هپاتیت انواع مختلفی دارد :A,B,C,D,E
هپاتیت A
می تواند هر کسی را مبتلا کند، طریق تماس با مدفوع فرد آلوده انتقال می یابد. واکسن در افراد بالای ۲ سال می تواند استفاده شود و ایمنی طولانی مدت ایجاد می کند.
هپاتیت B
سبب یک بیماری جدی و طولانی مدت، سرطان کبد، نقص کبدی و حتی مرگ می شود. از طریق خون و سایر ترشحات بدن می تواند منتقل شود. مثل بزاق، فردی که مبتلا به بیماری شده است و فردی که در معرض بیماری قرار گرفته ولی علائم آشکار ندارد می توانند ناقل بیماری باشند. در نتیجه فردی که ظاهر سالمی دارد نیز ممکن است ناقل بیماری باشد.
پرسنل دندانپزشکی بدلیل تماس با خون و بزاق در خطر ابتلا قرار دارند. همچنین این پرسنل می توانند بطور ناخواسته حامل ویروس بوده و بیماری را به بیماران منتقل کنند.
ایمنی در مقابل هپاتیت :B
واکسن از بروز بیماری جلوگیری می کند.تمامی پرسنل شاغل در رشته های پزشکی باید واکسینه شوند.
تست پس از واکسیناسیون : ۱_۶ ماه بعد از سومین تزریق واکسن توصیه می شود تا مطمئن شویم آنتی بادی لازم ساخته شده است. در صورت عدم وجود آنتی بادی، هر سه دوره واکسن باید تکرار شود. واکسن هپاتیت B، برای زنان باردار خطری ندارد.
هپاتیت:C به طور موثر از طریق انتقال خون و یا تماس با خون ایجاد می شود.
استفاده از سوزن مشترک در معتادان تزریقی و سوزن آلوده تاتو ایجاد بیماری می کند. واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد.
هپاتیت D: یک ویروس ناقص است که به تنهایی نمی تواند تکثیر شود. در نتیجه HDV، همزمان با هپاتیت B، رخ می دهد و اغلب بیماری بسیار شدیدتری پیدا می کنند.
هپاتیت E : از طریق غذا و آب آلوده منتقل می شود.
HIV، ویروس نقص ایمنی :
از طریق خون و مایعات بدن یا تماس جنسی منتقل می شود.با آزمایش خون می توان آنتی بادی علیه HIV، را قبل از اینکه علائم آن ظاهر شود، مشاهده کرد.
ایدز از طریق مادر به کودک و سوزن آلوده منتقل می شود. پاشیدن خون آلوده به پوست زخمی و مخاط چشم یا بینی هم از راههای انتقال بیماری می باشد.
افراد مبتلا به HIV، معمولا به بیماریهای دیگر مثل سل و هپاتیت B، مبتلا می باشند.
ویروس هرپس :
عفونتی است که ایجاد زخمهای راجعه در لب می نماید. این زخم ها ممکن است در زمانی که فرد دچار تب و سرماخوردگی می شود ایجاد شود.
هرپس اولیه : بسیار مسری است و اولین تظاهر عفونت در کودکان ۱_۳ ساله است.
هرپس راجعه، پس از هرپس اولیه، ویروس به صورت نهفته باقی می ماند و در باقی طول عمر در دوره های متعددی مجددا بصورت زخم بر روی لب ظاهر می شود.
درمانهای دندانپزشکی بعد از دو هفته قابل انجام می باشد.
واکسن علیه هرپس وجود ندارد. استفاده از عینک جهت دندانپزشکان و دستیاران بسیار مهم است زیرا عفونت هرپس میتواند ایجاد کوری نماید. استفاده از دستکش می تواند از تماس با ضایعات و همچنین تماس ویروس با نواحی آسیب دیده پوست دندانپزشک جلوگیری کند.
توبرکلوز، سل:
سل سبب مرگ و میرهای زیادی در جهان گشته است.بدلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی در افراد مبتلا به HIV,، این افراد بسیار در خطر ابتلا به توبرکلوز نیز می باشند. باسیل سل می تواند در برابر بسیاری از ضد عفونی کننده ها مقاومت کند.
علائم سل : سرفه به مدت بیشتر از ۳ هفته همراه با خلط، تب بدون عامل دیگر، خستگی، عرق شبانه، از دست دادن وزن بدون علت، بی اشتهایی.
انتقال سل : بیماری که علائم گفته شده را دارد در مرحله فعال بیماری می باشد. این شخص می تواند به راحتی بیماری را به افراد دیگر انتقال دهد.
باسیل سل بصورت اولیه در نتیجه سرفه کردن بیمار و خارج شدن ذرات خلط حاوی باکتری از دهان پخش می شود.این باکتری ها توسط افراد سالم استنشاق می شوند و به ریه آنها وارد می شود. یک فرد سالم غالبا با این میکروب می جنگد ولی در فردی که بدلیل بیماری دیگری ضعیف شده است ممکن است ایجاد سل نماید.
انتقال بیماری می تواند از طریق شیر آلوده و تماس با حیوان بیمار نیز اتفاق افتد.
کزاز :
این بیماری سبب اسپاسم و گرفتگی و سخت شدن عضلات می شود. با استفاده از واکسن می توان بر علیه آن ایمنی ایجاد کرد. توسط باسیل در خاک و غبار و مدفوع انسان و حیوان وجود دارد. میکروب از طریق زخم یا خراش وارد بدن بیمار می شود.
با استفاده از واکسن می توان بر علیه آن ایمنی ایجاد کرد .جهت این واکسن باید از دوز یادآور به منظور تقویت ایمنی استفاده کرد.
سیفلیس :
یک بیماری دستگاه تناسلی است. اگر چه باکتری عامل بیماری در بیرون بدن بسیار ضعیف و آسیب پذیر است ولی در دندانپزشکی در صورت تماس با ضایعات دهانی احتمال انتقال بیماری وجود دارد.
مرحله اول سیفلیس بروز زخمهای بدون درد به نام شانکر می باشد که در صورت تماس قابلیت انتقال بیماری را دارد. در صورتی که روی لب ایجاد شود ممکن است شبیه تب خال باشد ولی پوسته روی آن تیره تر است.
مرحله دوم نیز عفونی بوده و در صورت تماس با ضایعات باز. احتمال اینکه عفونت فوری ایجاد شود وجود دارد.
مرحله سوم به نام سیفلیس نهفته نامیده می شود و اغلب کشنده است و ممکن است پس از اینکه بیماری به مدت طولانی مثلا ۲۰ سال به صورت نهفته بود، ایجاد شود.
علائم مهم سیفلیس در حیطه دهان و سر :
پاپولهای شکاف دار در گوشه دهان، موکوس پچ های مرطوب و به رنگ خاکستری - سفید بر روی زبان، سقف دهان، لوزه ها، یا سطح داخلی لب ها. راش های کسترده و زیاد شبیه سرخک، جوشهای شبیه ابله و زخم های ترشح دار و ریزش موی سر.

برای شرکت در دوره های آموزشی تکنسین دستیار دندانپزشک به سایت انجمن پرستاری مراجعه کنید.