صرع و تشنج
مجموعه‌ای از اختلالات عصبی مزمن که با حمله تشنج مشخص می‌شود. این حملات ممکن است بسیار ضعیف و غیر قابل شناسایی یا برعکس طولانی مدت و با شدت زیاد باشد. صرع را با دارو نمی‌توان کاملاً درمان کرد اما حملات را می‌توان با دارو تا حدود 70 درصد موارد کنترل کرد. در افرادی که حملات به دارو پاسخ نمی‌دهد، جراحی، تحریک عصبی یا تغییر در رژیم غذایی را می‌توان در نظر گرفت. تشنج نشانه بروز یک فعالیت نورونی غیر طبیعی و شدید در مغز است که به صورت تغییر در وضیعت روانی و سطح هوشیاری بروز می‌یابد. در صورتی که فرد دچار حمله شد، بیمار را به پهلو خوابانیده تا راه تنفس او باز باشد و دچار خفگی نشود. بهتر است جهت جلوگیری از گاز زدن زبان، یک تکه دستمال را بین دندان‌ها قرار داد. حالت بیهوشی معمولا بین 3-2 دقیقه طول می‌کشد که در این مدت، رنگ پریدگی، کبودی و عدم کنترل ادرار و مدفوع قابل انتظار است.

داروهای ضد صرع

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
گاباپنتین Gabapentin والپروآت Valproate
توپیرامات Topiramate کاربامازپین Carbamazepine
فنی توئین Phenytoin فنوباربیتال Phenobarbital
پریمیدون Primidone فنی توئین کامپاند Phenytoin Compound
دیوالپروئکس Divalproex اکس کاربازپین Oxcarbazepine
پرگابالین Pregabaline لاموتریژین Lamotrigine
لوتیراستام Levetiracetam ویگاباترین Vigabatrin
زونیساماید Zonisamide اتوسوکسیماید Ethosuximide

سایر کاربردهای این داروها: برخی داروهای این دسته از جمله والپروآت سدیم، گاباپنتین، توپیرامات، دیوالپروئکس و پرگابالین اثر پیشگیری از حمله میگرن و ضد درد با منشا عصبی نیز دارند.
فنی توئین: کرم آن به صورت موضعی برای تسریع در بهبود زخم‌های عمیق به خصوص زخم بستر کار می‌رود. به منظور پیشگیری از عارضه‌هایپرپلازی لثه ناشی از این دارو، بهتر است قبل و بعد از مصرف خوراکی فنی توئین یک لیوان آب نوشیده شود. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است.
فنی‌تویین کامپاند: ترکیب دو داروی فنی توئین و فنوباربیتال است:
Tab (100 mg Phenytoin + 50 mg Phenobarbital)

با داشتن مدرک معتبر نسخه پیچی می توانید نسخه پیچی کنید.

اسکیزوفرنی (شیزوفرنی)
یک بیماری روانی و دارای علائمی‌همچون اعتقاد توهمی، درک حسی توهمی، گفتار غیر پیوسته و نامرتبط، بیقراری، دشمن انگاری، روحیه تهاجمی‌و رفتارهای خلاف عرف است که شخص قادر نیست تخیلات خود را از واقعیت افتراق دهد؛ بنابراین رفتاری غیر عادی دارد. علت واقعی آن مشخص نشده و احتمالا عوامل ارثی در آن دخیل است . شیوع این بیماری در دوران جوانی شایع‌تر است و برای درمان آن از داروهای ضدجنون استفاده می‌شود.

مانیا (شیدایی)
عکس حالت افسردگی است. در شیدایی، خلق و انرژی بیمار بصورت کاذب بالا است. تظاهر‌های اصلی مانیا عبارتند از: نشاط‌زدگی، تحریک پذیری، پرکاری و عقاید خود مهم‌انگاری درمان این بیماری که طولانی مدت است به کمک داروهای ضد جنون صورت می‌گیرد.
اختلال دوقطبی (بای پلار)
اختلالی است که در آن خلق بیمار دچار نوسانات شدیدی می‌شود و ارتباطی بین خلق بیمار و آنچه که واقعاً در زندگی بیمار رخ می‌دهد، وجود ندارد. سیر بیماری بدان نحو است که به طور یک در میان ولی نامنظم‌، یک مدت فرد دچار سرخوشی و فعالیت زیاد و به دنبال آن دچار افسردگی شدید می‌شود . در بین این دو حالت، دوره ای از رفتار طبیعی (چند ساعت تا چند سال) وجود دارد.

اگر علاقه دارید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های آموزش تکنسین داروخانه  را دنبال کنید.

جنون (سایکوز، روان پریشی)
به معنای وضعیت روانی غیرطبیعی‌ای است که در روانپزشکی برای بیان حالت از دست رفتن توانایی تفریق واقعیت از خیال بکار می‌رود. علائم اصلی که در جنون مشاهده می‌شوند عبارتند از: هذیان‌، توهم‌، فقدان بینش و اختلال قضاوت. در اکثر موارد، بستری شدن در بیمارستان اعصاب و روان، ضروری است.

 داروهای ضد جنون

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
کلرپرومازین Chlorpromazine پرفنازین Perphenazine
تری فلوپرازین Trifluoperazine تیوریدازین Thioridazine
هالوپریدول Haloperidol فلوفنازین Fluphenazine
تیوتیکسن Thiothixene پیموزاید Pimozide
سولپیراید Sulpiride فلوپنتیکسول Flupentixol
الانزاپین Olanzapine کلوزاپین Clozapine
زیپراسیدون Ziprasidone ریسپریدون Risperidone
آری پیپرازول Aripiprazole کوئتیاپین Quetiapine
لیتیوم Lithium
سایر کاربردهای این داروها: ضد تیک، ضد اضطراب توام با پرخاشگری حاد
بهترین زمان مصرف: شب (یک ساعت قبل از خواب)
توصیه‌ها و نکات: پس از مصرف باید از رانندگی و سایر امور نیازمند به هوشیاری کامل پرهیز کرد. لیتیوم با داروهای زیادی تداخل دارد، از جمله‌هالوپریدول که تداخلشان خطرناک است، لذا هر دارویی همراه لیتیوم تجویز می‌شود باید باید از حیث تداخلات توسط داروساز کنترل گردد.

جهت نسخه پیچی باید دارای مدرک بین المللی نسخه پیچی باشید.

اثر درمانی داروهای ضد افسردگی بعد از چند هفته ظاهر می‌‌شود ولی ممکن است عوارض جانبی زودتر بروز پیدا کنند، بنابراین باید حتماً به بیمار و خانواده اش اطمینان داد که دارو موثر است ولی اثراتش دیر شروع می‌شود و باید به مصرف دارو ادامه داد. اثر درمانی همه‌ی داروهای ضد افسردگی تقریباً با هم برابر است و انتخاب دارو توسط پزشک به شرایط بیمار و میزان تحمل عوارض جانبی بستگی دارد. مسمومیت با داروهای ضد افسردگی خطرناک است، بنابراین نباید تعداد زیادی از این داروها را در اختیار بیماران افسرده‌ای که احتمال خودکشی دارند قرار داد.

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
نورتریپتیلین Nortriptyline آمی‌تریپتیلین Amitriptyline
دوکسپین Doxepin ایمی‌پرامین Imipramine
کلومیپرامین Clomipramine دزیپرامین Desipramine
تریمیپرامین Trimipramine

سایر کاربردهای این داروها: ضد اضطراب، پیشگیری از حمله میگرن (آمی‌تریپتیلین و نورتریپتیلین برای درمان دردهای مزمن عصبی نیز تجویز می‌شوند.)
بهترین زمان مصرف: شب
توصیه‌ها و نکات: پس از مصرف باید از رانندگی و سایر امور نیازمند به هوشیاری کامل پرهیز کرد.

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
سرترالین Sertraline فلوکستین Fluoxetine

سیتالوپرام Citalopram فلوواکسامین Fluvaxamine
پاروکستین Paroxetine اس سیتالوپرام Escitalopram

بهترین زمان مصرف: صبح یا ظهر با معده پر (شب مصرف نشوند).
سایر‌کاربردهای فلوگزتین: ضد‌‌ وسواس، ضد اشتهای عصبی، ضد اختلالات پیش قاعدگی

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
سلژیلین Selegiline ترانیل سیپرومین Tranylcypromine

موکلوبماید Moclobemide ایزوکربوکسازید Isocarboxazide

بهترین زمان مصرف: صبح یا ظهر با معده پر (شب مصرف نشوند).
توصیه‌ها و نکات: دو هفته فاصله با دیگر داروهای ضد افسردگی و غذاهای حاوی تیرامین (از جمله پنیر سوئیسی و فرانسوی، گوشت و ماهی دودی، سوسیس، دانه‌ی سویا، باقالا، زیتون و بنشن) لازم است.

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک
دلوکستین Duloxetine ونلافاکسین Venlafaxine

میرتازاپین Mirtazapine ماپروتیلین Maprotiline
بوپروپیون Bupropion

کاربرد دیگر بوپروپیون: ترک سیگار

اگر علاقه مند هستید که تکنسین داروخانه شوید باید دارای مدرک معتبر تکنسین داروخانه باشید.

یک بیماری روانی شامل غم و اندوه مداوم، احساس گناه، دلسردی و نا امیدی و میل به خودکشی است که با علایمی‌همچون بی‌حوصلگی‌ و دل‌زدگی‌، اختلال خواب، احساس پوچی و ترس از اجتماع، اختلال اشتها، اختلال در تمرکز و تصمیم گیری، گریه بدون دلیل، تحریک پذیری و بی قراری بروز می‌کند و می‌تواند روی افکار، احساسات، خوشی و تندرستی یک فرد تاثیر گذارد. اعضای خانواده‌ی بیمار می‌توانند نقش به سزایی در کنترل شدت بیماری و عواقب احتمالی آن داشته باشند و باید در این مورد آموزش ببینند. داروهای ضد افسردگی فراوانی برای درمان این بیماری کشف و به بازار عرضه شده است. افسردگی را می‌توان با دارو و رواندرمانی، درمان کرد. در دارو درمانی توجه شود که تاثیرات کامل دارو حدود 8 تا 12 هفته پس از شروع مصرف، مشاهده خواهد شد. 

در صورتی که به نسخه خوانی علاقمند باشید می توانید دوره های آموزش نسخه خوانی  را بگذرانید.

فارسی نام ژنریک فارسی نام ژنریک

نیترازپام Nitrazepam آلپرازولام Alprazolam
میدازولام Midazolam دیازپام Diazepam
کلردیازپوکساید Chlordiazepoxide لورازپام Lorazepam
اگزازپام Oxazepam کلونازپام Clonazepam
فلورازپام Flurazepam کلوبازام Clobazam
زولپیدم Zolpidem بوسپیرون Buspirone
کلرال هیدرات Chloral Hydrate ملاتونین Melatonin

بهترین زمان مصرف: شب
توصیه‌ها و نکات: پس از مصرف باید از رانندگی و سایر امور نیازمند به هوشیاری کامل پرهیز کرد. حتی‌المقدور از مصرف طولانی مدت اجتناب گردد چون ممکن است با مصرف طولانی مدت وابستگی و تحمل ایجاد شود. قطع ناگهانی مصرف منجر به بروز سندرم محرومیت می‌گردد لذا مصرف آنها بصورت ناگهانی قطع نشود.
سایر داروهایی که اثر آرامبخشی دارند: آمی‌تریپتیلین، نورتریپتیلین، ایمی‌پرامین، کلومی‌پرامین، دزیپرامین، تریمیپرامین، دوکسپین، دسته داروهای ضد جنون هم برای اضطراب توام با پرخاشگری حاد تجویز می‌شوند.
برخی داروهای این دسته کابرد ضد صرع هم دارند: دیازپام، لورازپام، کلوبازام، کلونازپام، نیترازپام، میدازولام.
بوسپیرون: فقط اثر ضد اضطراب دارد و کاربرد خواب آور ندارد.
زولپیدم: فقط اثر خواب آوری فوری دارد و اثر آرامبخشی ندارد. توصیه مصرف زولپیدم این است که پس از مصرف دارو بلافاصله در موقعیت خواب قرار گرفته و بخوابد. درصورتیکه بیمار پس از مصرف این دارو به کارهای دیگر بپردازد به احتمال خیلی زیاد دچار سرگیجه، توهم، اختلال بینایی و بیخوابی خواهد شد.
ملاتونین: برای تنظیم ریتم شبانه روزی بدن تجویز می‌شود. تقریباً 1 ساعت پس از مصرف ملاتونین، شخص دچار خواب آلودگی خواهد شد.
کلرال هیدرات: این دارو برای القای خواب و بیهوشی قبل از اقدامات تشخیصی یا جراحی سرپایی تجویز می‌شود.

جهت آموزش نسخه خوانی  باید دوره های آموزشی مربوطه را طی کنید.

استرس
مجموعه‌ای از واکنش‌های فیزیکی، ذهنی و عاطفی است که در نتیجه‌ی تغییرات و نیازهای زندگی فرد، تجربه می‌شود. استرس مثبت می‌توانند یک انگیزش دهنده باشد حال آن که استرس منفی مسبب مشکلاتی برای بیمار خواهد شد. استرس معمولاً توسط خود شخص با اصلاح سبک زندگی و اتخاذ برنامه‌ی ورزشی و رژیم غذایی مناسب یا با درمان دارویی بهبود می‌یابد.

اضطراب
اضطراب یک حالت ترس و دلهره همراه با علایمی‌مثل خشک شدن دهان، تپش قلب، تند شدن تنفس، سردرد، اختلال خواب و تعریق می‌باشد. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلا استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود. اضطراب مزمن در زندگی شخصی و اجتماعی بیمار اختلال ایجاد کرده و از کیفیت آن می‌کاهد. ذکر خدا، روان درمانی، ورزش و روش‌های دارویی مثل تجویز بنزودیازپین‌ها و برخی داروهای ضد‌افسردگی برای درمان اضطراب موثرند.

بی‌خوابی
مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در خلال شب همراه با ناتوانی یا اشکال در به خواب رفتن مجدد، بیدار شدن خیلی زود در صبح و خوابی که باعث تجدید قوا نشود را بی‌خوابی گویند. بی‌خوابی معمولاً به دو صورت بروز پیدا می‌کند: اختلال در شروع خواب و اختلال در عمق و طول زمان خواب که داروهای آن‌ها با هم متفاوتند. خواب ناکافی و نامناسب می‌تواند زندگی شخصی و اجتماعی شخص را مختل کند. درمان بی‌خوابی به روش‌های غیر دارویی مانند مناسب نمودن بستر، مطالعه قبل از خواب، اصلاح عادات غذایی و روش‌های دارویی مانند مصرف بنزودیازپین‌ها و زولپیدم صورت می‌گیرد.

جهت نسخه پیچی باید دارای مدرک معتبر نسخه پیچی باشید.

سه عامل اصلی که باید داروها را در مقابل آنها محافظت نمود: حرارت، نور، رطوبت. داروها نباید در اطاق پر نور یا دمای بیشتر از ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری شوند؛ بنابراین بسیاری از داروها باید در محیطی با دمای خنک نگهداری شوند مگر داروهایی که شرایط خاص دارند. بطور کلی دمای اتاق برابر با 25 درجه سانتیگراد و دمای یخچال معادل 2 تا 8 درجه سانتیگراد در نظر گرفته می‌شود. نباید هه داروها را در یخچال نگهداری نمود و از یخ زدن آنها هم باید جلوگیری کرد. یخچال‌های دارویی باید حاوی دماسنج و رطوبت سنج بوده و دما و رطوبت یخچال‌ها مطابق دستورالعمل ثبت دما و رطوبت بصورت مرتب ثبت شوند. برخی داروها تا قبل از بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند و بعد از باز شدن تا مدت معینی قابل نگهداری در خارج از یخچال می‌باشند. برای مثال انسولین تا ۱ ماه بعد از باز شدن خارج از یخچال قابل نگهداری است. برخی داروها تا قبل از بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند و بعد از بازشدن باید در خارج از يخچال نگهداری شوند برای مثال اسپری بینی کلسیتونین. برخی داروها تا قبل از آماده سازی یا بازشدن در دمای اتاق نگهداری شوند و بعد از آماده سازی یا بازشدن باید در یخچال نگهداری شوند یا در صورت نگهداری در یخچال ماندگاری آنها بیشتر می‌شود. برای مثال مثال سوسپانسیون و ویال آنتی بیوتیک‌ها. البته با توجه به اختلاف در نحوه فرمولاسیون داروها ملاک اصلی‌، نحوه نگهداری درج شده در بروشور داروها می‌باشد.ظروف حاوی دارو را معمولاً به رنگ قهوه‌ای می‌ساند تا حتی المقدور از ورود نور جلوگیری شود. یخچال برفک گرفته به مراتب رطوبت بالاتری از یخچال سالم دارد.

اگر می خواهید دارای مدرک معتبر تکنسین داروخانه باشید باید دوره های آموزش تکنسین داروخانه  را بگذرانید.

کلیه فرآورده‌های دارویی و اقلام بالک مجاز به تولید، واردات، توزیع، عرضه در کشور طبق مجوزهای سازمان غذا و دارو بدین ترتیب بسته بندی شده‌اند:
تعداد واحد در بسته‌بندی به نحوی انتخاب شده که در محل داروخانه، بسته‌بندی کامل، سالم و همراه با بروشور، تحویل مصرف‌کننده گردد. هر واحد تحویلی به مصرف‌کننده در داروخانه می‌بایست حاوی شناسه رهگیری باشد و در مواردی‌که امکان بسته‌بندی تک قلمی‌وجود نداشته شناسه رهگیری روی تمامی‌واحدهای مصرف درج گردیده است. عناوین ذیل روی بسته بندی داروها درج شده: نام هر فرآورده به فارسی و انگلیسی روی بسته بندی داروها درج شده است. (درصورتیکه فرآورده با نام تجاری عرضه شده باشد درج نام ژنریک با فونت کوچکتر در ذیل نام مذکور ضروری است.) دوز دارو یا داروهای تشکیل دهنده آن شکل دارویی روی فرآورده درج شده است. تعداد هر واحد مصرف، وزن یا حجم بسته ‍بندی با توجه به شکل مصرف فرآورده به فارسی و انگلیسی چاپ شده و شکل دارویی فرآورده روی بسته‌بندی به فارسی و انگلیسی درج شده است. شناسه رهگیری UIDتعریف شده طبق دستورالعمل رهیابی ردگیری و کنترل اصالت، شماره تجاری فرآورده GTIN‌، شماره سری ساخت Batch/Lot‌، تاریخ انقضا Expiry Date بصورت متنی و بارکد دوبعدی روی قسمتی از بسته‌بندی درج یا الصاق شده است.

کیفیت بسته‌بندی: جنس بسته‌بندی بنحوی انتخاب می‌شود که کیفیت فرآورده را در طول عمر قفسه‌ای و داروخانه، تحت تاثیر قرار ندهد.

اگر علاقه دارید تکنسین داروخانه شوید باید دوره های مربوطه را بگذرانید.

بسته بندی

مهمترین بسته‌بندی‌های اشکال دارویی به همراه کاربرد آنها به شرح ذیل است:
ساشه Sachet : پودر، گرانول، محلول خوراکی، سوسپانسیون.
بلیستر Blister : قرص، کپسول.
استریپ Strip : قرص، کپسول، کپسول استنشاقی، شیاف، قرص و شیاف واژینال.
قوطی Box : قرص، کپسول، کپسول استنشاقی، پودر، گرانول.
بطری (شیشه، پلاستیک)Bottle : محلول، شربت، الگزیر و سوسپانسیون، محلول موضعی، لوسیون، دوش واژینال.
قطره Drop : محلول، شربت، الگزیر و سوسپانسیون، محلول موضعی، لوسیون، قطره چشمی، گوشی و بینی. یادآوری: شاید منطقی آن باشد که قطره‌یا Drop را بیش از آنکه‌یک شکل دارویی بدانیم، به عنوان یک بسته بندی درنظر بگیریم. در واقع همه‌ی اشکال دارویی محلول را می‌توان به صورت قطره ساخت. ویژگی قطره در کم حجم بودن آن است. لذا وقتی مقادیر کمی‌از دارو مورد نیاز باشد (مثلاً برای اطفال یا برای چشم) یا تنظیم دوز خیلی دقیق مد نظر باشد، دارو را بصورت قطره می‌سازند.
تیوب Tube : پماد، کرم و ژل موضعی، پماد و ژل چشمی، پماد، کرم و ژل واژینال.
- محلول انفوزیون وریدی (سرم) را به سه صورت بسته بندی می‌کنند: بطری پت، کیسه ای، بطری شیشه‌ای.

جهت آموزش نسخه خوانی در کلاس های مربوطه شرکت کنید.