تاریخچه دندانپزشکی

سابقه دندانپزشکی به قدمت عمر بشر و احتمالا به داشتن دندان درد بر‌می‌گردد. مطابق همین سابقه و بر مبنای امکانات موجود، مردم به مراقبت و تمیز کردن دندانهای خود می‌پرداخته‌اند. اگر چه اغلب مردم زمینه هایی مثل دندانپزشکی زیبایی را از امور نوین در عرصه به شمار می آورند، نشانه‌هایی از درمان های زیبایی مثل جواهرات چسبانده شده به دندانهای اینکاها و مایاها در قرن نهم از میلاد دیده شده است.

افراد تیم سلامت دهان و دندان

1- دندانپزشک (عمومی و تخصصی)

2- دستیار کمک دندانپزشک (بالینی، مالی، پذیرش)

3- بهداشتکار دهان و دندان

4- تکنسین لابراتوار دندانپزشکی

یک دستیار کمک دندانپزشک که از مهارت بالایی برخوردار است عضو بسیار مهمی در تیم دندانپزشکی تلقی می شود.

انجمن پرستاری ایران برگزار کننده دوره های آموزشی دستیار دندانپزشک (تکنسین دندانپزشک) به صورت حضوری و آنلاین همچنین اقساطی در تمامی روزهای هفته می باشد از این رو برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید: 02166913192

وظایف دستیار کمک دندانپزشک در مطب :

• آماده سازی صندلی دندانپزشکی قبل از ورود بیمار به اتاق درمان.

• جدا کردن پرونده بیمار از بین پرونده ها که در جلسه اول ویزیت بیمار تهیه شده است.

• به‌کار‌گیری فرآیند کنترل عفونت.

• قرار دادن ست وسایل دندانپزشکی متناسب با نیاز دندانپزشک.

• مخلوط کردن مواد دندانپزشکی و دادن آن ها به دندانپزشک.

• ریختن و تریم کردن کست ها و انجام سایر فرایند های لابراتواری که باید در مطب انجام شود.

• در نظر داشتن وسایل و مواد موجود در مطب و سفارش دادن آن ها در صورت کمبود.

وظایف دستیار کمک دندانپزشک در ارتباط با بیماران:

1. پاسخگویی به تلفن.
2. تنظیم وقت بیمار.
3. تشکیل پرونده.
4. اطمینان خاطر از راحتی بیمار و کاهش اظطراب بیماران.
5. محاسبه و دریافت هزینه ی درمان.
6. تنظیم وقت کنترل بیمار (Follow Up) پس از خاتمه درمان.
7. محرمانه نگه داشتن اطلاعات و اسرار بیماران و حفاظت از پرونده بیماران.
8. نظارت بر نحوه جذب بیمار توسط مطب.
9. گوش دادن به شکایات بیماران.
10. احترام گذاشتن به بیماران. 
11. احترام گذاشتن به وقت ملاقات بیماران. پ
12. آموزش دادن به بیماران و دادن توصیه های لازم پس از انجام درمان دندانپزشکی.

پذیرش بیمار:

توجه به این نکته که چه زمانی و چگونه یک بیمار را پذیرش کنیم در ایجاد یک تجربه مثبت برای او بسیار مهم است.

معمولا با نام فامیل بیماران با آنها سلام و احوالپرسی می کنیم و حتما سعی می‌نماییم ارتباط چشمی و لبخند داشته باشیم و اگر اولین ملاقات بیمار است، خودمان را معرفی کنیم.

وقتی می‌خواهید وارد اتاق معاینه شوید، وسایل شخصی بیمار را در جای امن گذارده و سر صحبت را باز کنید تا به بیمار کمک کند و احساس راحتی و آرامش بیشتری پیدا نماید.

 ویژگی های یک دستیار حرفه ای:

1- مسئولیت پذیری:

• حاضر شدن به موقع در محیط کار قبل از ورود دندانپزشک.
• ماندن در محیط در تمام شیفت کاری.
• عدم درخواست ترک زود هنگام محیط کار.

2- مورد اعتماد بودن:

• سخنان و کارهایی که در مطب انجام می شود باید محرمانه باقی بماند.
• پرونده بیماران و اطلاعات شخصی ، مالی و سلامت بیماران باید محرمانه باقی بماند و هرگز نباید درباره آنها با افراد خارج از محیط کار سخن گفت.
• به وضعیت بیماران توجه کند. در صورت نیاز با آنها همدردی کرده و یک شنونده خوب باشد.

3- کار تیمی و همکاری مناسب با همکاران:

• همکاری با سایر افراد تیم.
• داشتن رفتار مناسب و عدم بدگویی در محیط کار.
• داوطلبانه کار همکاران غایب خود را قبول کند.
• از انتقاد بی مورد دیگران بپرهیزد و همواره با مثبت اندیشی آماده کمک به دیگران باشد.

وجود یک رابطه کار آمد و در عین حال دوستانه میان دندانپزشک و دستیار می تواند موفقیت یک مطب دندانپزشکی را تضمین کند. این دو نفر می بایست در یک رابطه نزدیک و تنگاتنگ با یکدیگر کار کنند تا چهار هدف زیر را تا مین نمایند:

• افزایش راحتی بیمار.
• انجام مراقبتهای دندان با کیفیت بالا.
• کاهش زمان لازم برای انجام درمانهای پزشکی.
• کاهش استرس و خستگی تیم مشغول در کلینیک.

ظاهر حرفه ای مناسب برای دستیارکمک دندانپزشک :

1- سلامت کافی:

• رژیم غذایی مناسب داشته باشد.
• به اندازه کافی استراحت کند .
• به اندازه مورد نیاز ورزش کند.

2- آراستگی ظاهر

• بهداشت شخصی را رعایت نماید .
• از استعمال دخانیات خودداری کند.
• از زیور آلات و جواهرات استفاده نکند.( برای جلوگیری از انتقال آلودگی ها).

3- پوشش مناسب

• استفاده از روپوش تمیز و مرتب.
• پوشاندن حداکثر سطح بدن با لباس مناسب که ترجیحاَ فاقد چین ، زیپ و جیب باشد (برای جلوگیری از انتقال آلودگی ها).

قانون و اخلاق

اگر چه اصول اخلاقی برای ما بایدها و نباید ها و خوب و بد را مشخص می کنند، ولی الزامات قانونی نکاتی است که از آنها نمی توان عبور کرد، زیرا مسئولیت قانونی و مشکلات بعدی احتمالی را ایجاد خواهد کرد.

 قانون :

بایدها ونبایدهایی که در صورت عدم عمل به آنها باید در مقابل مراجع قانونی پاسخگو باشیم.

اخلاق :

اخلاق در بر گیرنده رفتارهای درونی وذاتی انسان می باشد. کاری که پسندیده و بهتر است که توسط فرد انجام شود، اخلاقی است . به عبارتی استانداردهای اخلاقی همیشه بالا تر از قانون قرار می گیرد. یعنی ممکن است عملی غیر اخلاقی باشد اما قانونی باشد، اما اگر کاری غیر قانونی باشد مطمئنا اخلاقی  نیست.

در حیطه مفاهیم اخلاقی به دو پرسش زیر پاسخ داده می شود :

۱ - چه عملی بهتر است انجام دهیم ؟

۲- چرا این عمل بهتر است انجام شود ؟

مفاهیم اخلاقی بیشتر در بر گیرنده این مطلب است که چه کاری پسندیده و بهتر است که توسط فرد انجام شود، در حالیکه قانون شامل کارهایی است که فرد بایستی انجام دهد و همیشه افراد موظف به انجام این امور می باشند.

 مبانی و اصول پایه در اخلاق حرفه ای

تصمیمات و عملکرد ما توسط اصول اخلاقی جهت دهی می شوند. این اصول  به  چهار دسته تقسیم می‌شوند:

الف ) نفس گرایی ( استقلال و خودمختاری ):

نفس گرایی شامل حق و حقوق اختفاء و پوشیدگی اسرار، آزادی در انتخاب و داشتن مسئولیت در نفس قابل اعمال یک شخص می باشد. استقلال داخلی و خود مختاری فرد را تشویق می کند که در تفکر و قضاوت آزادی داشته و بطور مستقل و فارغ از تاثیرات بی مورد عمل کند. در مجموع مردم آزادند هر کاری که می خواهند انجام دهند، تا زمانیکه از حد و حدود قانون فراتر نرفته وموجب آسیب دیگران نشود.

بعنوان مثال : بیماران حق دارند در تصمیماتی که در ارتباط با درمانهای دندانپزشکی که دندانپزشک در موردشان اتخاذ می کند کاملا نقش داشته باشند و یا حتی انجام درمانهای توصیه شده توسط دندانپزشک را نپذیرند.

ب) عدم آسیب رسانی:

این اصل اساسی ترین جزء اخلاقیات می باشد و با تمام سطوح رفتاری منجمله رفتارهای متقابل بین اشخاص و رفتارهای شغلی مرتبط است. بعنوان مثال، اگر عملی منجر به آسیب فیزیکی و روحی شخص دیگری گردد، نمی تواند اخلاقی قلمداد شود. در اعمال دندانپزشکی این حالت زمانی پیش می آید که بیمار خواستار انجام درمانی باشد که از نظر دندانپزشک این درمان به صلاح بیمار نیست و با انجام آن بیمار آسیب می بیند.

ج) ارتقاء سلامت و تندرستی:

این اصل براین اساس نهاده شده که اعمال ما تا زمانی می توانند اخلاقی وپسندیده محسوب شوند که برای فرد یا جامعه مفید باشند. عدم آسیب رسانی به تنهایی کفایت نمی کند بلکه جهت گیری اعمال ما باید آنگونه باشد که به دیگران یاری رسانیم. به عنوان مثال: داوطلب شدن در برنامه های آموزش سلامت دهان  و دندان به این اصل مربوط می‌شود.

د) رعایت عدالت:

منظور از رعایت عدالت آن است که با مردم عادلانه رفتار شود تا هر آنچه را که استحقاق و شایستگی آن را دارند، دریافت کنند. تمامی بیماران فارغ از آن که در چه موقعیت اجتماعی، اقتصادی و تحصیلی قرار دارند، می‌بایست از خدمات درمانی دندانپزشکی با کیفیت یکسان برخوردار شوند.

 پرونده بیماران

تمام معاینات، تشخیص ها، رادیوگرافی ها، درمانها، فرم های رضایت نامه و تاریخچه های پزشکی و دندانپزشکی(شامل مشکلات سلامت بیمار،مصرف داروی خاص، داشتن آلرژی) و تجویز داروهای بیمار جزء پرونده بیمار است و باید حتما مکتوب شود.

 مجازات های قانونی در ایران در حیطه دندانپزشکی :

• فاش کننده اسرار بیمار در غیر از مواردی که بر حسب قانون الزام دارد به شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهد شد.

• دیه از بین بردن تمام دندانهای بیست ‌‎و ‌هشت‌گانه ( به جز عقل که دیه ندارد) دیه کامل می باشد که دیه دندانهای قدامی (سانترال، لترال، و کانین های دو طرف) دو برابر دندانهای خلفی می باشد.

• دیه از بین بردن مجموع دو فک، دیه کامل است.

• دیه از بین بردن زبان هم دیه کامل است.

• اگر قسمتی از دندانها و زبان و فک از بین برود قسمتی از دیه پرداخت می‌شود. که بستگی به سن، جنس، شغل، نقص عضو قبلی، وجود بیماری‌های عمومی، موقعیت عضو، امکان ترمیم یا نصب پروتز و کارایی عضو دارد. بعنوان مثال در زنان زیبایی و در مردان کارآمدی عضو مهم‌تر است.

آدرس انجمن پرستاری : میدان انقلاب کمی بالاتر به سمت آزادی نبش خیابان والعصر رو به روی ایستگاه بی آر تی دکتر قریب ساختمان پزشکان تمجیدی طبقه 4: شماره تماس 02166575754