهت آماده سازی سمان وجود دارد:

به عنوان Luting Agent، که به منظور چسباندن دائمی یک ترمیم ریختگی بکار می رود. ماده باید از نظر قوام، مایع باشد تا بتواند بصورت یک لایه نازک روی ترمیم ریختگی قرار گیرد.

_ Temporary cement، به عنوان سمان موقت که به منظور نگهداشتن دو ماده در کنار یکدیگر برای مدتی از زمان بکار می رود. غلظت ماده باید کمی بیشتر از قوام چسب دائم باشد. اکثر سمانهای موقتی دارای یک عامل بهبودی به منظور تسکین پالپ هستند.

_ به عنوان Base، که در کف حفره تهیه شده و قبل از قرار دادن ماده ترمیمی دائمی، گذاشته می شود. بعضی از سمانهای دائمی دارای اثرات عایق بندی و آرامبخش برای پالپ هستند.

مخلوط کردن سمانهای دندانی :

تمام انواع سمانهای دندانی تقریبا به یک شکل مخلوط می شوند و تنها در نسبت پودر و مایع با یکدیگر متفاوتند.

هنگام بررسی یک ماده جدید باید :

دستورات کارخانه را به دقت مطالعه کرد و انجام داد.

مورد استفاده را تعیین کرده و سپس پودر و مایع را با توجه به دستورات کارخانه اندازه گیری کرد.

پودر را در یک انتهای صفحه مخصوص مخلوط کردن و مایع را در انتهای دیگر آن قرار دهید و از فضای بین این دو جهت عمل مخلوط کردن استفاده کنید.

پودر را به چند قسمت تقسیم کنید.هر کارخانه ممکن است تغییرات کوچکی در نحوه تقسیم کردن پودر پیشنهاد کند. بعضی پیشنهاد می کنند که پودر را به قسمت های مساوی تقسیم کنید. بعضی دیگر توصیه می کنند که قسمت های تقسیم شده به تدریج کوچکتر شوند. هنگامی که اندازه قسمتها فرق می کند، کوچکترین قسمت در ابتدا با مایع مخلوط می شود.

هر قسمت پودر را در مایع داخل کرده و سپس به طور کامل مخلوط کنید.

انواع سمانها

سمان زینک اکساید اوژنول :ZOE

سمان ZOE، از نظر کاربرد از پرتنوع ترین سمانها می باشد.

ZOE Type I، به صورت دو خمیر می باشد و به عنوان سمان موقت بکار می رود. این خمیر ها به طور مساوی بر روی کاغذ مخصوص مخلوط کردن قرار داده شده و طبق توصیه های کارخانه، مخلوط می شوند.

ZOE Type II، به منظور چسباندن دائم ترمیم های ریختگی یا سایر دستگاهها بکار می رود.

ZOE Type III، به عنوان پایه و عایق بکار می رود. همچنین بر روی پالپ دارای اثر آرامبخشی می باشد و به کاهش حساسیت کمک می کند.

سمان گلاس آینومر :

سمان گلاس آینومر به مینا، عاج و مواد فلزی باند می شود.

GI Type I، به عنوان یک ماده Luting، جهت چسباندن ترمیم های فلزی و سرامیک و همچنین به منظور چسباندن براکتهای ارتودنسی کاربرد دارد.این سمان بصورت پودر و مایع بوده و مزایای بسیاری دارد.

هنگام آماده کردن دندان جهت استفاده از گلاس آینومر، دندان نباید بیش از حد خشک شود زیرا این عمل احتمال حساسیت پس از درمان را افزایش می دهد.

گلاس آینومر به فرمهای خود سخت شونده و سخت شونده توسط نور وجود دارد.

GI Type II، به عنوان ماده ترمیمی در دندانهای شیری و دندانهای حساس و زنده بکار برده می شود.

سمان زینک فسفات ZincPhosphate Cement

یکی از قدیمی ترین سمانهای مورد استفاده در دندانپزشکی می باشد که به انواع زیر تقسیم می شود.

TypeI، سمان زینک فسفات دارای ذرات ریز که به منظور سمان کردن ترمیم های ریختگی کاربرد دارد.

Type II، که به عنوان عایق و Base، در حفره های عمیق بکار می رود.

سمان زینک فسفات در هنگام واکنش گرمازا می باشد. به منظور دفع و جبران این حرارت باید از بلوک شیشه ای خنک، خشک و ضخیم استفاده کرد و سمان را در سطح وسیع مخلوط کرد.

سمان پلی کربوکسیلات :Polycarboxylate Cement

این سمان به عنوان ماده Luting، جهت سمان کردن ترمیم های ریختگی و بندهای ارتودنسی کاربرد دارد.این ماده به صورت پودر و مایع می باشد. ترکیب پودر در این سمان مشابه سمان زینک فسفات است. مایع آن شامل اسید پلی اکریلیک و آب می باشد. مایع این سمان دارای تاریخ مصرف محدود می باشد چون به علت تبخیر آب موجود در آن، غلیظ می شود.در صورت تبخیر شدن آب، مایع سمان باید دور انداخته شود.

مواد سفید کننده دندان :

محصولات سفید کننده دندان در مدل های دارای استفاده روزمره مثل خمیر دندان،

فلوراید، نخ دندان، دهانشویه و همچنین آدامس جویدنی موجود می باشد. اکثر مواد سفید کننده دندان از ترکیبات با پایه پراکساید ساخته می شوند و در غلظتهای مختلف وجود دارند. ٪۱۰، ٪۱۶، ٪۲۲ مواد سفید کننده با پایه پراکساید بصورت عمقی به داخل دندان نفوذ می کنند و تغییراتی را که در طی سالیان دراز در اثر گذشت سن و تجمع مواد رنگی ایجاد شده اند را حذف می کند. وقتی که موادی دارای پایه پراکساید با دندان تماس می یابند، اکسیژن ایجاد شده به داخل مینا و عاج نفوذ می کند و ماده ایجاد کننده تغییر رنگ را سفید می کند.

وسایل ترمیمی :

وسایل دستی، وسایل دندانپزشکی دستی به همین نام معروفند، زیرا در دست نگه داشته شده و با آنها کار می شود.

هر کدام از وسایل دستی عملکرد و روش استفاده ویژه و خاصی دارند. به یاد داشته

باشید که کارخانجات سازنده وسایل، از هر وسیله چند مدل طراحی کرده اند تا با سلیقه افراد مختلف مطابق باشد.

طراحی وسایل دستی : هر وسیله دستی از سه قسمت ساخته شده است.

دسته : قسمتی از وسیله است که عمل کننده وسیله را از آن ناحیه گرفته و نگه می دارد. که در اندازه و ساختارهای مختلفی ساخته شده است تا مطابق سلایق گوناگون باشد.

گردن : قسمتی از وسیله است که دسته و نوک کارگر را بهم متصل می کند، بسیاری از وسایل در این ناحیه دارای خمیدگی ها و زوایایی هستند تا به عمل کننده اجازه دسترسی بهتری بدهند.

نوک کارگر : قسمتی از وسیله با عملکرد ویژه و اختصاصی است این ناحیه می تواند

به شکل نوک تیز، تیغه ای شکل و یا گرد باشد که برای کاربرد روی ساختار دندانی و یا بافت نرم طراحی شده است.

انواع وسایل دستی : وسایل دستی در تمامی روشهای درمانی دندانپزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. انواع وسایلی که در این فصل مورد بررسی قرار می گیرند

مخصوص اعمال ترمیمی هستند و در ترمیم های آمالگام و رزین های کامپوزیتی کاربرد دارند.

وسایل ترمیمی در چهار طبقه بندی وجود دارد:

۱_ وسایل معاینه : به دندانپزشک کمک می کند تا وضعیت سلامتی حفره دهان را

بررسی نماید.

۲ _ وسایل مخصوص آماده سازی دندان : به دندانپزشک کمک می کند تا بصورت دستی پوسیدگی ها را برداشته و سطوح را صاف کند و ساختار دندان را طوری آماده نماید تا عملکرد طبیعی آن اعاده گردد.

۳ _ وسایل ترمیمی : به دندانپزشک کمک می کند تا مواد دندانی را درون دندان قرار داده، متراکم سازد و شکل دهد تا جائیکه آناتومی و ساختار اصلی دندان بدست آید.

۴ _ وسایل جانبی : این وسایل، انواع مختلفی هستند که در بسیاری از کارهای دندانپزشکی به سینی وسایل اضافه می شوند.این نوع در داخل دهان. و برای آماده سازی دندانها مورد استفاده قرار نمی گیرند. بلکه در حمل وسایل به حفره دهان و یا جاگذاری راحت تر مواد کاربرد دارند.

وسایل معاینه : آینه، سوند، پنس، سوند پروب

وسایل تراش دستی و آماده سازی دندان در درمانهای ترمیمی : اکسکاواتور، عاج، دبریها و پوسیدگی  را از سطح دندان بر می دارد، وسیله ای است با کارایی زیاد.

هچت : دیوارها و کف حفرات تراش خورده دندانها را صاف می کند.

هو : دیوارها و کف حفرات تراش خورده دندانها را صاف می کند.

چیزل : حاشیه مینا را صاف می کند، و شیارهای گیردار ایجاد می نماید.

جینجیوال مارجین تریمر : در امتداد حاشیه لثه ای یک حفره تراش خورده دندانی، ایجاد شیب یا  Bevel، می کند.

وسایل ترمیمی :

آمالگام کریر : برای انتقال امالگام به حفره دندان تراش خورده استفاده می شود.

آمالگام کندانسور : آمالگام را در حفره تراش متراکم می کند.

کارور دیسکوئید _ کلئوتید ( گرد _ تیز ): آمالگام را در سطح اکلوزال شکل می دهد  تا ظاهر آناتومیک طبیعی پیدا کند.

کارور Hollenbach، آمالگام را در سطوح پروگزیمال شکل می دهد تا ظاهر آناتومیک طبیعی پیدا کند.

برنیشر : آمالگام را قبل از سفت شدن، صاف و پرداخت می کند.

قلم کامپوزیت : مواد کامپوزیت رزینی را حمل کرده و به تطابق آنها در حفره تراش کمک می نماید.

وسایل جانبی : قیچی ها، صاف و انحنا دار

نگهدارنده ماتریکس و نوار ماتریکس : جهت قرار دادن مواد دندانی به داخل حفره تراش دندانهای خلفی یک دیواره مصنوعی بدور دندان ها ایجاد می کند.

نگهدارنده کاغذ آرتیکولاتور

چیدن و مراقبت از وسایل : اینکه شما بتوانید تمامی وسایل و موادی که طی یک عمل درمانی لازم می باشند از قبل آماده کنید به صرفه جویی در زمان و ایجاد یک تیم درمانی هماهنگ کمک می نماید. مراقبت از وسایل هنگام استفاده ضروری است و می بایست با توجه به کار مورد نظر و نحوه استفاده آنها را مرتب کرد.

ست کامل وسایل می بایست از چپ به راست چیده شوند. وسایل می بایست به ترتیب استفاده چیده شوند.  در صورت لزوم، وسایل جانبی می بایست از قبل آماده شده باشند.

حین کار وسایل را به ترتیب و در حالت صحیح مورد استفاده قرار دهید.

وسایل را پس از استفاده با گازهای استریل به اندازه ۲×۲ پاک کنید.

وسایل چرخنده :

این وسایل شامل هندپیس ها و اجزاء آنهاست. فرزهای تراش و پرداخت، سر قلم های پالیش، دیسکها و سنگهای ساینده که بر روی هندپیس ها سوار می شوند. ترکیب این دو یک وسیله متحرک را ایجاد می کند. اگر چه بسیاری از بیماران هندپیس را به عنوان دریل می شناسند اما شما می توانید طور دیگری آنها را آموزش دهید. دو نوع از رایج ترین هند پیس های مورد استفاده، انواع با سرعت پایین و بالا هستند.

هندپیس ها ایجاد حرکت دورانی و گردشی می کنند، در حالیکه عمل برش و یا پرداخت در واقع توسط فرزها که محکم و با رعایت ایمنی در داخل هندپیس قرار داده می شوند انجام می گیرد. در دندانپزشکی ترمیمی از هندپیس ها و فرزها، استفاده های گوناگونی می شود.

هندپیس با سرعت پایین : این نوع هندپیس معمولا تحت عنوان هندپیس مستقیم شناخته می شود زیرا شکل و طراحی آن به صورت یک خط مستقیم است.این هندپیس حداکثر سرعتی معادل ۲۵۰۰۰ دور در دقیقه دارد و در اعمالی چون پرداخت، پالیش و شکل دهی مورد استفاده قرار می گیرد.

دو نوع متداول از هندپیس با سرعت پایین، نوع مستقیم و زاویه دار می باشد. انواع

زاویه دار در دو شکل Latch Type , Friction _ Grip ، در دسترس می باشد.

تفاوت بین این دو مربوط به روش قرار گرفتن فرز در داخل هندپیس زاویه دار می باشد.

هندپیس با سرعت بالا :

این هندپیسها با فشار آب کار می کنند و سرعتی معادل ۴۵۰ هزار دور در دقیقه دارند.

در اعمال ترمیمی، تراش ساختمان دندان توسط این هندپیس انجام می شود. برای صاف کردن سطوح تراش و برداشت پوسیدگی هم از هندپیس با سرعت بالا و هم وسایل برنده دستی استفاده می شود.

هندپیس لابراتواری : این نوع هندپیس ها برای لابراتوارهای دندانی طراحی شده اند و در دهان کاربرد ندارند.

هندپیس اولتراسونیک : این هندپیس جریان الکتریکی با فرکانس بالا را تبدیل به حرکات و ضربات مکانیکی می کند. انواع دستگاه های جرم گیری از همین نوع هندپیس می باشند.

نگهداری از هند پیس ها :

مشکلاتی که در رابطه با هندپیس های دندانپزشکی ایجاد می شوند معمولا در نتیجه تمیزکردن، استریل کردن و روغن کاری نادرست آنهاست. تمیز کردن ناکافی و نامناسب هندپیس قبل از استریل کردن می تواند منجر به تجمع ذرات و دبریها در قسمت داخلی آن شود. این امر مشابه رسوب واقع در موتور اتومبیل، ایجاد فرسودگی در دستگاه می کند. روغن کاری زیاد هم می تواند به اندازه روغن کاری ناکافی صدمه زننده باشد. قبل از اینکه هندپیس از روی یونیت دندانپزشکی برداشته شود لازم است که حداقل برای ۲۰ تا ۳۰ ثانیه کار کرده و آب و هوا از آن خارج شود.

فرزهای دندانپزشکی:

انواع زیادی از فرزهای دندانپزشکی در دسترس هستند که هر کدام به منظور خاصی طراحی شده و همگی از سه قسمت اصلی تشکیل شده اند.

بدنه مستقیم : این قسمت، ناحیه ای کشیده و مستقیم است که به متصل شونده مستقیم هندپیس های با سرعت پایین وصل می شود.

بدنه Latch Type، این  قسمت طول متوسطی دارد با یک شکاف کوچک در انتها که بطور مکانیکی در داخل متصل شونده هندپیس های سرعت پایین قفل می شود.

بدنه Friction Grip، این قسمت کوتاه و صاف است که با یک مکانیسم اصطکاکی در داخل هندپیس های با سرعت بالا قفل می شود.

گردن : قسمت باریکی از فرز است که سر را به قسمت بدنه متصل می کند.

سر : قسمت برنده و یا پرداخت کننده فرز است.

تعویض فرز : با توجه به تنوع. زیاد هندپیس ها، روش جاگذاری و خارج کردن فرز با توجه به طراحی کارخانه متفاوت است. برخی از انواع احتیاج به یک وسیله یا آچار مخصوص تعویض فرز دارند و انواع دیگر دارای یک سیستم آزاد در سر هندپیس هستند و احتیاج به آچار مخصوص تعویض ندارند.

مراقبت از فرز: فرزهایی که کند و فرسوده می شوند در داخل ظرفهای مخصوص اشیاء تیز دور انداخته می شوند. فرزهایی که قابلیت استفاده مجدد را دارند می بایست الزاما قبل از استفاده استریل شوند.

اشکال فرز : فرزها از یک ماده کاربایدی با دوام و در اشکال و اندازه های متنوع ساخته شده اند.به هر طرح مشخص فرز یک شماره و به اندازه های مختلف یک طرح

خاص هم توالی از شماره ها داده می شود. (جدول فرزهای مورد استفاده در دندانپزشکی ترمیمی)

وسایل الماسی : این وسایل که شامل فرزهای الماسی یا سنگهای الماسی می باشند، دارای ذرات الماسی هستند که بر روی سطوح کارگر آن ها قرار گرفته است.

بسیاری از دندانپزشکان از این نوع وسایل، بعنوان یک بخش مهم در دندانپزشکی ترمیمی استفاده می کنند زیرا دارای قدرت برش بالایی هستند که زمان تراش را کاهش داده و نتیجه کار را بهبود می بخشند. در اثر استفاده و استریل متعدد، اتصال ذرات الماسی از بین رفته و کارایی برندگی فرز کاهش می یابد. شکل فرزهای الماسی بسیار مشابه انواع کارباید می باشد و شامل اغلب طرحها می گردد.

سایر وسایل چرخنده :

دیسک ها و چرخهای پالیش یا پرداخت ساینده هایی هستند که بر روی یک پایه فلزی قرار گرفته اند و یا بصورت کاغذهای ساینده موجود هستند که در مراحل پایانی ترمیم ها مورد استفاده قرار گرفته اند. دارای چهار درجه سختی می باشند : زبر، متوسط، نرم و خیلی نرم. دیسکهای زبرتر برای حذف ماده پر کردگی اضافی از روی حاشیه های ترمیم استفاده می شود. دیسکهای زبرتر برای حذف ماده پر کردگی اضافی از روی حاشیه های ترمیم استفاده می شود. دیسک های نرمتر برای صاف نمودن و پرداخت ترمیم کامل شده کاربرد دارند. از سنگ ها در مواقعی که احتیاج به حداکثر سایش داریم استفاده می کنیم، مانند تنظیم اکلوژن یک ترمیم آمالگام و یا یک روکش طلا.

لاستیک های مخصوص پرداخت، جهت پرداخت شیارهای آناتومیک ترمیم های فلزی استفاده می شوند.

سیستم ماتریکس :Matrix Systems

در حفره های تهیه شده کلاس II,III,IV، حداقل یکی از دیواره های  پروگزیمال دندان حین تهیه حفره از دست رفته است. وظیفه یک سیستم ماتریکس ایجاد یک دیواره موقتی است که ماده ترمیمی در مجاور آن قرار می گیرد.

ماتریکس یک نوار جنس پلاستیک شفاف یا فلز می باشد. در حین قرار دادن ماده ترمیمی جایگزین سطوح پروگزیمال از دست رفته دندان می شود.

به منظور ایجاد فرم و کانتور صحیح دندان توسط ترمیم، استفاده از ماتریکس و وج ضروری است. نوار ماتریکس در حین قرار دادن ماده ترمیمی توسط یک نگهدارنده بطور محکم نگه داشته می شود.نوار ماتریکس و نگهدارنده نوع یونیورسال یا معمولی به طور شایع در ترمیم دندان های خلفی استفاده می شود. ماتریکس های پلاستیکی شفاف جهت ترمیم های کامپوزیتی قدامی استفاده می شود.

نوار ماتریکس :

از جنس استیل و ضد زنگ و انعطاف پذیر بوده و در دو اندازه و شکل یونیورسال بدون برجستگی و دارای برجستگی می باشد.نوار به دور دندان بسته می شود و یک دیواره موقتی ایجاد می کند که ماده ترمیمی در کنار آن قرار داده می شود. قبل از قرار دادن نوار ماتریکس در داخل نگهدارنده، باید قسمتی از نوار که در ناحیه پروگزیمال قرار می گیرد را فرم داد تا بتواند شکل صحیح دندان و تماس مناسب با دندان مجاور را ایجاد کند. جهت فرم دادن نوار ماتریکس، آن را بر روی کاغذی مخصوص مخلوط کردن سمانها قرار داده و از یک برنیشر یا از انتهای پنس استفاده

می کنیم.

نگهدارنده یونیورسال : نگهدارنده یونیورسال با نام نگهدارنده تافل مایر نیز نامیده می شود و وسیله ای است که نوار ماتریکس را نگه می دارد.

وج Wedges

وج ها را برای انواع ترمیم های کلاس،II, III, IV، بکار می برند. این مسئله بسیار مهم است که دندانپزشک ماده ترمیمی را به شکل اولیه دندان فرم دهد. این مطلب به این معناست که باید تماس با دندان مجاور مجددا ایجاد شود. در صورت عدم تماس با دندان مجاور Contact، دندان می تواند کمی حرکت کند و غذا در فضای بین دو دندان فشرده شده و گیر کند و سبب مشکلاتی برای بیمار گردد. یک وج مثلثی شکل از جنس چوب یا پلاستیک در امبراژور ژنژیوال قرار داده می شود تا نوار ماتریکس را بصورت محکم در کنار لبه ژنژیوال حفره نگه دارد.

ونیرها Veneers

ونیر یک لایه نازک از مواد همرنگ دندان می باشد. این تکنیک جهت بهبود ظاهر دندانهای دچار سایش مکانیکی، سایش شیمیایی و یا دندانهای تغییر رنگ یافته در اثر مواد رنگی خارجی یا درمان ریشه کاربرد دارد. ماده ترمیمی ممکن است بصورت مستقیم روی سطح دندان بچسبد و یا اینکه در لابراتوار با استفاده از مواد پرسنلی ساخته شده و سپس بر روی دندان سمان شود.

سفید کردن دندانهای زنده :

In_Office Treatment، درمان داخل مطب : یک درمان تخصصی است که معمولا در یک جلسه و با استفاده از مواد دارای غلظت بالا در مطب موجب سفید شدن دندانها می گردد. ممکن است از نور یا لیزر به منظور بهبود کارایی استفاده گردد.

At_Home Treatment، درمان در منزل : متداولترین روش است که در آن فرد تحت نظر یک دندانپزشک قرار دارد و از یک تری استفاده می کند و این عمل برای مدت خاصی بصورت روزانه انجام می شود. در داخل تری ماده ای قرار داده می شود که دارای ترکیبات هیدروژن پراکساید، کارباماید و یک عامل غلیظ کننده است. با توجه به نوع ماده و قدرت آن و مدت زمان استفاده روزانه و نوع و مقدار بد رنگی دندان، عمل Bleaching، ممکن است ۲ تا ۶ هفته بطول انجامد.