تاریخچه پیدایش مانور هایملیخ (هایملیش):
مانور هایملیخ (هایملیش) Heimlich Maneuver در 19 ژوئن 1974 در یکی از شهرهای آلمان فردی در یک رستوران توسط لقمه غذا دچار انسداد راه تنفسی شد، در این میان صاحب رستوران که فردی باز نشسته بود برای نجات فرد، ضرباتی را به پشت وی وارد کرد و ناگهان لقمه غذا به سمت بیرون پرت شد و قربانی از مرگ نجات یافت.
دکتر هایملیخ که در همین رستوران شاهد این عملیات بود، این روش را تحت یک مقاله علمی به انجمن قلب آمریکا ارائه داد. از سال 1976 این روش به عنوان یکی از روش های نجات در خفگی ها، مورد تایید انجمن قلب و صلیب سرخ امریکا قرار گرفت و از همان سال تا 1985 برای تدریس امدادگران بکارگرفته شد.
در آن سالها این روش این گونه بود که در ابتدا امدادگر 5 بار ضربه به پشت مصدوم
می زد اگر انسداد رفع نمی شد 5 ضربه به شکم وارد می کرد که به روش پنج، پنج شهرت یافت.
مرکز آموزش انجمن پرستاری ایران برگزار کننده دوره فوریت های پزشکی یا کمک های اولیه با بهترین اساتید با شهریه مناسب و اقساطی به همراه ارائه مدرک معتبر انجمن پرستاری ایران به دانشجویان عزیز داده می شود برای اطلاعات بیشتر دوره کمک های اولیه با این شماره تماس بگیرید 02166575754
روش انجام مانور هایملیخ
ضربه به پشت :
این روش زمانی که انسداد کامل توسط مواد جامد صورت گرفته به کار می رود. در این روش در پشت مصدوم قرار می گیرید و با یک دست ناحیه شکم(زیر سینه) وی را نگه دارید. به مصدوم کمک کنید تا سرش را آن قدر خم کند که پایین تر از شش هایش قرار گیرد. با پاشنه دست دیگرتان بین 5 تا 20 ضربه (به گفته دکتر راجر از کلینیک مایو و انجمن قلب آمریکا) محکم بین دو کتف مریض بزنید. دهان مصدوم را نگاه کنید. درصورت بیرون نیامدن جسم به مرحله بعد که فشار شکمی است بروید.
فشار شکمی :
این تکنیک در افراد هوشیار و بیهوش به کار می رود. برای ایجاد فشار شکمی باید پشت بیمار بایستید (درصورت هوشیار بودن) یک دست را روی شکم ( بین ناف و جناغ سینه، پایین دیافراگم) قرار داده وانگشتان خود را جمع کنید. (به طوری که شصت در داخل قرار گیرد) دست دیگر را روی این دست قرار دهید وبا هردو دست وآرنج های خود یک فشار سریع و پر قدرت به سمت داخل و بالا ایجاد نمایید ( بیمار صدایی شبیه به هق بیرون می دهد). این نیرو به دیافراگم و ریه ها منتقل می شود و باعث رفع انسداد می شود.البته سر بیمار باید طوری قرار گیرد که درصورت خارج شدن ،جسم خارجی دوباره باعث انسداد نشود. این ضربه هم بین 5 تا 20 بار تکرار می شود.
فشار به قفسه سینه :
این روش برای افرا چاق و زنان باردار (مخصوصاً سه ماهه سوم) به کار گرفته می شود.تفاوت این روش با روش فشار شکمی در این است که کمک دهنده باید دستان خود را روی قفسه سینه (وسط جناغ سینه) قرار دهد.
انجام مانورهایملیخ در نوزادان :
نوزادان را روی یک سطح سفت و محکم بخوابانید.(یا روی ساعد یا ران پای خود بگذارید) طوری که سر نوزاد به سمت عقب و راه تنفس کاملاً باز باشد.دو انگشت از یک دست خود را روی محل هایملیخ (بین ناف وجناغ سینه) قرار دهید.یک فشارسریع به سمت جلو و پایین وارد آورید. فشار وارده در نوزادان باید آرامتر و ملایم باشد تا آسیبی به وی وارد نشود.
درهنگام ضربه زدن به پشت نوزاد( روش ضربه به پشت ) سر نوزاد باید کاملاً رو به پایین بوده و سینه وشکم او روی بازوی شما قرار گرفته و با انگشتان دست او را محکم نگه دارید. با پاشنه دست خود ضرباتی آرام و ملایم به پشت نوزاد وارد کنید تا رفع انسداد صورت گیرد.
هنگامی که جسم خارجی در راه تنفسی شما گیر کند چه کار باید کرد ؟
با مشت کردن دست خود و قرار دادن آن در بالای شکم و زیر جناغ سینه ، فشارهای ناگهانی وارد نمایید و یا می توانید از اشیایی مانند نرده ، صندلی و... کمک بگیرید بدین صورت که لبه این اشیاء با ید در محل مانور هایملیخ قرار بگیرند و خودتان نیروی لازم را وارد نمایید.
