گرمازدگی :

گرمازدگی خطرناک ترین پدیده ناشی از افزایش دمای هواست که در نتیجه قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید به مدت طولانی یا بیش از حد و به طورکنترل نشده  و در صورتی که فرد برای کاهش دمای بدن  به اندازه کافی عرق نکند، بروز می‌کند. در گرمازدگی دمای بدن به بیش از 40 درجه سانتی گراد افزایش می یابد. اگر فردی آب بدنش را از دست بدهد و همچنین به اندازه کافی نیز عرق نکند تا بدنش خنک شود، در این صورت، دمای داخلی بدن افزایش پیدا کرده و گرمازدگی بروز می‌کند. این پدیده باعث شوک ،آسیب مغزی و در نهایت منجر به مرگ می شود.
چه افرادي بيشتر دچار گرمازدگي مي شوند ؟

o        افراد چاق

o        افراد مسن

o        افرادي که الکل مصرف مي کنند .

o        بيماران ديابتي

o        بيماران قلبي

o        اطفال زير يک سال

عوامل بوجودآورنده گرمازدگی :

·       دمای بسیار بالای محیط

·       رطوبت بالا

·       فعالیت شدید

علائم و نشانه های گرمازدگی :

×    سردرد، سرگیجه، تعریق

×    عدم قدرت تمرکز و گیجی

×    خستگی مفرط، تهوع و استفراغ

×    پوست خشک، قرمز، رنگ پریده

×    ‌ افزایش شدید حرارت بدن

×    از دست دادن هوشیاری

×    تند شدن ضربان قلب

×    حالت توهم ، ضعف

×    گرفتگی وسستی عضلات

اقدامات اولیه :

1-فرد را سريعاً به محيط خنک انتقال دهيدوپاهای وی راکمی بالاتراز بدنش قراردهید.

2-  از باز بودن راه هوایی اطمینان حاصل کنید (کنترل ABC) .

3- لباس فرد را از بدنش خارج کرده و به آرامی پوست بدنش را با آب خنک،مرطوب کنید و بیمار را باد بزنید.
 4- روی کشاله‌های ران  و زیر بغل فرد کیسه‌های یخ بگذارید.

5 - اغلب در این وضعیت مصرف مایعات وریدی (سرم)  برای جبران مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته ی بیمار ضروری است.

6 -  دادن آب حاوی نمک به بیمار برای جبران کم آبی بدن یا پودرORS به درمان مصدوم کمک می کند.
7- انتقال فوري مصدوم به مرکز درماني

اقدامات پیشگیرانه در برابر گرمازدگی:

o      در تابستان و هوای گرم لباس های نازک،گشاد با رنگ روشن بپوشید.

o      در طول روز آب کافی به میزان حداقل 8  لیوان بنوشید.

o      درحین هر نوع فعالیت بدنی در فواصل زمانی معین به استراحت بپردازید.

o      در برابر گرمای آفتاب از کلاه، عینک آفتابی، دستکش نخی استفاده کنید.

o      فعالیت های شدید خارج از منزل را طوری برنامه ریزی کنید تا درساعاتی که هوا خنک تر است، انجام شود.

سرمازدگی:

سرد شدن یا انجماد پوست و بافت های بدن و پایین آمدن دمای بدن از مقدار طبیعی را سرما زدگی می گویند. و یا به حالتی گفته می شود که درجه حرارت مرکزی بدن به کمتر از 35 درجه سانتیگراد برسد.

سرما زدگی برحسب شدت به سه نوع تقسیم می شود:

1. سرمازدگی خفیف : دمای بدن بین 32 تا 35 درجه سانتیگراد می باشد. مصدوم هوشیار است ، احساس لرز و سرما می کند.

2. سرمازدگی متوسط: دمای بدن بین 28 تا 32 درجه سانتیگراد می باشد.

مصدوم دچار :گیجی،کاهش سطح هوشیاری، سفتی عضلات، تنفس و نبض آهسته و پایین آمدن فشارخون می شود.

3. سرمازدگی شدید : دمای بدن به کمتر از 28 درجه سانتی گراد می رسد. مصدوم دچارکاهش فعالیت های مغزی و اختلالات شدید ریتم قلب شده  و نهایتاً منجر به مرگ می شود. سرمازدگی شدید یک اورژانس پزشکی محسوب می شود.

علائم و نشانه های کلی سرمازدگی :

·       رنگ پریدگی موضع سرما زده

·       احساس سوزش (درگوش، بینی،گونه و...)

·       پوست شق وکشیده

·       لرز و انقباضات عضلانی

·       بی حسی، خواب آلودگی

·   در سرمازدگی های عمیق اگر موضع سرمازده را لمس کنیم، مانند هیزم خشک احساس می شود.

یخ زدگی :

یخ زدگی به معنای انجماد قسمتی از بدن می باشد که به دنبال سرمازدگی ایجاد        می شود. یخ  زدگی در  دمای 6  درجه سانتی گراد  زیر صفر و  پایین تر  از آن  اتفاق    می افتد.

اعضایی که بیشتر در معرض خطر یخ زدگی قرار دارند :

o          انگشتان دست و پا

o          گوش ، بینی

o          گونه ، چانه

علائم ونشانه های یخ زدگی :

·       درد شدید در ناحیه یخ زده

·       بی حسی و احساس سنگینی

·       عدم لمس نبض در عضو یخ زده

·       تاول

·       تغییر رنگ پوست به سفید براق یا کبود

اقدامات اولیه :

1 –  دور نمودن  مصدوم از محيط سرد و انتقال به محل گرم

2- کنترل علائم حیاتی (ABC).

3-  لباس هاي تنگ و خيس را از بدن مصدوم خارج کنيد .

4- گرم کردن مصدوم (گرم کردن گونه،گوش و...  با پارچه آغشته به آب گرم، کیسه آب گرم ، پیچیدن مصدوم در پتو، گذاشتن در  وان آب گرم با دمای 40  درجه سانتی گراد، بغل کردن و ...).

5 – از راه رفتن افرادي که پا هاي آنها دچار سرمازدگي شديدگرديده‌،خودداري نمایید.

6- اگر مصدوم هوشیار بود مایعات گرم و شیرین به او بخورانید.

7- به دليل تورم ، ساعت ‌، انگشتر و النگو را از عضو آسيب ديده خارج نماييد.

8 – انتقال مصدوم به مرکز درماني