درجه حرارت بدن Temperature

فعالیت و سوخت و ساز تولید حرارت می کند و کاهش یا افزایش آن می تواند مخاطره آمیز باشد. یکی از راه های مهم از دست دادن حرارت تنفس است. درجه حرارت طبیعی بدن بین (7/37-8/36) و میانگین آن37 درجه سانتیگراد می باشد.

علائم بالینی افزایش درجه حرارت بدن (تب):

افزایش ضربان قلب، افزایش تعداد و عمق تنفس، لرز، رنگ پریدگی، پوست سرد،کبودی بسترناخن ، دانه دانه شدن پوست، تعریق و...

علائم بالینی کاهش درجه حرارت بدن (هیپوترومی) :

کاهش نبض، تنفس، لرزشدید، احساس سرما، پوست رنگ پریده و سرد و مرطوب، کاهش فشارخون، خواب آلودگی، ازدست رفتن آگاهی و پیشرونده به طرف اغماء و...

عوامل موثر بر تغییرات درجه حرارت بدن :

درجه حرارت بدن در اثر ورزش، بیماری ها، فعالیت جسمی، حرارت محیط و دوران بارداری بالا می رود و عواملی مانند گرسنگی ،کم شدن مقاومت بدن، خونریزی و شوک آن را پایین می آورند. مرکز آموزش انجمن پرستاری ایران برگزار کننده دوره فوریت های پزشکی یا کمک های اولیه با بهترین اساتید با شهریه مناسب و اقساطی به همراه ارائه مدرک معتبر انجمن پرستاری ایران به دانشجویان عزیز داده می شود برای اطلاعات بیشتر دوره کمک های اولیه با این شماره تماس بگیرید  02166575754

محل های مناسب برای اندازه گیری درجه حرارت بدن:

• دهان (زیر زبان) Oral
• زیربغل Axillary
• مقعد Rectal

ترمومتر (تب سنج): وسیله ای است که برای سنجش دمای بدن بکار می رود.

انواع ترمومتر:

1.ترمومتر جیوه ای:

دارای یک ستون مدرج شیشه ای و یک مخزن جیوه می باشد،که بر اساس شکل مخزن جیوه ی آن دو نوع دهانی ، مقعدی دارد. در نوع دهانی، مخزن جیوه استوانه ای شکل، باریک و دراز بوده که برای سنجش دمای بدن از راه دهان و زیربغل استفاده می شود. مخزن جیوه در نوع مقعدی، گرد، کوتاه و کمی پهن می باشد که فقط برای تعیین درجه حرارت از راه مقعد بکارمی رود.

2.ترمومتر نواری:

یک نوار حساس به گرما است و به منظورتعیین درجه حرارت بدن برروی پیشانی قرار می گیرد و تغییر رنگ ایجاد شده روی نوار درجه حرارت رانشان می دهد. درضمن این نوارها پس از انقضاء تاریخ مصرف،کارایی ندارند.

3.ترمومتر دیجیتالی:

این نوع ترمومتر برای اندازه گیری درجه حرارت بدن ازطریق (زیرزبان،زیربغل، پرده گوش) بکارمی رود.  استفاده ازآن آسان بوده واندازه گیری سریع ودقیق انجام می شودبه همین دلیل استفاده از آن برای کودکان ایده آل است.

روش اندازه گیری دمای بدن از راه دهان :

در این روش ترمومتر را زیرلگام زبان بگذارید از مصدوم بخواهید با بستن لبها،آن را در دهان نگاه دارد و با دندان ها فشاری برآن وارد نکند. مدت زمان مورد نیازبرای ثبت درجه حرارت دراین روش3-2 دقیقه می باشد.

برای چه کسانی ترمومتر را در دهان نمی گذاریم :

• افرادی که فک آنها شکسته ، و یا خونریزی شدید دهان داشته باشند.
• افراد دیوانه
• نوزادانی که می خواهند دندان در بیاورند.
• بیمارانی که مایعات گرم یا سرد نوشیده ویا سیگارکشیده باشند.(باید به مدت 30-15 دقیقه صبرکرد) .

روش اندازه گیری دمای بدن از طریق زیر بغل:

یک دست بیمار را از درون آستین لباس بیرون آورده ، چنانچه بیمارعرق کرده است زیربغل او را بدون مالش(اصطکاک) با دستمال، خشک کنید.مخزن جیوه ترمومتر را در مرکز زیر بغل قراردهید، دست بیمار را از آرنج خم کرده روی سینه اش قراردهید. مدت مورد نیازبرای ثبت درجه حرارت دراین روش 5-3 دقیقه است. کسانی که کتف،ترقوه، بازوی آنهاآسیب دیده اند از این روش مستثنی هستند.

روش اندازه گیری دمای بدن از راه مقعد:

بیمار را به پهلو بخوابانید ،ترمومترمخصوص(مقعدی) را به ماده چرب کننده آغشته کرده ، درحالی که از بیمار می خواهید نفس عمیق بکشد مخزن جیوه را درحدود 4-5/3 سانتی متر در مقعد وی وارد کنید. مدت مورد نیاز برای ثبت درجه حرارت در این روش 2-1 دقیقه می باشد. * برای افرادی که بی اختیاری ادرار،مدفوع،اسهال وخونریزی دارنداین روش تجویز نمی شود. ?نکات قابل توجه:

• دقیق ترین محل برای سنجش دمای بدن از راه مقعد می باشد و رایج ترین محل سنجش، زیرزبانی است.
• قبل از استفاده از ترمومتر دقت کنید که ستون جیوه ی آن روی 35 درجه سانتیگراد یا کمتر باشد درغیر این صورت دورترین قسمت به مخزن جیوه را بین انگشت شست وسبابه خود محکم نگه داشته، باحرکات محکم مچ دست به طرف پایین، جیوه را به طرف مخزن هدایت کنید.
• قبل و بعد هر بار استفاده ازترمومترآن را باآب و صابون، یا پنبه الکل ضدعفونی کنید.
• درجه حرارت های دیجیتالی بعدازاستفاده، خود به خود به حد طبیعی بر می گردند.
• مدت اندازه گیری بوسیله ترمومترنواری 30 ثانیه و ترمومتر مخصوص گوش 1 ثانیه می باشد(برای کودکان بدحال وخوابیده مناسب تر است).
• مدت زمان اندازه گیری درترمومتر دیجیتالی(زیربغل، زیرزبان)30 ثانیه می باشد و دستگاه پس از30 ثانیه بوق می زند .
• در ترمومترهای جیوه ای نزدیک به مخزن و روی ستون جیوه دندانه ای وجود دارد که این دندانه باعث می شود به هنگام خواندن درجه حرارت، سطح جیوه ای که براثردمای بدن بالا رفته بود بلافاصله پایین نیاید و به درون مخزن نریزد(فرصت خواندن درجه حرارت را به ما میدهد ).

حدود طبیعی درجه حرارت بدن و تغییرات آن

2/42	معمولاٌ کشنده
7/41	وضعیت بحرانی
1/41
6/40
0/40	تب بالا
4/39
9/38
3/38	تب متوسط
8/37
2/37
0/37	طبیعی(درجه حرارت دهانی)
7/36	درجه پایین ترازحد طبیعی
1/36
6/35
35