به معنای سوراخ است که محل خروج اعصاب و عروق تغذیه کننده قسمت های مختلف حفره دهان و دندانها می باشد.

فورامن های فک بالا شامل:

1.سوراخ اینسایزیو (Incisive Foramen):

• در زیر اینسایزیو پاپیلا در کام سخت قرار دارد.
• محل خروج اعصاب و عروق تغذیه کننده مخاط کام از دیستال دندان نیش یکطرف تا دیستال دندان نیش طرف دیگر می­باشد.
• فقط یک اینسایزیو فورامن داریم.

2. سوراخ کامی بزرگ (Greater Palatine Foramen):

• در ناحیه خلفی کام سخت بعد از مولر دوم قرار دارد.
• محل خروج عروق و اعصاب تغذیه کننده مخاط کام از مزیال پرمولر اول تا دیستال دندان مولر سوم فک بالا می­باشد.
• به صورت جفت ،یکی در نیمه راست،دیگری در نیمه چپ فک بالا.

3. سوراخ کامی کوچک (Lesser Palatine Foramen):

• در قسمت خلفی سوراخ کامی بزرگ قرار دارد.
• محل خروج عروق و اعصاب تغذیه کننده کام نرم و حلق می باشد.
• به صورت جفت ،یکی در نیمه راست،دیگری در نیمه چپ فک بالا.

فورامن های فک پایین شامل:

1. سوراخ مندیبولار (Mandibular Foramen):

• در سطح داخلی(مدیال) راموس و تقریباً در میانه آن وجود دارد.
• محل خروج اعصاب و عروق تغذیه‌کننده نیمی‌از دندانهای‌فک پایین می‌باشد.
• به صورت جفت ، یکی در نیمه راست، دیگری در نیمه چپ فک پایین.

2. سوراخ چانه­ای (Mental Foramen):

• در سطح قدامی تنه مندیبل پای دندانهای آسیاب کوچک(پرمولر) وجود دارد
• محل خروج اعصاب وعروق تغذیه کننده مخاط گوشه لب و وستیبول می‌باشد.
• به صورت جفت ،یکی در نیمه راست،دیگری در نیمه چپ فک پایین.

از آنجائیکه حفظ راه هوایی مناسب مهم­ترین مهارت لازم برای یک امدادگر است، آشنایی با این دستگاه را ابتدا ذکر می­نماییم.

دستگاه تنفس شامل مجاری تنفسی (بینی، دهان، گلو، حنجره، نای و راههای هوایی کوچک) و دو عدد شش در دو طرف قفسۀ سنیه است. این دستگاه در عمل استنشاق یعنی وارد شدن اکسیژن مورد نیاز به بدن و دفع گاز کربنیک به بیرون از بدن دخالت دارد. بدن ممکن است برای چند هفته غذا را و برای چند روز آب را ذخیره نماید؛ ولی اکسیژن ذخیره­ای در بدن فقط برای چند دقیقه کفایت می­کند و در صورت قطع ورود اکسیژن به دیل غرق شدگی، خفگی و ... در مدت 5 دقیقه مرگ عارض خواهد شد. عمل تنفس با وارد شدن هوا از دهان یا بینی به درون نای شروع می شود.

در ابتدای نای یک دریچۀ لرزان به نام اپی­گلوت وجود دارد که مانع ورود مواد  غذایی به درون نای و خفگی می­شود. در ابتدای نای تارهای صوتی برای تولید صدا قرار دارند.

تنفس در سه مرحله انجام می­شود:

مرحله اول همان دم که در جریان آن عضلۀ حجاب حاجز به سمت پایین و دنده­ها به طرف بالا و بیرون حرکت می­کنند وحجم قفسۀ سینه بیشتر می­شود. بعد از آن، مرحلۀ دوم یا استراحت و در مرحلۀ سوم عمل بازدم یعنی خروج هوا به بیرون از ریه­ها صورت می­گیرد.

تغییرات حجم قفسه سینه در دم و بازدم

تعداد تنفس در حالت طبیعی 12 تا 18 بار در دقیقه است؛ ولی با اضطراب، تب، فعالیت و ... بیشتر می­شود. مرکز تنفس در قسمت عقب مغز (بصل النخاع) قرار دارد.در زیر حنجره، نای به صورت لوله از حلقه­های غضروفی تشکیل شده است. نای در ادامه به سمت پایین به دو قسمت تقسیم می شود و هر قسمت نیز مجدداً به تقسیمات دیگر تقسیم شده و بالاخره راههای هوایی نیز به خانه­های کوچک (کیسه­های هوا = آلوئولی) ختم می­شوند. تبادل اصلی اکسیژن و گاز کربنیک در کیسه­های هوا صورت می­گیرد.

شش­ها در تودۀ اسفنجی قابل ارتجاع هستند که بعد از اتمام دم خود به خود جهت تسهیل در عمل بازدم جمع می­شوند. حد فاصل بین شش­ها و دیوارۀ قفسۀ سینه
پرده­ای به نام جنب (پلور) قرار دارد. در صورت راهیابی هوا از خارج به داخل فضای جنب سبب جمع شدن ریه می­شود (پنووموتوراکس).

کام(Palate):

همان سقف دهان است.به دو قسمت کام سخت و کام نرم تقسیم می­شود:

1.کام سخت(Hard palate): دو سوم (_3/²) قدامی کام بوده که در زیر آن استخوان قرار دارد. مخاط پوشاننده آن از نوع مخاط جونده بوده و اجزاء زیر در آن قابل تشخیص است:

الف: روگا (Rugae) : برجستگی­های عرضی در ₃/¹ قدامی کام سخت در فک بالا که به طرفین کشیده شده و در جوییدن غذا کمک می­نماید.

• ب: اینسایسیو پاپیلا (Incisive papilla): برجستگی بیضی شکل بافت نرم بلافاصله پشت دندانهای جلویی چپ و راست مرکزی که روی اینسایسیو فورامن را می­پوشاند (پاپیلا به جوانه بیضی شکل بافت نرم گفته می­شود)

2.کام نرم(Soft palate): یک سوم ( _3/¹ ) خلفی کام بوده که در زیر خود استخوان ندارد و به لوزه­ها ختم می­شود. زبان کوچک به صورت زائده­ای در خط وسط آن دیده می‌شود. کام نرم به هنگام غذا خوردن و صحبت کردن به سمت بالا و پایین حرکت می­نماید.

مخاط پوشاننده دهان به 3 دسته اصلی زیر تقسیم می­شود:

1. مخاط پوششی یا غشاء مخاطی دهان: این مخاط فقط وظیفه پوشانندگی حفره دهان را بر عهده داشته و جنس آن بسیار ظریف است و در قسمت­های زیر دیده می­شود:

1) سطح داخلی گونه 2) وستیبول 3) لبها 4) سطح شکمی زبان 5) کام نرم

2. مخاط جونده: این مخاط مقاوم­تر بوده و در عمل جویدن غذا کمک می­نماید و در مناطق زیر دیده می­شود:

1) لثه 2) کام سخت 3) سطح پشتی زبان

3. مخاط اختصاصی: این مخاط جهت حس چشایی و لمس، تخصصی شده و در روی زبان قرار دارد (پرزهای چشایی و مخاط پوشاننده سطح زبان).

احیای قلبی ریوی (CardioPulmonary Resuscitation) که CPR هم نامیده می شود، یعنی مجموعه ای از اقدامات که توسط افراد آگاه و حاضر در صحنه برای بازگرداندن اعمال دو عضو حیاتی قلب و ریه و رساندن خون و اکسیژن به مغز برای جلوگیری از آسیب مغزی، انجام می شود.

امروزه احیای قلبی ریوی را به دو صورت اقدامات پایه ای حمایت از حیات (BLS) و اقدامات پیشرفته حمایت از حیات (ALS) انجام می دهند. CPR پایه را می توان بدون هیچ وسیله اضافه و با دستان خالی هم انجام داد. انجام صحیح و به موقع این روش، می تواند باعث نجات جان انسانهای زیادی از مرگ حتمی شود. در مورد CPR پیشرفته اقدامات تخصصی تری نظیر مراقبت از راه هوایی و دارودرمانی حین CPR انجام می شود.

ایست قلبی علت های مختلفی دارد. از جمله بیماری های قلبی، بیماری های تنفسی، انسداد راه هوایی، مسمومیت با داروها، مسمومیت با مواد مخدر، برق گرفتگی، غرق شدگی، سرمازدگی های شدید و . . .. متاسفانه تعداد بسیاری از ایست های قلبی در خارج از بیمارستان اتفاق می افتد و در بیشتر موارد قبل از رسیدن نیروهای امدادی، بیمار جان خود را از دست می دهد.

در صورتی که افراد جامعه آموزش لازم را در مورد CPR پایه دریافت کنند، می توانند تا زمان رسیدن نیروهای امدادی عملیات احیاء را انجام دهند تا شانس زنده ماندن بیمار را به طرز قابل توجهی افزایش دهند.

زمانی که فعالیت عضله قلب متوقف می شود، خونرسانی به قسمت های مختلف بدن از جمله مغز متوقف می شود. در صورتی که 4-6 دقیقه از زمان ایست قلبی گذشته باشد و اقدامی در جهت احیای بیمار انجام نشود احتمال آسیب به مغز وجود خواهد داشت. اگر 10 دقیقه از زمان ایست قلبی گذشته باشد و بعد از آن CPR آغاز شود، مغز از بین رفته و حتی در صورت موفقیت احیاء بیمار حالت مرگ مغزی خواهد داشت. پس یکی از مهمترین نکات شروع بلافاصله CPR به محض تشخیص ایست قلبی است. زمان بسیار حیاتی است. حتی یک دقیقه تاخیر در شروع CPR احتمال موفقیت آن را کاهش می دهد.

علائم و نشانه های ایست قلبی بسیار واضح است. از بین رفتن ناگهانی هوشیاری (وقتی شانه های فرد را تکان می دهیم و او را صدا می زنیم هیچ واکنشی نشان نمی دهد)، عدم وجود تنفس یا تنفس غیر طبیعی، و از همه مهمتر عدم وجود نبض. برای ارزیابی تنفس بیمار،  باید صورت خود را به دهان مصدوم نزدیک کنیم تا همزمان بتوان حرارت تنفس، صدای تنفس و حرکت قفسه سینه را ارزیابی کرد. برای بررسی وجود نبض در بزرگسالان باید نبض کاروتید را که محل آن روی گردن و اولین فرورفتگی در دو طرف گلو است را لمس کنیم. این کار باید در مدت کمتر از 10 ثانیه انجام شود تا زمان برای احیا از دست نرود. در صورتی که نبض وجود نداشت ایست قلبی تایید می شود. اگر فرد احیاگر نتواند وجود نبض را بررسی کند می تواند به وجود علائم قبلی (عدم هوشیاری و تنفس) بسنده کند.

بعد از تایید ایست قلبی اولین اقدام فعال کردن سیستم اورژانس و درخواست کمک است. سپس باید از امنیت مکان مطمئن شد. بیمار را به پشت روی یک سطح سفت (مثلاً زمین) قرار می دهیم. اقدام بعدی شروع بلافاصله ماساژ قفسه سینه است. فشار را باید به صورت عمودی بر یک سوم انتهایی استخوان جناغ سینه وارد کنیم. فشارهای سینه ای باید حداقل 5 سانتی متر قفسه سینه بیمار را به پایین ببرد. بعد از هر بار فشار سینه ای باید فشار را از روی قفسه سینه برداشت تا به شکل قبلی برگردد. این کار باعث می شود قلب مجدداً از خون پر شود و با فشار بعدی خون از قلب خارج می شود. در برخی موارد که فرد احیاگر آموزش های لازم برای تنفس دهان به دهان را دریافت نکرده، فرد احیاگر می تواند فقط فشارهای سینه ای را اعمال کند. در این روش فرد احیاگر با تعداد 100-120 بار در دقیقه قفسه سینه را فشار می دهد.

در صورتی که فرد آموزش دیده باشد، سیکل هایی مشتمل بر 30 بار فشردن قفسه سینه و به دنبال آن دو بار تنفس مصنوعی را تا زمان رسیدن نیروهای امدادی انجام می دهد.

در مورد تنفس دهان به دهان، سر بیمار را مختصری به عقب خم می کنیم، با یک دست چانه بیمار را به بالا می کشیم و با دست دیگر سوراخ های بینی بیمار را می بندیم. یک تنفس عمیق انجام داده و با قرار دادن لب های خود به روی لب های بیمار در عرض یک ثانیه به بیمار تنفس می دهیم. با بالا آمدن قفسه سینه بیمار مطمئن می شویم که تنفس با موفقیت داده شده است. بلافاصله تنفس دوم را با همان شرایط قبل به بیمار می دهیم. بین دو تنفس باید یک ثانیه زمان طول بکشد. به صورت کلی در زمانی کمتر از 5 ثانیه دو تنفس به بیمار می دهیم و بلافاصله 30 فشار سینه ای و مجدداً تنفس. این الگو به مدت 2 دقیقه و یا 5 سیکل انجام می شود و بعد از آن مجدداً وضعیت فرد نیازمند احیا بررسی می گردد.

در صورتی که علت ایست قلبی، خفگی باشد حتماً باید تنفس مصنوعی هم انجام شود. اما اگر به علت مشکلات قلبی باشد می توان فقط فشارهای سینه ای را مد نظر داشت. اگر دو احیاگر در صحنه حضور داشته باشند باید به صورت مکرر جای خود را عوض کنند. چرا که خستگی فرد احیاگر باعث می شود عمق مناسبی برای فشارهای سینه ای ایجاد نکند و کیفیت CPR کاهش پیدا کند.

یکی از مهمترین نکات حین احیا، به حداقل رساندن توقف ها حین احیا است. باید فشارهای سینه ای را ادامه دهیم تا خونرسانی و اکسیژن رسانی به مغز متوقف نشود. نکته مهم دیگر کیفیت و تعداد فشارهای سینه ای است. باید تقریباً هر ثانیه 2 بار قفسه سینه را فشار داد. از نظر عمق هم باید در بزرگسالان 5 سانتی متر و در کودکان 4-5 سانتی متر قفسه سینه را تحت فشار قرار داد.

در صورتی که ترشحاتی داخل دهان بیمار وجود داشت باید بیمار را به پهلو بچرخانیم تا ترشحات تخلیه شود و از ورود ترشحات به ریه ها و ایجاد عفونت ریوی پیشگیری شود.

در صورت وجود دستگاه الکتروشوک هوشمند  (AUTOMATIC EXTERNAL DEFIBRILATOR)  می توان در حین CPR پایه از این دستگاه استفاده کرد. دو پد چسبی وجود دارد که باید در محل مشخص شده روی قفسه سینه چسبانده شود. بعد از روشن کردن دستگاه دکمه Analyses را فشار می دهیم. اگر نیاز به شوک وجود داشته باشد دستگاه به صورت شنیداری و دیداری به ما اطلاع می دهد. فرد احیاگر باید دکمه مخصوص تخلیه انرژی را فشار دهد تا تخلیه انرژی الکتریکی شانس بازگشت فعالیت قلبی بیمار را افزایش دهد و مجدداً فشارهای سینه ای و تنفس را برای 2 دقیقه ادامه دهد.

 Pathogen: میکرو ارگانیسمی است که قابلیت ایجاد و انتقال بیماری را دارد. این پاتوژن ها شامل باکتری، ویروس و قارچ می باشند.

باکتری :

 گروه بزرگی از میکرو ارگانیسمها که از نظر شکل، اندازه و آرایش سلولها با یکدیگر تفاوت دارند. اکثر باکتریها این توانایی را دارند که به صورت مستقل در شرایط مطلوب زنده بمانند. باکتری های بیماریزا در محیط مرطوب و تاریک و در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد بهتر رشد می کنند.

اسپور: در شرایط نامناسب، بعضی از باکتری ها به یک حالت بسیار مقاوم تغییر شکل می دهند که اسپور نام دارد. کزاز نوعی بیماری است که توسط باکتریهایی که قابلیت ایجاد اسپور دارند ایجاد می شود.

باکتری در حالت اسپور زنده ولی غیر فعال است و نمی تواند تکثیر شود و یا ایجاد بیماری کند. در صورتی که شرایط مهیا شود، اسپور دوباره فعال شده و می‌تواند بیماری ایجاد کند. اسپور مقاومترین شکل زندگی است که شناخته شده است و می‌تواند میزان زیاد حرارت و خشکی و حتی حضور ماده ضد عفونی کننده و اشعه را نیز تحمل کند و زنده بماند، به همین دلیل از اسپورهای غیر مضر جهت ارزیابی اثر بخشی تکنیک ها و وسایل استریلیزاسیون استفاده می شود.

ویروس :

بسیار کوچکتر از باکتریها هستند ولی می توانند بیماریهای کشنده ایجاد کنند. ویروسها تنها در داخل سلول میزبان می توانند زنده بمانند و تکثیر شوند. سلول میزبان می تواند سلول انسان، حیوان، گیاه و یا باکتری باشد. ویروس داخل سلول شده، تکثیر می یابد و سپس سلول میزبان را تخریب کرده و در داخل بدن پخش می‌شود. مثل ویروسهای هپاتیت  و HIV

نهفتگی (Latency): بعضی از ویروسها می توانند در داخل سلول میزبان بصورت نهفته باقی بمانند. یک ویروس نهفته می تواند در آینده دوباره فعال شده و ذرات عفونی تری ایجاد نماید که باعث ایجاد علائم بیماری شوند.

استرس، عفونت یک ویروس دیگر و اشعه ماوراء بنفش می توانند ویروس را دوباره فعال کنند. بعضی از بیماران مبتلا به HIVممکن است برای مدتهای طولانی علامتی نداشته باشند و به خوبی زندگی کنند.

درمان بیماریهای ویروسی : در اکثر موارد تنها علائم درمان می شوند نه عامل بیماری.آنتی بیوتیکهای عمومی در درمان و کاهش دوره بیماری ویروسی بی تاثیرند. حتی داروهای اختصاصی جهت بعضی از ویروسها نیز دارای محدودیت هایی هستند زیرا ویروسها می‌توانند انواع مختلفی از عفونت ایجاد کنند، سلولهای میزبان متفاوت داشته باشند و یا اینکه این داروها ممکن است اثرات جانبی جدی داشته باشند.

ویروسها قابلیت موتاسیون (جهش) دارند تا بتوانند با محیط موجود بهتر تطابق بیابند و در مقابل مواد کشنده آنها بهتر مقاومت کنند، به همین دلیل ساختن واکسن بر علیه ویروسها بسیار مشکل است.

قارچ ها :

از دسته گیاهان هستند ولی کلروفیل ندارند. مثل مخمرها و کپک ها. بعضی از بیماریهای قارچی : کچلی و کاندیدیازیس.

کاندیدیازیس دهانی: توسط مخمر کاندیدا آلبیکانس ایجاد می شود. تمام انواع کاندیدا فرصت طلب هستند.کاندیدا در اکثر موارد بصورت یک غشاء سفید رنگ در روی مخاط دهان، زبان و هر جای دیگر حفره دهان مشاهده می شود. در صورتی که این غشاء به نحوی برداشته شود، در زیر آن یک بافت قرمز، زخمی و گاهی خون چکان دیده می شود. برای درمان آن از داروهای ضد قارچی مثل نیستاتین استفاده می شود.

انتقال بیماری

در صورت وجود شرایط مناسب جهت زندگی و رشد عوامل بیماری زا، احتمال انتقال بیماری نیز وجود دارد. چهار عامل در ایجاد بیماری توسط یک میکروارگانیسم موثرند که در صورت عدم وجود یکی از آنها بیماری قابل انتقال نیست:

۱) ویرولانس

۲) غلظت

۳) مقاومت میزبان

۴) محل ورود

۱) ویرولانس (قدرت بیماری زایی): به معنای توانایی عامل بیماری زا جهت غلبه بر مقاومت بدن شخص و ایجاد بیماری می باشد. یک عامل بیماری زا با ویرولانس بالا حتی در شرایط سلامت فرد نیز می تواند بر قدرت دفاعی او غلبه کرده و ایجاد بیماری نماید.

۲) غلظت : به معنای تعداد عوامل بیماری زای موجود می باشد. هر چه تعداد آنها بیشتر باشد احتمال ایجاد بیماری توسط آنها افزایش می یابد.

۳) مقاومت میزبان : به معنای مقاومت فرد در برابر عامل بیماریزا می باشد. هر‌چه فرد سالم تر باشد، بهتر در مقابل بیماری مقاومت می کند. عوامل زیر می توانند سبب کاهش مقاومت شوند: خستگی، استرس های جسمی و روحی،  تغذیه بد، آسیب دیدگی، جراحی و حضور بیماریهای دیگر.

۴)محل ورود: به معنای محلی است که از طریق آن پاتوژن وارد بدن می شود. محل ورود پاتوژنهای موجود در هوا، بینی و دهان می باشد. پاتوژنهایی که محل زندگی آنها در خون است از طریق راه یافتن به عروق خونی وارد می شوند. مثل ورود سوزن، بریدگی، گازگرفتگی و... بعضی از پاتوژنها ممکن است از طریق مخاط بینی یا دهان وارد شوند. کنترل عفونت به معنای تلاش در جهت جلوگیری از انتقال بیماری و کاهش تعداد عوامل پاتوژن می باشد. عواملی که مقاومت در مقابل عفونت را تحت تاثیر قرار می‌دهند:

۱- وضعیت ایمنی بیمار   ۲- سن  ۳- تغذیه ۴- مصرف دارو  ۵- آلرژی  ۶- مصرف الکل ۷- شرایط فیزیولوژیک

• امدادگر خوب باید مهارت کافی در کمک به مصدومین را داشته باشد (علم، تجربه، آگاهی و قدرت تمرکز ...).
• امدادگر خوب باید قدرت مدیریت در فراهم نمودن محیط آرام در اطراف حادثه (جلوگیری از تجمع بی مورد افراد) را داشته باشد.
• امدادگر خوب باید دارای روحیه قوی در برخورد با حوادث و مصدومین را داشته باشد (حفظ خونسردی) و به جای نگران کردن اطرافیان مصدوم، به آنها آرامش دهد.
• امدادگر خوب باید به سه رکن مهم در کمکهای اولیه یعنی سرعت، دقت و آرامش توجه نماید.
• امدادگر خوب باید بتواند عملیات تریاژ را اجرا نماید. تریاژ یعنی انتخاب و دسته بندی کردن مصدومین و توجه بیشتر و فوری­تر به مصدومین بدحال مثلاً به مصدومین بیهوش که به اعضای مهم او مثل قلب، ریه، عروق خونی بزرگ، مغز و ... صدمه وارد شده، توجه فوری­تر صورت گیرد.
• امدادگر خوب بابد بتواند حوادث تهدیدکنندۀ زندگی در مصدومین را شناسایی نموده و اقدامات احیاء شامل تنفس مصنوعی (ماساژ قلبی) مهار خونریزی و جلوگیری از بروز صدمات بیشتر را انجام دهد (با رعایت ترتیب اهمیت).
• امدادگر خوب باید قدرت ارزیابی وضعیت علایم حیاتی مصدوم را داشته باشد.
• امدادگر خوب باید از امکانات موجود با ذوق و سلیقه حداکثر بهره برداری را بنماید.
• امدادگر خوب باید درصورت امکان از دیگران کمک بخواهد و کار ارائه کمکهای اولیه را به صورت گروهی ادامه دهد.
• امدادگر خوب باید با توکّل به خدای متعال و با انگیزه والا به مصدومین کمک نماید.

امدادگر عزیز! تنها با تحویل مصدوم به پزشک مستقر در مرکز درمانی و ارائه گزارش حادثه مسئولیت شما پایان می یابد.

1- مسئولیت پذیری:

• حاضر شدن به موقع در محیط کار قبل از ورود دندانپزشک.
• ماندن در محیط در تمام شیفت کاری.
• عدم درخواست ترک زود هنگام محیط کار.

2- مورد اعتماد بودن:

• سخنان و کارهایی که در مطب انجام می شود باید محرمانه باقی بماند.
• پرونده بیماران و اطلاعات شخصی ، مالی و سلامت بیماران باید محرمانه باقی بماند و هرگز نباید درباره آنها با افراد خارج از محیط کار سخن گفت.
• به وضعیت بیماران توجه کند. در صورت نیاز با آنها همدردی کرده و یک شنونده خوب باشد.

3- کار تیمی و همکاری مناسب با همکاران:

• همکاری با سایر افراد تیم.
• داشتن رفتار مناسب و عدم بدگویی در محیط کار.
• داوطلبانه کار همکاران غایب خود را قبول کند.
• از انتقاد بی مورد دیگران بپرهیزد و همواره با مثبت اندیشی آماده کمک به دیگران باشد.

وجود یک رابطه کار آمد و در عین حال دوستانه میان دندانپزشک و دستیار می تواند موفقیت یک مطب دندانپزشکی را تضمین کند. این دو نفر می بایست در یک رابطه نزدیک و تنگاتنگ با یکدیگر کار کنند تا چهار هدف زیر را تا مین نمایند:

• افزایش راحتی بیمار.
• انجام مراقبتهای دندان با کیفیت بالا.
• کاهش زمان لازم برای انجام درمانهای پزشکی.
• کاهش استرس و خستگی تیم مشغول در کلینیک.

ظاهر حرفه ای مناسب برای دستیارکمک دندانپزشک :

1- سلامت کافی:

• رژیم غذایی مناسب داشته باشد.
• به اندازه کافی استراحت کند .
• به اندازه مورد نیاز ورزش کند.

2- آراستگی ظاهر

• بهداشت شخصی را رعایت نماید .
• از استعمال دخانیات خودداری کند.
• از زیور آلات و جواهرات استفاده نکند.( برای جلوگیری از انتقال آلودگی ها).

3- پوشش مناسب

• استفاده از روپوش تمیز و مرتب.
• پوشاندن حداکثر سطح بدن با لباس مناسب که ترجیحاَ فاقد چین ، زیپ و جیب باشد (برای جلوگیری از انتقال آلودگی ها).

قانون و اخلاق

اگر چه اصول اخلاقی برای ما بایدها و نباید ها و خوب و بد را مشخص می کنند، ولی الزامات قانونی نکاتی است که از آنها نمی توان عبور کرد، زیرا مسئولیت قانونی و مشکلات بعدی احتمالی را ایجاد خواهد کرد.

دستگاه تنفس

تنفس فرآیندی است که بدن از طریق آن اکسیژن کسب می کند. هوا از طریق دهان یا بینی وارد شده، از طریق لوله تنفسی ( نای ) به طرف نایژه ها و نایژک ها در ریه
می رود. در انتهای نایژک ها کیسه های هوایی (آلوئول ها ) قرار دارد. دراطراف آلوئول ها رگهای خونی وجود دارد و در اینجا تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن صورت می گیرد.سلول های بدن ما ازاکسیژن استفاده می کنند تا انرژی ای راکه برای زنده ماندن نیاز دارند،آزاد کنند.این انرژی طی فرآیندی به نام تنفس سلولی آزاد       می شود.هیچ گاه وقفه ای درکار دستگاه تنفسی ایجاد نمی شود.انسان حدود  20000 بار در شبانه روز نفس می کشد، زیرا سلول های بدن ما دائماً به اکسیژن نیاز دارند.

دستگاه تنفس تشکیل شده است از :

• ریه ها (ریه ی چپ کوچک تر از ریه ی راست است، زیرا با قلب از فضای سمت چپ به طورمشترک استفاده می کنند).
• مجاری تنفسی مانند:دهان، بینی ،حلق، حنجره، اپی گلوت، نای، نایژه، نایژکها وکیسه های هوایی
• عضلات تنفسی مانند عضلات بین دنده ای و دیافراگم

در هر دقیقه 5 تا 6  لیترهوا به درون ریه های ما وارد و از آن خارج می شود. در زمان فعالیت های ورزشی، این مقدار افزایش می یابد زیرا عضلات ما مقدار بیشتری اکسیژن نیاز دارند. هوای استنشاقی (دم) حاوی8/20 درصد اکسیژن و04/0 درصد دی اکسید کربن است. هوای بازدم ما حاوی تنها6/15درصد اکسیژن 4 درصد دی اکسیدکربن است.

تجهیزات دندانپزشکی گران، پیچیده و حساس هستند و می‌بایست بر اساس دستورات کارخانه سازنده نگهداری شوند. کارکنان کلینیک مسئول مراقبت روزانه از تجهیزات موجود در مطب دندانپزشکی هستند.

تجهیزات مطب دندانپزشکی

یونیت دندانپزشکی:کار درمانی بیمار بر روی یونیت انجام می شود. اجزای یونیت شامل:

۱.صندلی بیمار: بیمار برای انجام کار درمانی روی آن می نشیند.

۲.صندلی دندانپزشک و دستیار(تابوره): معمولا دو عدد صندلی گردان برای دندانپزشک و دستیار دندانپزشک در هر یونیت وجود دارد که ارتفاع آن قابل تنظیم است.

۳.چراغ یونیت(light): مقدار نور لازم در دهان بیمار را برای دید بهتر دندانپزشک فراهم می کند.

۴.کاسه کراشوار(Spitton): محلی برای تخلیه بزاق و خون از دهان بیمار است.

۵.شیر آب: یکی برای پر کردن لیوان آب برای بیمار جهت شستشوی دهان و یکی هم برای شستن کراشوار درون کاسه تعبیه شده است.

۶.میز دندانپزشک(تابلت): این میز به یونیت متصل است.در کنار صندلی دندانپزشک قرار می گیرد.زیر این میز یا بر روی این میز تعدادی دکمه جهت کنترل قسمتهای مختلف یونیت به نام Control Pannel وجود دارد.دکمه و پیچ های رایج موجود بر تابلت:

• دکمه جهت روشن و خاموش کردن چراغ یونیت.
• دکمه هایی جهت تنظیم پوزیشن صندلی بیمار.
• پیچ هایی برای تنظیم شدت آب و هوای هندپیس ها.

 ۷.میز دستیار: در سمت دیگر میز دندانپزشک قرار دارد.امکاناتی نظیر دکمه های تنظیم یونیت نیز در آن وجود دارد.

نکته: بر روی میزهای یونیت هولدرهایی جهت نگهداری هندپیس ها ،لایت کیور، پوار آب و هوا، ساکشن ها و کویترون وجود دارد.

۸.پدال پایی: روشن و خاموش شدن هندپیس ها از این طریق کنترل می‌شود. تنظیم پوزیشن صندلی بیمار از این طریق نیز قابل انجام است.

۹.پوار آب و هوا: آب،هوا یا ترکیب هر دو را به وسیله دکمه هایی که روی آن تعبیه شده است فراهم می کند. برای شستن و خشک کردن قسمتی از دهان و دندان در صورت نیاز استفاده می شود.به سر این وسیله یک سر پوار آب و هوا متصل می شود که یا پلاستیکی و یک بار مصرف و یا فلزی و قابل استریل شدن هستندتج