آموزش دوره های مجازی و حضوری تکنسین دارویی

با توجه به مراجعات افراد و بیماران به داروخانه ها جهت دریافت داروهای نسخه ای و بدون نسخه یا همان otc ارجح هست تکنسین داروخانه در این باب آموزشهای لازم را دیده باشند تا همانند سابق خطاهای پزشکی و دارویی به حداقل برسد در این خصوص دوره های مهارتی نسخه خوانی ، نسخه پیچی یا همان تکنسین داروخانه برای متصدیان داروخانه که بصورت تجربی مشغول بکار هستند ضرورت دارد که گذرانده باشند

 

 

 

 

منتشرشده در تکنسین داروخانه
یکشنبه, 06 مرداد 778 12:33

فهرست مهمترین داروهای یخچالی

دمای اتاق برابر با 25 درجه سانتیگراد و دمای یخچال معادل 2 تا 8 درجه سانتیگراد در نظر گرفته می‌شود. نباید هه داروها را در یخچال نگهداری نمود و از یخ زدن آنها هم باید جلوگیری کرد. در ادامه فهرست مهمترین داروهای یخچالی موجود در داروخانه تقدیم می‌گردد.

آمفوتریسین‌بی
اکسی‌توسین
تتراکوزاکتاید
قطره کلرامفنیکل
آمپول ویتامین سی
فلوپنتیکسول
فاکتور VII
ویال گلوکاگون
همه واکسن‌ها
اریتروپونتین
بتامتازون ال‌آ
تریپتورلین
کلسی تونین
تری فلوریدین
کاسپوفانژین
فاکتور VIII
آلتپلاز
اکتروتاید
پلی‌میکسین‌بی
دسموپرسین
لاتانوپروست
سوماتروپین
نوروبیون
فاکتور XI
همه انسولین‌ها

اگر می خواهید تکنسین داروخانه شوید باید در دوره های آموزشی آن شرکت کنبد.

 
منتشرشده در تکنسین داروخانه
شنبه, 22 تیر 778 10:50

تدابیر فصل سرما(پاییز)

#تدابیرفصل پاییز

 فصل بیماریهای سرد است.
غلبه سردی وخشكي ( #سودا ) در پاییز زیاد میشود.

↫‏ سعی كنيد در فصل پائیز از خوراکی های با طبع گرم و تر مانند: مویز، خرما، عسل و زیتون و غذاهای ابگوشتی، بیشتر استفاده كنيد خصوصا آبگوشت جوجه محلی و بره.

↫ تدابیر سلامت سالمندان در فصل_پاییز:

↫ با توجه به نزدیک شدن فصل پاییز و طبع سرد و خشک آن، این فصل متضاد افراد با مزاج سرشتی سرد و خشک و سالمندان است.
تدابیری که این افراد جهت فرار از بیماری باید در نظر بگیرند به شرح زیر می باشد:

↫ اجتناب از : (زیاده روی در جماع، استحمام زیاد ، نوشیدن آب سرد، خوابیدن در مکان سرد، زیاده روی در خوردن غذاهای سرد خصوصا سرد و خشک، ، مثل : گوشت گاو، عدس، ترشیجات، چای سیاه، ته دیگ، نوشابه، غذاهای سودازا همانند: سوسیس، کالباس، نمک زیاد، سرخ کردنی، تخم مرغ، شکلات قند و شکر و استفاده از غذاهای بسته بندی شده و دارای مواد نگهدارنده و متضاد با طبیعت انسان)

↫ مصرف غذاهای گرم و تر و کمی تند از قبیل گوشت بره یا جوجه محلی و خوردن سیب درختی انار شیرین خرمالو گلابی و.....
↫ متناسب با سردی اول صبح و شب و گرمای ظهر، لباس بپوشند تا از خطر سکته دوری گزینند.
↫ حتی الامکان در این فصل حتی در منزل جوراب پشمی بپوشند.
↫ سالمندان در این فصل میتوانند از انار شیرین همراه با کمی عسل نیز بهره ببرند.

نکته: این موارد به سایر افراد نیز توصیه می شود ولی سالمندان باید به این توصیه ها بیشتر توجه فرمایند.
#نکات_مهم:

↫ اگر در فصل پاییز اصلاح تغذیه نشود بیماریهایی چون افسردگی خارش پوست اگزما پسوریازیس بیماریهای تنفسی آلرژی عطسه سرفه خونریزی بینی وسواس ، سیاتیک ،ایجاد خواهد شد.

↫ انجام حجامت پاییزه باتوجه به درنظر گرفتن شرایط فرد توصیه میگردد.
↫ همچنین ماساژ پوست با روغن کنجد و زیتون و روغن سیاهدانه و مرطوب نگهداشتن پوست ، استفاده از بو کردن عطرهای گرم مثل نسترن، یاس و... نیز توصیه میشود.

منتشرشده در علمی و عمومی
چهارشنبه, 19 تیر 778 07:58

تجهیزات ارتوپدی

گردنبند
جهت حمایت گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل دو نوع نرم و سخت است. نوع نرم آن از جنس فوم بوده و کمترین محدودکنندگی را سبب می‌شود و اجازه حرکت طبیعی گردن را می‌دهد. نوع سخت آن از جنس پلی اتیلن بوده و جهت ثابت نگهداشتن گردن است و عموماً برای افرادی تجویز می‌شود که جراحی ستون فقرات گردنی انجام داده‌اند یا سرو گردن آنها دچار شکستگی یا در رفتگی شده باشد. انواع گرنبند نوع سخت: کلار گردنی، فیلادلفیا، بریس هاله ای، چانه دار. گردنبند فیلادلفیا قسمت‌های بیشتری را نسبت به گردنبندهای دیگر پوشش می‌دهد لذا محدودیت بیشتر و ثبات بیشتری را اعمال می‌کند.

کمربند
جهت حمایت ستون فقرات و کمر مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل دو نوع نرم و سخت است. نوع سخت دارای آتل می‌باشد که ستون فقرات را ثابت نگه می‌دارد و خم و صاف شدن بیش ازحد را محدود می‌کند.

شکم بند
شکم بند بارداری شامل دو نوع ساده و تحتانی است. این شکم بند باعث کاهش ناراحتی ناشی از بارداری با حمایت و ایجاد فشار ملایم در ناحیه شکم و جلوگیری از افتادگی بیش از حد شکم در دوران بارداری می‌شود.
شکم بند لاغری با نگه داشتن حرارت بدن باعث تعریق می‌شود و شکم را فشرده کرده و از افتادگی شکم جلوگیری می‌کند.
شکم بند طبی قابل تنظیم جهت حمایت از کمر و فشرده سازی عضلات شکمی بعد از جراحی شکم و یا بعد از زایمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زانو بند
این وسیله انعطاف پذیر است و اجازه خم شدن طبیعی و حرکات آزاد را به زانو داده و برای آسیب های خفیف یا کشیدگی زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد. زانو بند کشکک باز دارای قابلیت فشرده سازی اطراف زانو، حفظ گرما و حمایت از زانو برای کاهش درد و التهاب است. این زانو بند فشار کمتری را به کشکک وارد کرده و کشکک را در موقعیت مناسب قرار می‌دهد.

آویز دست
آویز دست شانه ای: بازو یا ساعد شکسته را در موقعیت آرنج خم و حالت آناتومیک شانه نگه می‌دارد و وزن اندام فوقانی را درقسمت پشت و شانه توزیع می‌کند.
آویز دست گردنی: از بازو حمایت می‌کند و وزن دست و بازو را پخش می‌کند.

مچ بند
به منظور حمایت از مفصل در آرتروز مچ دست استفاده می‌شود. نوع آتل دار بلند علاوه بر حمایت مچ از استخوان‌های ساعد نیز حمایت می‌کند.

شست بند
شست بند به گونه ای طراحی شده تا انگشت شست را در یک وضعیت عملکردی مانند موقعیت گرفتن اجسام قرار دهد بدون اینکه حرکات دیگر انگشتان دست را محدود سازد.

جوراب واریس
این وسیله به بهبود گردش خون، کاهش درد در ساق پا، کاهش تورم و ناراحتی در ناحیه پا کمک می‌کند و خطر ایجاد واریس را کاهش و مانع بدتر شدن آن می‌شود.

برای آموزش نسخه خوانی می توانید در دوره های آموزش مجازی آن که توسط انجمن پرستاری برگزار می شود شرکت کنید.

منتشرشده در تکنسین داروخانه
دوشنبه, 17 تیر 778 13:53

بسته بندی و برچسب زنی

داروهای ترکیبی باید در ظروف مناسب که نور از آنها عبور نکند و دربشان کاملاً بسته شود، نگهداری شوند. ظرف نهایی باید به نحوی انتخاب شود که متناسب با مقدار داروی ساخته شده باشد، یعنی خیلی کوچک یا خیلی بزرگ نباشد. برچسب یک داروی ترکیبی باید حاوی این اطلاعات باشد: نام داروخانه، نام بیمار، فرمول دارو، دستور مصرف، تاریخ ساخت، شرایط نگهداری. از برچسب سفید برای داروهای خوراکی و از برچسب قرمز برای داروهای موضعی استفاده می‌شود. درج عبارت - این دارو فقط برای مصرف موضعی بوده و از مصرف خوراکی خودداری شود - بر روی برچسب قرمز الزامی‌است. مواد اولیه باید در ظروف دربسته و در شرایط مناسب از نظر نور، دما و رطوبت نگهداری شوند. در صورت خارج شدن آب مقطر از بسته بندی اولیه، باقیمانده‌ی آن باید در یخچال نگهداری گردد، در غیر اینصورت از آب مقطر جوشیده سرد شده در زمان ساخت استفاده شود. برخی داروهای ساخته شده لازم است در یخچال نگهداری شوند تا قوام خود را حفظ کنند.

اگر علاقه مند هستید تکنسین داروخانه شوید می توانید در دوره های آموزش مجازی تکنسین داروخانه شرکت کنید.

منتشرشده در تکنسین داروخانه
دوشنبه, 13 -2665 13:17

داروها و مواد موثره

برای ساخت داروهای ترکیبی از داروها و مواد موثره گوناگونی استفاده می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از:

نام دارو مشخصات ظاهری پودر کاربرد حلال
اوره سفید یا بی رنگ بلوری  رطوبت رسانی  آب و اتانول
بنزوئیل پراکساید سفید گرانولی ضد آکنه استون
سالیسیلیک اسید سفید بلوری یا سوزنی لایه بردار پوست  آب و اتانول
 زینک اکساید سفید مایل به زرد  ضد آفتاب    اسیدهای رقیق
 کلیندامایسین سفید بلوری شکل  ضد آکنه  آب 
 ماینوکسیدیل سفید بلوری شکل  ضد ریزش مو  اتانول 
 هیدروکینون سفید سوزنی  ضد لک  آب گرم و اتانول 
 کالامین صورتی یا قرمز  ضد خارش  کلریدریک اسید 
آلومینیوم کلراید  سفید متمایل به زرد  ضد تعریق  اتانول 
آزلائیک اسید سفید مایل به زرد ضد آکنه و لک  آب و اتانول
پابا سفید متمایل به زرد ضد آفتاب اتانول
اریترومایسین سفید بلوری شکل ضد آکنه  اتانول
بوریک اسید سفید یا بی رنگ بلوری  ضد عفونی کننده  آب و اتانول
کوجیک اسید سفید بلوری شکل ضد لک آب و اتانول
گلیکولیک اسید بی رنگ بلوری شکل لایه بردار پوست آب و اتانول
ماندلیک اسید سفید بلوری شکل ضد آکنه آب و اتانول
سدیم کلراید سفید بلوری شکل رطوبت رسانی آب

برای ساخت داروهای ترکیبی از پایه‌ها و حلال‌های مختلفی استفاده می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از:

نام پایه ‌یا حلال حالت ویژگی‌ها
آب مقطر مایع پرمصرف ترین حلال در ساخت داروهای ترکیبی
اتانول مایع قابلیت اشتعال دارد.
ایزوپرویل الکل مایع قابلیت اشتعال دارد.
وازلین نیمه جامد با آب و الکل غیر قابل اختلاط است.
لانولین نیمه جامد می‌تواند دو برابر وزن خود، آب جذب کند.
اوسرین نیمه جامد می‌تواند هم وزن خود آب جذب کند.
کلد کرم نیمه جامد به علت وجود آب، راحت شسته می‌شود.

برای آموزش نسخه خوانی می توانید در دوره های آموزشی آن شرکت کنید.

منتشرشده در تکنسین داروخانه

در این بخش عنوان هر دارو، شکل دارویی، گیاه مورد استفاده، کاربردها، عوارض جانبی احتمالی، موارد منع یا احتیاط مصرف و توصیه‌های مربوطه بیان شده است. ترتیب بیان داروها به ترتیب حروف الفبا بوده و به معنای اهمیت یا اولویت آنها نسبت به یکدیگر نیست. یادآوری می‌گردد اطلاعات منتخب هر دارو با اهداف آموزشی اراده شده است. تشخیص بیماری و تجویز دارو از وظایف پزشک و داروساز بوده و این اطلاعات برای تشخیص یا تجویز کافی نیست. توضیح آنکه علت منع مصرف بسیاری از داروهای گیاهی در دوران بارداری و شیردهی این است که بی خطر بودن آنها در ان دوران به اثبات نرسیده یا اصلا مورد تحقیق قرار نگرفته است.

اسلیم کوئیک
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد چاقی و اضافه وزن
گیاه مورد استفاده: کرفس، شوید، چای سبز
موارد منع یا احتیاط مصرف: فشار خون

اکالیپتوس
شکل دارویی: محلول جهت بخور تنفسی
کاربرد: ضدعفونی کننده و‌ضد ‌التهاب مجاری تنفسی، ضد علائم سرماخوردگی، ضدسرفه و ضداحتقان بینی
گیاه مورد استفاده: اکالیپتوس
موارد منع یا احتیاط مصرف: تب بالا، سرفه‌ مداوم، خونریزی تنفسی، اطفال زیر 2 سال
عوارض جانبی: سوزش مخاط بینی
توصیه‌ها و نکات: دور از دسترس اطفال نگهداری شود، چون مصرف خوراکی می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

اکتی لایف
شکل دارویی: قرص
کاربرد: تقویت قوای جنسی مردان
گیاهان مورد استفاده: زنجبیل، خارخاسک، فلفل سیاه، آشواگاندا

اکی هرب
شکل دارویی: قرص
کاربرد: تقویت سیستم ایمنی
گیاه مورد استفاده: سرخارگل
موارد منع یا احتیاط مصرف: سل، ام اس، ایدز، خودایمنی، بارداری، شیردهی، زیر 2 سال

ام جی
شکل دارویی: پماد
کاربرد: ضد بواسیر و شقاق مقعد
گیاه مورد استفاده: مورد

ایرالوکس
شکل دارویی: قطره، ژل
کاربرد: ضد آفت، ضد التهاب لثه
گیاه مورد استفاده: ریوند (+ اسید سالیسیلیک)
عوارض جانبی: تحریک مخاط لثه و دهان

ایرگل
شکل دارویی: قطره گوشی
کاربرد: خارج کردن ترشحات گوش
گیاه مورد استفاده: بادام
موارد منع یا احتیاط مصرف: التهاب، عفونت و آسیب پرده گوش
ایمواستیم
شکل دارویی: قرص
کاربرد: تقویت سیستم ایمنی
گیاه مورد استفاده: اکیناسه
موارد منع یا احتیاط مصرف: سل، ام اس، ایدز، خودایمنی، بارداری، شیردهی، زیر 2 سال
توصیه‌ها و نکات: مصرف بیش از 8 هفته توصیه نمی‌شود.

آفرودیت
شکل دارویی: قطره، قرص
کاربرد: تقویت قوای جنسی مردان
گیاه مورد استفاده: دارچین، خارخاسک، زعفران، زنجبیل
عوارض جانبی: سردرد، برافروختگی، عوارض گوارشی
موارد منع یا احتیاط مصرف: سابقه سکته قلبی

آکنیل
شکل دارویی: ژل
کاربرد: ضد آکنه
گیاه مورد استفاده: آویشن شیرازی
موارد منع یا احتیاط مصرف: اطفال زیر 6 سال، آکنه مقاوم و شدید

آگنوگل
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد اختلالات قاعدگی و یائسگی
گیاه مورد استفاده: پنج انگشت
تداخلات دارویی: داروهای ضد بارداری، پروژستین‌ها
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی
آلتادین
شکل دارویی: قرص مکیدنی
کاربرد: ضد التهاب دهان و گلو، خلط آور
گیاه مورد استفاده: ختمی، شیرین بیان، نعنا

آلوئه ورا
شکل دارویی: شربت
کاربرد: تقویت سیستم ایمنی
گیاه مورد استفاده: آلوئه ورا (+ عسل)
عوارض جانبی: حساسیت پوستی، تغییر رنگ ادرار
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

آلیوم اس
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد چربی خون، ضد فشار خون
گیاه مورد استفاده: سیر
عوارض جانبی: اختلالات گوارشی
تداخلات دارویی: آسپرین، داروهای ضد انعقاد، داروهای ضد دیابت
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، زخم گوارشی

آنتوم
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد چربی خون، ضد سنگ صفرا
گیاه مورد استفاده: شويد، كاسنی، شاهتره، لیموعمانی
عوارض جانبی: حساسیت پوستی، زرد شدن پوست، لکه بینی
تداخلات دارویی: ويتامين آ، دیورتیک‌ها
موارد منع مصرف: بارداری، شیردهی، مصرف طولانی مدت بيش از ١ سال، دیابت
توصیه‌ها و نکات: لازم است در طول مصرف اين دارو، از قرار گرفتن طولانی مدت درمعرض نور خورشيد خودداری شود.

آنتی فیشر
شکل دارویی: کرم
کاربرد: ضد بواسیر و شقاق مقعد
گیاه مورد استفاده: بابونه، بلوط

آنتی میگرن
شکل دارویی: قطره
کاربرد: پیشگیری و تسکین حملات میگرن
گیاه مورد استفاده: رازیانه، والریان، بادرنجبویه، بید
عوارض جانبی: خواب آلودگی

آوودین
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: ضد اختلالات غضروف و مفاصل
گیاه مورد استفاده: آووکادو، سویا
موارد منع یا احتیاط مصرف: پرفشاری خون، قند خون
توصیه‌ها و نکات: بعد از غذا

آیورا
شکل دارویی: شربت‌، قطره‌، قرص جوشان
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: عشقه
موارد منع مصرف: بارداری، شیردهی، زیر یک سال (قطره و قرص جوشان)
ب ب کلد
شکل دارویی: پماد
کاربرد: ضد علائم سرماخوردگی، ضد آبریزش و گرفتگی بینی، ضد سرفه
گیاه مورد استفاده: اکالیپتوس، آویشن
عوارض جانبی: حساسیت پوستی
موارد منع یا احتیاط مصرف: زیر 3 ماه فقط با نظر پزشک
توصیه‌ها و نکات: نباید این پماد را روی نوک بینی اطفال مالید.

بابونه
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد اسپاسم دستگاه گوارش، ضد التهاب مخاط دهان
گیاه مورد استفاده: بابونه
عوارض جانبی: حساسیت پوستی
موارد منع یا احتیاط مصرف: آسم، بارداری، شیردهی

باریجه
شکل دارویی: لوسیون
کاربرد: ضد آکنه
گیاه مورد استفاده: باریجه، اسطوخودوس
عوارض جانبی: حساسیت پوستی

بالمرا
شکل دارویی: کرم
کاربرد: ضد تبخال
گیاه مورد استفاده: بادرنجبویه
موارد منع مصرف: زیر یک سال

بلادومد
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد اسپاسم دستگاه گوارش
گیاه مورد استفاده: شاهبیزک
عوارض جانبی: افزایش ضربان قلب، احتباس ادرار، خشکی دهان، تاری دید
موارد منع یا احتیاط مصرف: آریتمی، التهاب پروستات، انسداد روده، بارداری، یبوست

بیلی ناستر
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد یرقان اطفال، ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: شیرخشت
عوارض جانبی: اسهال، نفخ

پاسی پی
شکل دارویی: قطره
کاربرد: آرامبخش و خواب آور، ضد اسپاسم عضلات
گیاه مورد استفاده: گل ساعتی
عوارض جانبی: اسهال و دل درد
تداخلات دارویی: داروهای ضد انعقاد خون، داروهای خواب آور
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، زیر 2 سال

پرسیکا
شکل دارویی: دهانشویه
کاربرد: ضد التهاب لثه و آفت، ضد جرم و درد دندان، ضد عفونی کننده محیط دهان
گیاه مورد استفاده: گیاه مسواک، بومادران، نعنا

پروسپان
شکل دارویی: شربت
گیاه مورد استفاده: پیچک
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور

پروستاتان
شکل دارویی: قطره، قرص
کاربرد: ضد التهاب و بزرگ شدن پروستات
گیاه مورد استفاده: گزنه، تخم کدو، بابونه، خارخاسک، انیسون
عوارض جانبی: دل درد
موارد منع یا احتیاط مصرف: اطفال
توصیه‌ها و نکات: این قطره را می‌توان 6 تا 12 ماه مصرف نمود.

پسیلیوم (موسیلیوم)
شکل دارویی: پودر
کاربرد: ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: اسفرزه
عوارض جانبی: نفخ
تداخلات دارویی: کاهش جذب املاح، ویتامین ب12، دیگوکسین، لیتیوم، کاربامازپین
موارد منع یا احتیاط مصرف: آپاندیسیت، خونریزی مقعد بدون علت مشخص، تهوع و استفراغ، نارسایی احتقانی قلب، فشار خون بالا، دیابت
توصیه‌ها و نکات: همراه آب فراوان مصرف شود.

پلانتاژل
شکل دارویی: گرانول
کاربرد: ضد اسهال
گیاه مورد استفاده: پلانتاگو ماژور، منتا پی‌ پراتا، کتیرا
تداخلات دارویی: داروهای ضد اسهال، داروهای مخدر
موارد منع یا احتیاط مصرف: انسداد و تنگی مجاری گوارشی

ترانکی وال
شکل دارویی: قرص
کاربرد: آرامبخش و خواب آور، ضد اسپاسم عضلات
گیاه مورد استفاده: سنبل الطیب، رازک، بادرنجبویه، گل ساعتی
تداخلات دارویی: داروهای خواب آور، داروهای ضد انعقاد
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، نارسایی کبدی

ترخون
شکل دارویی: قطره
کاربرد: اشتهاآور، ضد سکسکه
گیاه مورد استفاده: ترخون
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، زیر 4 سال

تلتونال
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد اختلالات غضروف و مفاصل
گیاه مورد استفاده: پنجه شیطان
عوارض جانبی: اسهال، تهوع، گیجی، سردرد، افزایش قند خون
موارد منع یا احتیاط مصرف: دیابت، بارداری، شیردهی، عدم تحمل لاکتوز، زیر 12 سال

توسیان
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: آویشن
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، دیابت

توسیون
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد سرفه
گیاه مورد استفاده: رازیانه، آویشن شیرازی
عوارض جانبی: سرگیجه، تهوع
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، قاعدگی، آسم آلرژیک، اطفال زیر 2 سال

تیمکس
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: آویشن
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

تیمیان
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: آویشن، اکالیپتوس، مرزه، را زیانه
عوارض جانبی: حساسیت پوستی
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، دیابت


جین سینگ
شکل دارویی: کپسول
گیاه مورد استفاده: جین سینگ
کاربرد: تقویت قوای جسمی، ذهنی ‌و رفع خستگی
عوارض جانبی: افزایش فشارخون، بی خوابی، اسهال، بی قراری
تداخلات دارویی: کافئین
موارد منع یا احتیاط مصرف: عفونت حاد، آسم، خونریزی زیاد قاعدگی، بارداری، شیردهی
توصیه‌ها و نکات: بهتر است همراه با غذا مصرف شود.

جینکورا
شکل دارویی: قرص
کاربرد: تقویت حافظه، افزایش گردش خون مغز، ضد سرگیجه، ضد وزوز گوش
گیاه مورد استفاده: جینکو بیلوبا
موارد منع مصرف: اطفال زیر 12 سال، بارداری، شیردهی

جینکوگل
شکل دارویی: قرص
کاربرد: افزایش گردش خون مغز، تقویت حافظه، ضد سرگیجه، ضد وزوز گوش، آرامبخش، ضد افسردگی، رفع خستگی، ضد میگرن
گیاه مورد استفاده: جینکوبیلوبا
تداخلات دارویی: داروهای ضد انعقاد خون
موارد منع یا احتیاط مصرف: اختلالات انعقادی 

دپروهرب
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد افسردگی
گیاه مورد استفاده: گل شمعدانی
تداخلات دارویی: داروهای آرام بخش
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، اطفال

دنتافورت
شکل دارویی: ژل
کاربرد: ضد دندان درد، ضد عفونی کننده دهان
گیاه مورد استفاده: میخک
موارد منع مصرف: اطفال زیر 2 سال، بارداری، شیردهی

دنتول
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد درد دندان، ضد آفت
گیاه مورد استفاده: مرزه خوزستانی
عوارض جانبی: تحریک مخاط و سوزش لثه
موارد منع یا احتیاط مصرف: اطفال، بارداری، شیردهی

رزماری (پماد)
شکل دارویی: پماد
کاربرد: تسکین دهنده درد عضلانی و مفصلی
گیاه مورد استفاده: رزماری (+ کامفر) 

رزماری (محلول موضعی)
شکل دارویی: محلول موضعی
کاربرد: ضد ریزش مو و ابرو، ضد شوره سر
گیاه مورد استفاده: رزماری
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، پرفشاری خون، میگرن
توصیه‌ها و نکات: حداقل 2 ساعت پس از استفاده، محل را نشویید.

رمی‌کلد
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: تقویت سیستم ایمنی
گیاه مورد استفاده: اکیناسه
موارد منع مصرف: اطفال زیر 12 سال، بارداری، شیردهی، مبتلایان به (سرطان خون، رماتیسم مفصلی، ام اس و ایدز)
توصیه‌ها و نکات: مصرف حداکثر تا 8 هفته مجاز است.

رواتینکس
شکل دارویی: پرل
کاربرد: ضد سنگ کلیه
تداخلات دارویی: داروهای ضد انعقاد
موارد منع یا احتیاط مصرف: عفونت ادراری

رولاکس
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: کاسیا آنگوستیفولیا
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، زیر 5 سال

رها
شکل دارویی: شربت
کاربرد: کمک به ترک اعتیاد و نیکوتین
گیاه مورد استفاده: زرشک، سنبل الطیب، بابونه، بید، اسفند
عوارض جانبی: تهوع

رهامین
شکل دارویی: پماد
کاربرد: ضد درد موضعی عضلات و مفاصل
گیاه مورد استفاده: پنجه شیطان (+ گلوکزامین)

ریوکس
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد آفت
گیاه مورد استفاده: ریواس (ریوند چینی)
موارد منع مصرف: زیر 7 سال، بارداری، شیردهی

زیره
شکل دارویی: قطره
کاربرد: کاهش وزن و اشتها
گیاه مورد استفاده: زیره
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری

زینتوما
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: ضد تهوع و سرگیجه (بیماری حرکت)
گیاه مورد استفاده: زنجبیل
تداخلات دارویی: داروهای قلبی، ضد دیابت و ضد انعقاد
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

زوفا عسلی
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: زوفا، ختمی، آویشن، بنفشه، عناب، انجیر، شیرین بیان، پنیرک، پرسیاوشان (+ عسل)
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، اطفال زیر 4 سال

سالویگل
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد تعریق زیاد، کاهنده شیر مادر
گیاه مورد استفاده: مریم گلی
تداخلات دارویی: داروهای ضد دیابت

سداسل
شکل دارویی: شربت
کاربرد: آرامبخش و خواب آور
گیاه مورد استفاده: گل ساعتی
موارد منع مصرف: زیر 12 سال، بارداری، شیردهی، اختلالات کبد و کلیه

سدامین
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: آرام بخش و خواب آور، ضد میگرن
گیاه مورد استفاده: والریان
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی
سناگل
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: سنا
عوارض جانبی: تغییر رنگ ادرار، دل درد
تداخلات دارویی: دیگوکسین
موارد منع یا احتیاط مصرف: انسداد روده، التهاب روده، بارداری، شیردهی

سنکل
شکل دارویی: قطره
کاربرد: پیشگیری و درمان سنگ کلیه
گیاه مورد استفاده: رازیانه، برگ‌بو، خارخاسک، زیره، تخم خربزه، کاکل ذرت، دم گیلاس
عوارض جانبی: افت فشار خون

سوپرمینت
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد نفخ، ضد اسپاسم گوارشی، ضد سوء‌هاضمه
گیاه مورد استفاده: نعنا
موارد منع یا احتیاط مصرف: انسداد مجاری صفراوی، اختلالات کبدی، رفلاکس معده

سی ام
شکل دارویی: قطره موضعی
کاربرد: ضد درد موضعی عضلات و مفاصل
گیاه مورد استفاده: کرفس، نعنا
عوارض جانبی: حساسیت پوستی
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی
سی لاکس
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: سنا، رازیانه
عوارض جانبی: درد شکم، تغییر رنگ ادرار
تداخلات دارویی: دیگوکسن، آمیودارون، استروژن‌ها، ایندومتاسین، نیفدیپین
موارد منع یا احتیاط مصرف: درد شکمی‌با علت نامشخص، انسداد و التهاب روده، آپاندیسیت، شیردهی، بارداری، اطفال زیر 2 سال
توصیه‌ها و نکات: مصرف بیش از 2 هفته مداوم توصیه نمی‌شود.

سینارکول
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد چربی خون، ضد اختلالات عملکرد کبد، ضد سوء‌هاضمه
گیاه مورد استفاده: کنگر فرنگی
موارد منع یا احتیاط مصرف: انسداد مجاری صفراوی، بارداری، شیردهی

شیرافزا
شکل دارویی: قطره
کاربرد: افزایش ترشح شیر مادر
گیاه مورد استفاده: رازیانه، زیره، شنبلیله، شوید

شیکوریدین
شکل دارویی: قرص
کاربرد: اشتهاآور، تقویت عمومی‌بدن و رفع خستگی
گیاه مورد استفاده: کاسنی، شنبلیله، رازیانه
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، اطفال

فیژیتول، فیژان
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد یبوست (ملین)
گیاه مورد استفاده: انجیر
عوارض جانبی: نفخ، دل درد
تداخلات دارویی: دیورتیک‌ها، شیرین‌بیان، کورتون‌ها، آمیودارون، دیگوکسین
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، انسداد روده، مدفوع خونی
کاپسایسین، کاپسیان، کاپسیدین، کپکس
شکل دارویی: پماد
کاربرد: ضد درد موضعی عضلات و مفاصل
گیاه مورد استفاده: فلفل
عوارض جانبی: سوزش محل استعمال
توصیه‌ها و نکات: بر روی چشم، مخاط، روی زخم‌ها و بریدگی‌ها استفاده نشود.

کارمینت
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد دل پیچه، ضد نفخ، اشتهاآور، ضد سوء هاضمه
گیاه مورد استفاده: نعنا، گشنیز، بادرنجبویه

کارویل
شکل دارویی: قرص
کاربرد: کاهش وزن و اشتها
گیاه مورد استفاده: کرفس، انیسون، زیره سبز، ترشک
موارد منع یا احتیاط مصرف: اختلالات کلیوی، بارداری
توصیه‌ها و نکات: بهتر است همراه آب زیاد مصرف شود.
کالندولا
شکل دارویی: کرم
کاربرد: ضد التهاب، خشکی و حساسیت پوستی
گیاه مورد استفاده: همیشه بهار

کالندیت ای
شکل دارویی: کرم
کاربرد: ضد التهاب پوستی، ترمیم پوست، کمک به بهبود زخم بستر
گیاه مورد استفاده: همیشه بهار، اکیناسه

کامیلین
شکل دارویی: کرم واژینال
کاربرد: ضد عفونت‌ قارچی واژینال
گیاه مورد استفاده: بابونه
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری

کراتاگوس
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد آریتمی، ضد فشار خون
گیاه مورد استفاده: سرخ ولیک
عوارض جانبی: افت فشارخون، خواب آلودگی، تعریق، سرگیجه
تداخلات دارویی: دیگوکسین، آمیودارون، ویتامین ب6، منیزیم
موارد منع یا احتیاط مصرف: سه ماه اول بارداری، اطفال زیر 12 سال، اختلالات گوارشی
کلپرمین
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: ضد نفخ و اسپاسم دستگاه گوارش، ضد سندرم روده تحریک پذیر
گیاه مورد استفاده: نعنا
عوارض جانبی: سوزش معده، سردرد
موارد منع یا احتیاط مصرف: سوزش معده، اطفال

گارسین
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد فشار خون، ضد چربی خون
گیاه مورد استفاده: سیر
عوارض جانبی: تهوع، سوزش سر دل
تداخلات دارویی: آسپرین، داروهای ضد انعقاد و ضد دیابت
موارد منع یا احتیاط مصرف: زخم گوارش، بارداری، شیردهی

گاسترولیت
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد سندرم روده تحریک پذیر
گیاه مورد استفاده: آویشن شیرازی
عوارض جانبی: سرگیجه، تهوع
موارد منع یا احتیاط مصرف: اختلالات تیروئید، بارداری، شیردهی، بیماری‌ قلبی و تنفسی
توصیه‌ها و نکات: در مصارف طولانی مدت، بهتر است پس از هر هفته مصرف، 2 روز مصرف را متوقف نمود و سپس به همین ترتیب ادامه داد. 

گریپ میکسچر
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد نفخ و اسپاسم گوارشی شیرخواران، کولیک
گیاه مورد استفاده: شوید، رازیانه
موارد منع یا احتیاط مصرف: دیابت

گرین تیدین
شکل دارویی: قرص
کاربرد: آنتی اکسیدان، کاهش وزن و اشتها، پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی
گیاه مورد استفاده: چای سبز
عوارض جانبی: سوزش معده
تداخلات دارویی: وارفارین
موارد منع یا احتیاط مصرف: پرکاری تیروئید، اطفال، اختلالات گوارشی

گل سرخ
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد افسردگی، ضد ناتوانی جنسی
گیاه مورد استفاده: گل سرخ
تداخلات دارویی: داروهای آرام بخش
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، اطفال

لاگزاریسین (روغن کرچک)
شکل دارویی: روغن خوراکی
کاربرد: ضد یبوست (ملین)، تخلیه روده برای اقدامات تشخیصی درمانی (مسهل)
گیاه مورد استفاده: کرچک
موارد منع یا احتیاط مصرف: انسداد و التهاب روده، آپاندیسیت، قاعدگی
لنیرا
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد یبوست (ملین)، تخلیه روده برای اقدامات تشخیصی درمانی (مسهل)
گیاه مورد استفاده: سنا
موارد منع مصرف: اطفال زیر 12 سال، انسداد روده، دردهای شکمی‌نامشخص

لومکس
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: ضد اسهال، ضد اسپاسم گوارش
گیاه مورد استفاده: مرزه
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری

لیپوران
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد چربی خون، ضد اختلالات کبد
گیاه مورد استفاده: کنگر فرنگی
موارد منع مصرف: اطفال زیر 12 سال، بارداری، شیردهی، انسداد مجاری صفراوی

لیکوفار
شکل دارویی: قرص مکیدنی
کاربرد: ضد التهاب مخاط دهان و گلو (گلودرد)، ضد سرفه و خلط آور
گیاه مورد استفاده: شیرین بیان، اکالیپتوس، کاپسیکوم
عوارض جانبی: افزایش فشار و قند خون
موارد منع یا احتیاط مصرف: فشارخون بالا، دیابت 

لیموترش
شکل دارویی: قطره
کاربرد: کاهش وزن و اشتها
گیاه مورد استفاده: لیموترش
عوارض جانبی: افت فشارخون

لیورگل
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد اختلالات کبد
گیاه مورد استفاده: خارمریم
عوارض جانبی: اسهال

ماتریکا
شکل دارویی: دهانشویه
کاربرد: ضد التهاب و خونریزی لثه، ، ضد عفونی کننده محیط دهان
گیاه مورد استفاده: بابونه
تداخلات دارویی: داروهای ضد انعقاد
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، آسم، اطفال زیر 6 سال

مدریک
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد عفونی کننده مجاری ادراری، دیورتیک
گیاه مورد استفاده: گیاه دم اسب 
ملاگل
شکل دارویی: ژل
کاربرد: ضد آکنه
گیاه مورد استفاده: درخت چای، لواند، مریم گلی، هاماملیس، رزماری، شبدر، هیدراستین، بادرنجبویه، سروکوهی، برگامونت، بابونه، نعناع، کامفر، آلوئه ورا
موارد منع مصرف: اگزما

ملیسان
شکل دارویی: ژل
کاربرد: ضد تبخال
گیاه مورد استفاده: بادرنجبویه

ممورال
شکل دارویی: کپسول
کاربرد: افزایش دهنده جریان خون مغز، تقویت حافظه، ضد روماتیسم، ضد التهاب مفاصل
گیاه مورد استفاده: کندر
عوارض جانبی: سردرد

منتورافورت
شکل دارویی: قطره، ژل
کاربرد: ضد درد موضعی عضلات و مفاصل، ضد اسپاسم عضلات
گیاه مورد استفاده: نعنا فلفلی
موارد منع مصرف: اطفال زیر 12 سال، بارداری، شیردهی‌
توصیه‌ها و نکات: بر روی چشم، مخاط، روی زخم‌ها و بریدگی‌ها استفاده نشود.
منتول
شکل دارویی: محلول
کاربرد: ضد احتقان بینی، ضد درد موضعی عضلات و مفاصل
گیاه مورد استفاده: نعنا
توصیه‌ها و نکات: بر روی چشم، مخاط، روی زخم‌ها و بریدگی‌ها استفاده نشود.

میرتکس
شکل دارویی: قطره موضعی
کاربرد: آفت، تبخال
گیاه مورد استفاده: مورد
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی، اطفال، سرطان

نوراگل، نوراگل فورت
شکل دارویی: قرص
کاربرد: آرامبخش و خواب آور
گیاه مورد استفاده: سنبل الطیب، بادرنجبویه
عوارض جانبی: دل درد
تداخلات دارویی: داروهای خواب آور، لوپراماید
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

ویتاگنوس
شکل دارویی: قرص، قطره
کاربرد: ضد اختلالات قاعدگی و یائسگی
گیاه مورد استفاده: پنج انگشت
عوارض جانبی: آکنه، خارش، تهوع، تشدید خونریزی ماهیانه در 2 ماه اول مصرف
ومیگان
شکل دارویی: قرص
کاربرد: ضد تهوع، ضد سرگیجه، ضد اختلالات غضروف و مفاصل
گیاه مورد استفاده: زنجبیل
تداخلات دارویی: داروهای ضد انعقاد
موارد منع یا احتیاط مصرف: زخم معده، سنگ صفرا

هایپیران
شکل دارویی: قطره
کاربرد: ضد افسردگی، ضد میگرن، آرام بخش
گیاه مورد استفاده: علف چای
عوارض جانبی: اختلالات گوارشی
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

هانی تیم
شکل دارویی: شربت
کاربرد: ضد سرفه و خلط آور، ضد اسپاسم گوارش
گیاه مورد استفاده: آویشن (+ عسل)
موارد منع یا احتیاط مصرف: بارداری، شیردهی

 اگر قصد دارید تکنسین داروخانه شوید باید در دوره های آموزشی آن شرکت کنید.

منتشرشده در تکنسین داروخانه
یکشنبه, 16 تیر 778 07:00

عملکرد تکنسین های دارویی

بصــورت کلــی، داروهــا را میتــوان بــه دو دســته تقســیم کــرد: دسـته اول داروهایـی کـه فقـط بـا ارائـه نسـخه بـه داروخانـه بـه بیمـار تحویـل داده مـی شـوند و دسـته دوم داروهایـی کـه امـکان تحویـل آنهـا بـدون نسـخه وجـود دارد. داروهـای بـدون نسـخه یا Counter The Over) OTC )آن دســته از داروهــا هســتند کـه بـدون نسـخه پزشـک، در دسـترس بیمـاران میباشـند )2,1 .) قوانیـن مربـوط بـه فـروش داروهـای بـدون نسـخه در کشـورهای مختلــف متفــاوت اســت. در ژاپــن داروهــای بــدون نســخه بــر اسـاس میـزان خطـر مصـرف بـه سـه دسـته تقسـیم مـی شـوند، داروســازها مجــاز بــه فــروش همــه آنهــا هســتند ولــی افــراد آمــوزش دیــده غیرداروســاز در داروخانــه )تکنســینهای دارویــی( از ســال 2009 مجــاز بــه فــروش دســتههای ۲ و ۳ بــا خطــر کمتــر شــدهاند کــه شــامل داروهایــی همچــون داروهــای ضــد درد و التهـاب غیـر اسـتروئیدی و آنتـی اسیدهاسـت )3 .)در ترکیـه، همـه داروهـا بایـد بـر اسـاس نسـخه پزشـک فروختـه شـوند )4 .) در ایــران بــر اســاس مــاده ۴ قانــون مقــررات امــور پزشــکی و دارویـی، دخالـت افـراد فاقـد صالحیـت در امـور فنـی داروخانـه مشــمول مجــازات اســت و طبــق مــاده ۱۸ قانــون تعزیــرات حکومتــی امــور بهداشــتی و درمانــی ارائــه داروی غیــر OTC بـدون نسـخه پزشـک برخـورد قانونـی در پـی خواهـد داشـت )5.) بیــش از ۳۰۰ هــزار نــوع داروی بــدون نســخه بــا برندهــای مختلــف در ایــاالت متحــده وجــود دارد )1 .)فــروش داروهــای بــدون نســخه در کشــورهای مختلــف معمــوال بیــن 10 تــا 30 درصــد از کل فــروش داروهــا را شــامل میشــود )6 .)بســیاری از کشــورها بــرای کاهــش هزینههــای درمانــی ســعی در انتقــال یــک ســری داروهــا از لیســت داروهــای نســخه ای بــه لیســت داروهـای بـدون نسـخه دارنـد )2,1 .)هـر دالری کـه در آمریـکا بـرای خریـد داروهـای بـدون نسـخه صـرف میشـود، موجـب ۶ الـی ۷ دالر صرفهجویـی در سیسـتم بیمـهای ایـاالت متحـده مـی شـود )6,1 .)شـایعترین علـت اشـتباه در اسـتفاده از دارو، مصـرف دارو بـدون نسـخه و دسـتور پزشـک اسـت. همچنیـن حـذف یـک دارو از نسـخه و اشـتباه در میـزان دوز مصرفـی دارو سـایر مـوارد هسـتند. ایـن اشـتباهات در همـه کشـورها فـارغ از میـزان توسـعه
و پیشــرفت آنهــا شــایع اســت )7 .)بــرای مثــال ســاالنه یــک و نیـم میلیـون اشـتباه دارویـی قابـل پیشـگیری در ایـاالت متحـده رخ مـی دهـد کـه ۲۵ درصـد مشـکالت درمانـی ناشـی از آن، در اثــر اســتفاده نابجــا از داروهــای بــدون نســخه بوجــود میآیــد، لـذا توانایـی تشـخیص ایـن موضـوع کـه کـدام یـک از داروهـا قابلیـت فـروش بـدون نسـخه دارنـد، بسـیار حائـز اهمیـت اسـت )8,7,2 .) داروســازان و تکنســینهای دارویــی آخریــن حلقــه ارتباطــی در درمانهــای دارویــی بــه شــمار مــی رونــد. گاهــی داروســازان در دســترسترین منبــع اخــذ اطالعــات و توصیــه هــای علمــی معتبــر هســتند. داروســازان بــه عنــوان یکــی از مولفــه هــای اصلــی و تاثیرگــذار در چرخــه تجویــز و مصــرف داروهــا، ضمــن ارائـه اطالعـات صحیـح در خصـوص اسـتفاده مناسـب از آنهـا، نقـش بسـزایی در چرخـه سـامت و درمـان خواهند داشـت )9,1 .) دســتیار داروخانــه یــا تکنســین دارویــی یکــی از ارائهدهنــدگان خدمـات درمانـی اسـت کـه در داروخانـه و تحـت نظارت مسـتقیم یـک دکتـر داروسـاز فعالیـت مـی کنـد. از آنجـا کـه اشـتغال فـرد یــا افــرادی بــه عنــوان تکنســین دارویــی بــه طــور مرســوم در تمـام داروخانه ً هـای دنیـا وجـود دارد کـه بعضـا تحصیـات دوره تکنسـین دارویـی یـا سـایر مـوارد مشـابه را گذراندهانـد و فـروش برخـی اقـام داروخانـه ممکـن اسـت بـه صورت مسـتقیم توسـط تکنسـین دارویـی و بـدون نظـارت و حضـور مسـئول فنـی اتفـاق بیفتـد. بـه همیـن دلیـل ضـرورت دارد افـراد مذکـور هـم از سـطح دانـش و آگاهـی کافـی در خصـوص داروهـا برخـوردار باشـند )9 .) لـذا داروسـازان و تکنسـینهای دارویـی، هـر دو بـه صـورت خاص در سیسـتم درمانـی دارای نقـش ویـژهای بـرای پیشـبرد سـامت افــراد هســتند )10 .)ایــن در حالیســت کــه اکثــر تکنســینهای دارویــی در برخــی کشــورهای منطقــه از جملــه پاکســتان فاقــد آمـوزش هـای الزم هسـتند )8 .)درخصـوص آمـوزش دیـده بـودن تکنسـین هـای دارویـی در ایـران، آمـار مسـتندی یافـت نشـد. در مطالعــهای در کشــور هنــد در ســال 2016 عملکــرد تکنســین هـای دارویـی مـورد ارزیابـی قـرار گرفـت. در مطالعـه مذکـور50 درصـد شـرکت کننـدگان موفـق بـه تشـخیص داروهـای بـدون نسـخه از نسـخه ای شـدند و در مجمـوع میـزان آگاهـی و دانـش تکنسـین هـای دارویـی در سـطح خـوب و قابـل قبولـی ارزیابـی شــد )11 .)در مطالعــه دیگــری در ســال 2018 در کشــور هنــد، دانــش، نگــرش و عملکــرد فروشــندگان دارو شــامل تکنســین هـای دارویـی و داروسـازان درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه بـه وسـیله یـک پرسشـنامه سـاختار یافتـه توسـط محقـق، مـورد ارزیابـی قـرار گرفـت. در مطالعـه مذکـور فقـط 27 درصـد شـرکت کننـدگان موفـق بـه تشـخیص داروهـای بـدون نسـخه از نسـخهای شـدند و 74 درصـد آنهـا بیـان کردنـد کـه نیـاز بـه بروزرسـانی اطالعـات دارویـی و شـرکت در دورههـای آموزشـی درخصـوص داروشناســی دارنــد بــا ایــن وجــود در مجمــوع میــزان آگاهــی و دانـش تکنسـین هـای دارویـی در سـطح خـوب و قابـل قبولـی ارزیابـی شـد )1 .)در مطالعـه دیگـری در سـال 2019 در کشـور ژاپــن، دانــش و آگاهــی فروشــندگان غیــر داروســاز شــاغل در داروخانـه هـا درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه بـرای بیمـاران مبتــا بــه نارســایی مزمــن کلیــوی مــورد بررســی واقــع شــد و میــزان آگاهــی و دانــش تکنســین هــای دارویــی درخصــوص داروهـای بـدون نسـخه کـم و ضعیـف بـرآورد شـد و مشـخص گردیــد کــه تکنســین هــای دارویــی بــا تجربــه تــر بــا احتیــاط بیشـتری اقـدام بـه فـروش داروهـا کـرده و داروسـاز را در فرآینـد ارائـه دارو دخیـل میکننـد )3 .)در کشـور ایـران، مطالعـه دانـش، نگـرش و عملکـرد داروسـازان شـهر قزویـن درخصـوص داروهای بـدون نسـخه در سـال 1388انجـام شـد و مشـخص گردیـد کـه آگاهــی آنهــا در خصــوص داروهــای بــدون نســخه ضعیــف و عملکـرد ایشـان در ارائـه داروهـای بـدون نسـخه بسـیار ضعیـف بـود )2 .)در مطالعـه دیگـری دانـش، نگـرش و عملکـرد کارکنـان شــاغل در داروخانــه هــا درخصــوص مکمــل هــای دارویــی در ســال 1394 در شــهر شــیراز بررســی شــد کــه بــر اســاس آن افـراد دارای دانـش مناسـب بـرای تجویـز مکمـل هـا در داروخانـه نبـوده انـد. همچنیـن مشـخص شـد کـه بیـن دانـش و نگـرش و عملکـرد رابطـه معنـی دار و مثبـت وجـود دارد )9 .) بــا توجــه بــه ســهم داروهــای بــدون نســخه در ســبد دارویــی بیمـاران و امـکان بـروز خطاهـای دارویـی پیـرو مصـرف نابجـای آنهـا و نظـر بـه اهمیـت فعالیـت تکنسـینهای دارویـی و تاثیـری کـه میتواننـد بـر سـلامتی افـراد جامعـه بگذارنـد و بـا عنایـت بـه اینکـه بررسـی دانـش، نگـرش و عملکـرد ایشـان در سـالهای اخیــر در شــهر تهــران انجــام نشــده اســت، در ایــن مطالعــه دانــش، نگــرش و عملکــرد تکنســینهای دارویــی شــهر تهــران درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه مـورد ارزیابـی قـرار گرفـت.

روش کار

مطالعـه ی حاضـر، یـک پژوهـش توصیفـی مقطعـی اسـت کـه در سـال 1398 در شـهر تهـران انجـام شـد. یـک پرسشـنامه سـاختار یافتـه بـه عنـوان ابـزار جمـع آوری دادههـا مـورد اسـتفاده قـرار گرفـت. پرسشـنامه مـورد اسـتفاده دارای 29 سـوال در سـه بخـش اصلـی سـواالت بـه همـراه یـک بخـش اطالعـات دموگرافیـک بـود. اطالعـات دموگرافیـک بـا 9 سـوال )شـامل سـن، جنسـیت، تکنســین دارویــی بــودن، مــدرک تکنســین دارویــی داشــتن، ســابقه کار، مــدرک تحصیــل دانشــگاهی، ســایر دوره هــای آموزشـی مرتبـط بـا علـوم پزشـکی، احسـاس نیـاز بـه گذرانـدن دوره هـای تکمیلـی تکنسـین دارویـی و تجربـه شـخصی عارضـه جانبـی یـا تداخـل داروهـا( سـنجیده شـد. در بخـش اول، بـا 10 سـوال میـزان دانـش و آگاهـی شـرکت کننـدگان ارزیابـی شـد. بدیـن ترتیـب کـه 5 سـوال در خصـوص تصـور شـخصی و ادعای شــرکت کنندگان در خصــوص اطالعــات دارویــی داروهــای بـدون نسـخه )میـزان کلـی اطالعـات علمـی، کاربـرد، عـوارض جانبــی، تداخــات دارویــی و مــوارد منــع مصــرف داروهــای بــدون نســخه( پرســیده شــد و 5 ســوال هــم راجــع بــه داروی ایبوپروفــن 400 میلیگــرم )تشــخیص غیــر نســخه ای نبــودن آن، کاربــرد و اثربخشــی، عــوارض جانبــی، تداخــات دارویــی و مــوارد منــع مصــرف آن( پرســیده شــد. داروی ایبوپروفــن بــه دلیــل اینکــه از داروهــای پرمصــرف بــازار دارویــی ایــران بــوده و انتظــار مــیرود تکنســینهای دارویــی درخصــوص آگاهــی و دانـش مناسـب داشـته باشـند جهـت طراحـی پرسشـنامه انتخـاب شـد )7 .)سـپس میـزان توانایـی ارائـه پاسـخ صحیـح بـه سـواالت مربوطـه و ارتبـاط آن بـا ادعـا و تصـور افـراد از دانـش خـود مـورد ارزیابـی قـرار گرفـت. شـرکت کننـدگان بـه سـواالت ایـن بخـش بــر اســاس طیــف لیکــرت 3 گزینــه ای )1 :خیــر؛ 2 :نمیدانــم یــا نظــری نــدارم؛ 3 :بلــه( پاســخ دادنــد )9,4,1 .)در بخــش دوم نگـرش شـرکت کننـدگان درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه بـا 5 سـوال )تسـریع و تسـهیل درمـان بیمـاران بـا داروهـای بـدون نســخه، اهمیــت داروهــای بــدون نســخه در مقابــل داروهــای نســخه ای از حیــث اثربخشــی و کارآیــی و عــوارض جانبــی، دانـش کافـی مسـئول فنـی در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه، فـروش داروهـای بـدون نسـخه زیـر نظـر داروسـاز مسـئول فنـی و منبــع درآمــد صــرف بــودن داروهــای بــدون نســخه بــرای داروخانـه هـا فـارغ از مباحـث علمـی( مـورد ارزیابـی قـرار گرفـت کــه افــراد میتوانســتند طبــق طیــف لیکــرت بــا 5 گزینــه )1 :  کامــا مخالفــم؛ 2 :مخالفــم؛ 3 :نظــری نــدارم؛ 4 :موافقــم و 5 : ً کامــا موافقــم( یــک گزینــه را انتخــاب کننــد. در بخــش ســوم نحـوه عملکـرد افـراد درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه توسـط 5 سـوال )فـروش داروی بـدون نسـخه بـدون هماهنگـی مسـئول فنـی، ارجـاع بیمـاران بـه مسـئول فنـی، ارائـه مشـاوره دارویـی بــه بیمــاران، اعتمــاد بــه نفــس کافــی در تجویــز دارو بــرای مراجعیـن و اقـدام بـه مطالعـه اختصاصـی در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه( ارزیابـی شـد. شـرکتکنندگان میتوانسـتند بـرای پاسـخ بـه ایـن سـواالت بـا توجـه بـه طیـف لیکـرت از بیـن 3 گزینـه )1 :خیـر، 2 :نمـی دانـم و 3 :بلـه( یـک گزینـه را انتخـاب کننــد )9,3,1 .)
بـه علـت نبـود اطالعـات مسـتند در خصـوص تعداد تکنسـینهای دارویـی، امـکان بـرآورد کل جامعـه هـدف میسـر نبـود. لـذا جهت سـهولت امـر، تعـداد 120 پرسشـنامه بیـن تکنسـینهای دارویـی بـه روش نمونـه گیـری در دسـترس توزیع شـد. از معیارهـای ورود پرسشـنامه تکمیـل شـده بـه مرحلـه تحلیـل داده هـا مـی تـوان بـه کامـل بـودن همـه ی پاسـخها و تکمیـل شـدن پرسشـنامه الزامـا توسـط تکنسـینهای دارویـی اشـاره نمـود و از معیارهـای عـدم پذیـرش نهایـی پرسشـنامه بـرای تحلیـل داده هـا میتـوان بــه عــدم تکمیــل پاســخها و یــا تکمیــل پرسشــنامه توســط تکنســینهای آرایشــی بهداشــتی، صندوقــدار یــا حتــی مســئول فنـی داروخانـه اشـاره کـرد )9 .)
پــس از جمــع آوری دادههــا و ورود آنهــا بــه نــرم افــزار SPSS نســخه 26( Statistics 26 ,IL, Chicago., Inc SPSS ،) از بررسـیهای آمـار توصیفـی جهـت توصیـف دادههـا بـر اسـاس تعــداد، درصــد، میانگیــن و از آزمــون Square-Chi بــرای اسـتنباط و تحلیـل روابـط بیـن دادههـا اسـتفاده شـد. در محاسـبه ضریـب همبسـتگی Pearson سـطح معنـی داری کمتـر از 05/0 درنظـر گرفتـه شـد )12.)
در انجــام ایــن پژوهــش بــه منظــور رعایــت اصــول اخالقــی، پــس از تبییــن اهــداف و اهمیــت ایــن پژوهــش بــرای شــرکت کننــدگان، تکمیــل پرسشــنامه بصــورت اختیــاری و بــا رضایــت آگاهانـه توسـط ایشـان انجـام شـد. همچنیـن نسـبت بـه اصـول رازداری، محرمانگــی و بــی نــام بــودن پایبنــدی کامــل وجــود داشــت.
یافته ها
در مجمــوع تعــداد 120 پرسشــنامه بیــن تکنســینهای دارویــی توزیــع و از ایــن میــان تعــداد 104 عــدد )نــرخ پاســخ دهی6/86 درصـد(، عـودت داده شـد در ادامـه 12 عـدد از پرسشـنامهها بـه اســتناد معیارهــای خــروج پرسشــنامه )9 مــورد عــدم پاســخ بــه همــه ســواالت، 3 مــورد تکمیــل فــرم توســط افــرادی غیــر از تکنسـین دارویـی(، از تحلیـل نهایـی دادههـا حـذف شـدند. لـذا تعـداد نهایـی شـرکتکنندگان در ایـن پژوهـش 92 نفـر بـود کـه اطلاعات جمعیــت شــناختی مربوطــه، در )جــداول 1 و 2 )ارائــه شـده اسـت. 

جدول 1 :اطالعات کمی جمعیت شناختی افراد حاضر در پژوهش براساس سال

عنوان دامنه میانگین میانه
سن 17 تا 54 27/92 27
سابقه کار صفر تا 20 3/23 2

جدول 2 :اطالعات کیفی جمعیت شناختی افراد حاضر در پژوهش براساس درصد

جنسیت زن: 55/4 مرد: 44/6
مدرک تحصیلی   زیردیپلم: 5/4 دیپلم:34/8 
کاردانی: 10/9 کارشناسی: 41/3 
کارشناسی ارشد: 6/5 دکتری: 1/1 
گذراندن دوره آموزشی تکنسین دارویی  بله: 71/7  خیر: 28/3 

پـس از بررسـی و تحلیـل داده هـا، بیـن گذرانـدن دوره تکنسـین دارویــی توســط افــراد و جنســیت، میــزان تحصیــلات، ســن و احســاس نیــاز بــه گذرانــدن دورههــای تکمیلــی رابطــه معنــی داری کشـف نشـد. بیـن داشـتن سـابقه کار بـه عنـوان تکنسـین دارویـی و اعتقـاد بـه تاثیـر دوره تکنسـین دارویـی در کار و زندگـی افــراد رابطــه معنــیدار وجــود داشــت؛ بــه نحــوی کــه هــر چــه سـابقه کار افـراد بـه عنـوان تکنسـین دارویـی کمتـر بـود، مـدرک و دوره تکنسـین دارویـی را در کار و زندگـی خـود مفیدتـر و موثرتر مـی دانسـتند. بیـن سـابقه کار بـه عنـوان تکنسـین دارویـی بـا میـزان تحصیـات دانشـگاهی رابطـه معنـی داری وجـود داشـت؛ بـه نحـوی کـه هـر چـه میـزان تحصیـات دانشـگاهی باالتـر بــود، ســابقه کار افــراد در داروخانــه کمتــر بــود. بیــن ســابقه کار بـه عنـوان تکنسـین دارویـی و احسـاس نیـاز بـه گذرانـدن دوره هـای تکمیلـی در حـوزه تکنسـین دارویـی رابطـه معنـی دار وجود داشــت؛ بــه نحــوی کــه هــر چــه ســابقه کار افــراد کمتــر بــود، نیـاز بیشـتری بـه گذرانـدن دورههـای تکمیلـی تکنسـین دارویـی احسـاس مـی کردنـد.
9/48 درصـد شـرکت کننـدگان در مطالعـه بیـان داشـتند کـه بـه صـورت کلـی راجـع بـه داروهـای بـدون نسـخه اطالعـات علمـی بـاال و کافـی دارنـد. بـه همیـن ترتیـب 7/45 درصـد در خصـوص اثـر بخشـی و کارآیـی، 6/44 درصـد در خصـوص عـوارض جانبـی ، 6/44 درصـد در خصـوص تداخـات دارویـی و 8/47 درصـد در خصــوص مــوارد منــع مصــرف داروهــای بــدون نســخه، بیــان وجــود اطالعــات علمــی بــاال و کافــی داشــتند. بیــن ســابقه کار بــه عنــوان تکنســین دارویــی و بیــان ایــن موضــوع کــه راجــع بـه داروهـای بـدون نسـخه بـه صـورت کلـی اطالعـات بـاال و کافـی دارنـد ارتبـاط معنـی دار وجـود داشـت. بـه نحـوی کـه هـر چـه سـابقه شـخص بـه عنـوان تکنسـین دارویـی کمتـر بـوده، بیـان داشـته کـه اطالعـات بیشـتری درخصـوص داروهـای بـدون نسـخه دارنـد. بـرای مثـال از بیـن 16 نفـری کـه 2 سـال سـابقه کار داشـتند، 75 درصـد آنهـا، بیـان کردنـد کـه اطالعـات آنهـا در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه بـاال و کافـی اسـت. هیچگونـه ارتبـاط معنـی داری بیـن گذرانـدن دوره تکنسـین دارویـی و تصور شــخصی بــاال بــودن اطالعــات درخصــوص داروهــای بــدون نسـخه، وجـود نداشـت. سـطح تحصیـات و مـدرک دانشـگاهی بـا ادعـای اطالعـات بـاال و کافـی در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه ارتبـاط معنـی داری داشـت بـه نحـوی کـه هر چـه مدرک تحصیلـی دانشـگاهی پایینتـر بـود شـخص مدعـی باالتـر بـودن اطالعـات خـود در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه بـود. ایـن موضـوع در خصـوص مـدرک دیپلـم بـه صـورت واضحـی قابـل توجـه اسـت. از میـان 8/34 درصـد افـراد کـه دارای مـدرک دیپلم بودنـد، 75 درصـد آنهـا بیـان کردنـد اطالعـات کافـی و بـاال در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه دارنـد.
از ســوی دیگــر، از میــان 45 نفــر )9/48 درصــد کل شــرکت کننـدگان( کـه بیـان داشـتند اطالعـات بـاال و کافـی در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه دارنـد، فقـط 3/33 درصـد آنهـا توانسـتند بــه درســتی تشــخیص دهنــد کــه داروی ایبوپروفــن 400 میلــی گرمـی جـزء داروهـای بـدون نسـخه نیسـت. همچنیـن فقـط 44 درصـد آنهـا بـا فـروش داروهـای بـدون نسـخه تحـت نظـر دکتـر داروسـاز موافـق بودنـد و 60 درصـد آنهـا اعـام کردنـد اعتمـاد به نفـس کافـی بـرای تجویـز داروهـای بـدون نسـخه دارنـد. بیـن ادعـای بـاال بـودن اطالعـات کلـی در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه و اقـدام بـه مطالعـه در خصـوص داروهـای بـدون نسـخه رابطـه معنـا داری کشـف نشـد. همچنیـن از میـان 42 نفـر )45 درصـد کل شـرکت کننـدگان( کـه بیـان کردنـد اطالعـات بـاال و کافـی در خصـوص اثـر بخشـی و کارایـی داروهـای بـدون نسـخه دارنــد، فقــط 6/66 درصــد آنهــا موفــق بــه پاســخ درســت بــه سـوال مربـوط بـه کاربـرد ضـد التهـاب ایبوپروفـن شـدند. از میان 41 نفـر )5/44 درصـد کل شـرکت کننـدگان( کـه بیـان کردنـد اطالعـات بـاال و کافـی در خصـوص عـوارض جانبـی داروهـای بـدون نسـخه دارنـد، فقـط 2/29 درصـد آنهـا توانسـتند بـه سـوال مربـوط بـه وجـود عارضـه زخـم معـده بـرای داروی ایبوپروفـن پاسـخ درسـت دهنـد. از میـان 41 نفـر )5/44 درصـد کل شـرکت کننـدگان( کـه بیـان کردنـد اطالعـات بـاال و کافـی در خصـوص تداخــات دارویــی داروهــای بــدون نســخه دارنــد، فقــط 4/63 درصــد آنهــا موفــق بــه پاســخ صحیــح بــه ســوال مربــوط بــه تداخــل ایبوپروفــن بــا آســپرین شــدند و از میــان 44 نفــر )8/47 درصــد کل شــرکت کننــدگان( کــه بیــان کردنــد در خصــوص مــوارد منــع مصــرف داروهــای بــدون نســخه اطالعــات بــاال و کافـی دارنـد فقـط 7/22 درصـد آنهـا موفـق بـه پاسـخ صحیـح بـه سـوال منـع مصـرف ایبوپروفـن در بیمـاری آسـم شـدند.
از میــان افــراد شــرکت کننــده در ایــن مطالعــه، 1/27 درصــد معتقـد بودنـد مصـرف داروهـای بـدون نسـخه منجـر بـه تسـریع و تسـهیل درمـان بیمـاران مـی شـود و 88 درصـد معتقـد بودنـد داروهــای بــدون نســخه از حیــث اثربخشــی و عــوارض جانبــی بــه انــدازه داروهــای نســخه ای دارای اهمیــت هســتند.7/59 درصـد معتقـد بودنـد کـه لـزوم داشـتن دانـش کافـی در خصـوص داروهــای بــدون نســخه فقــط وظیفــه داروســاز مســئول فنــی داروخانــه اســت و 5/56 درصــد معتقــد بودنــد فــروش داروهــای بــدون نســخه در داروخانــه بایــد تحــت نظــر داروســاز مســئول فنـی صـورت گیـرد. همچنیـن 75 درصـد معتقـد بودنـد فـروش داروهـای بـدون نسـخه فـارغ از مسـائل علمـی بـه عنـوان یـک منبـع درآمـد صـرف بـرای داروخانـه بـه حسـاب مـی آیـد. عـاوه بـر ایـن، هیـچ ارتبـاط معنـی داری بیـن اعتقـاد بـه ایـن موضـوع کـه داروهـای بـدون نسـخه فـارغ از مسـائل علمـی، فقـط یـک منبـع درآمـد بـرای داروخانـه هسـتند و عملکـرد ارجـاع بیمـاران بــه مســئول فنــی وجــود نداشــت ولــی رابطــه بیــن اعتقــاد بــه منبــع درآمــد صــرف بــودن فــروش داروهــای بــدون نســخه و عملکــرد فــروش دارو بــدون هماهنگــی بــا داروســاز مســئول فنـی معنـی دار بـود، بـه نحـوی کـه 3/62 درصـد افـرادی کـه داروهـای بـدون نسـخه را صرفـا یـک منبـع درآمـد میدانسـتند، اقــدام بــه فــروش دارو بــدون هماهنگــی داروســاز در داروخانــه مینمودنــد.
بیـن سـابقه کار بـه عنـوان تکنسـین دارویـی، میـزان تحصیالت، گذرانـدن دوره تکنسـین دارویـی، گذرانـدن سـایر آمـوزش هـای مرتبــط و ایــن نگــرش هــا کــه 1 )اســتفاده از داروهــای بــدون نسـخه منجـر بـه تسـریع و تسـهیل درمـان بیمـاران مـی شـود و 2 )داروهـای بـدون نسـخه هماننـد داروهـای نسـخه ای حائـز اهمیـت هسـتند و 3 )لـزوم داشـتن دانـش در خصـوص داروهـای بــدون نســخه فقــط وظیفــه داروســاز مســئول فنــی اســت و 4 ) فـروش داروهـای بـدون نسـخه بایـد تحـت نظـر مسـئول فنـی باشـد رابطـه معنـادار وجـود داشـت ولـی هیـچ ارتبـاط معنـاداری بیـن 4 نگـرش فـوق بـا جنسـیت، احسـاس نیاز بـه گذرانـدن دوره هــای تکمیلــی و تجربــه شــخص عــوارض جانبــی و تداخــات داروهـا وجـود نداشـت.
از میــان افــراد شــرکت کننــده در ایــن مطالعــه، 4/30 درصــد اعـام کردنـد کـه بـدون هماهنگـی بـا داروسـاز مسـئول فنـی اقـدام بـه فـروش داروی بـدون نسـخه مـی نماینـد، 6/57 درصـد اعـام کردنـد کـه اقـدام بـه ارجـاع بیمـاران بـه مسـئول فنی می نماینــد، 62 درصــد اعــام کردنــد کــه اقــدام بــه ارائــه مشــاوره دارویــی بــه بیمــار مــی نماینــد، 37 درصــد اعــام کردنــد کــه اعتمـاد بـه نفـس کافـی بـرای تجویـز داروی بـدون نسـخه دارنـد و 4/42 درصـد اعـام کردنـد کـه اقـدام بـه مطالعـه اختصاصـی در خصــوص داروهــای بــدون نســخه می-نماینــد. بیـن اعتمـاد بـه نفـس بـرای تجویـز داروی بـدون نسـخه توسـط تکنسـین هـای دارویـی بـا اقـدام بـه مشـاوره دارویـی به بیمـاران توسـط تکنسـین دارویـی رابطـه معنـی داری وجـود داشـت. بـه نحــوی کــه هرچــه شــخص اعتمــاد بــه نفــس بیشــتری بــرای تجویــز داروی بــدون نســخه داشــت، بیشــتر اقــدام بــه ارائــه مشـاوره دارویـی بـه بیمـاران مـی نمـود. همچنیـن بیـن سـابقه کار بـه عنـوان تکنسـین دارویـی، گذرانـدن دوره تکنسـین دارویـی و میـزان تحصیـات دانشـگاهی بـا ارجـاع بیمـاران بـه مسـئول فنــی داروخانــه رابطــه معنــادار وجــود داشــت، بــه نحــوی کــه هرچــه شــخص ســابقه کار یــا تحصیــات بیشــتر یــا مــدرک تکنسـین دارویـی داشـت، بیشـتر اقـدام بـه ارجـاع بیمـاران بـه مســئول فنــی مینمــود. متغیرهــای دارای روابــط معنــادار بــا روابـط مسـتقیم یـا معکـوس در )شـکل 1 )قابل مشـاهده هسـتند.

 

شکل 1 :متغیرهای دارای روابط معنادار با روابط مستقیم یا معکوس

بحث
مصـرف داروهـای بـدون نسـخه سـهم باالیـی از سـبد دارویـی افـراد را شـامل میشـود و تکنسـین هـای دارویـی نقـش اصلـی را در فـروش آنهـا برعهـده دارنـد. لـذا بـروز خطاهـای دارویـی پیـرو فـروش داروی اشـتباه توسـط تکنسـین هـای دارویـی درصورتـی کــه از آگاهــی، دانــش یــا عملکــرد مناســبی برخــوردار نباشــند، محتمــل خواهــد بــود. در مطالعــه حاضــر، در مجمــوع میــزان آگاهــی تکنســینهای دارویــی درخصــوص داروهــای بــدون نســخه کــم و ضعیــف بــرآورد شــد. در مطالعــه دیگــری کــه در کشــور ژاپــن توســط Kondo و همــکاران انجــام شــده بــود نیــز آگاهــی و دانــش تکنســین هــای دارویــی ضعیــف ارزیابــی شـده بـود. هـر چنـد Meher و همـکاران در مطالعـه دیگـری در کشــور هنــد بیــان داشــته انــد کــه میــزان آگاهــی و دانــش تکنسـین هـای دارویـی در سـطح خـوب و قابـل قبولـی قـرار دارد )3,1 .)در ایـن مطالعـه در مجمـوع 27 درصـد شـرکت کننـدگان دارای آگاهـی کافـی بـرای تشـخیص داروهـای بـدون نسـخه از داروهـای نسـخهای بودنـد و در مجمـوع مـی تـوان دانش شـرکت کننـدگان را ضعیـف ارزیابـی نمـود. در مطالعـه مشـابهی در کشـور هنـد کـه توسـط Meher و همـکاران انجـام شـد، فقـط 4 درصد قـادر بـه تشـخیص ایـن موضـوع بودنـد و بدیـن ترتیـب نتایـج پژوهــش حاضــر تاییــد مــی گــردد. هرچنــد در مطالعــه دیگــری در همـان کشـور کـه توسـط Soumya و همـکاران انجـام شـد ایـن رقـم بـه 50 درصـد مـی رسـید )11,1 .)از سـوی دیگـر نظـر بــه اینکــه عمــده افــرادی کــه فاقــد آگاهــی الزم درخصــوص داروهــای بــدون نســخه بودنــد، اعتمــاد بــه نفــس کافــی بــرای فــروش داروی بــدون نســخه و بــدون هماهنگــی بــا داروســاز را داشـتند، میتـوان نتیجـه گرفـت احتمـال وقـوع خطـای دارویـی در اثـر فـروش داروی اشـتباه باالسـت. موضوعـی کـه در پژوهـش Mostafavi و همـکاران هـم بـه آن اشـاره شـده کـه یکـی از شـایعترین علـت اشـتباه در اسـتفاده از دارو، مصـرف دارو بـدون نسـخه و دسـتور پزشـک اسـت )7 .)Mehralian و همـکاران هـم اشـاره نمودهانـد کـه بسـیاری از مشـکالت درمانـی در اثـر اســتفاده نابجــا از داروهــای بــدون نســخه بوجــود میآیــد )2 .)از سـوی دیگـر، بـا عنایـت بـه اینکـه بیـن سـابقه کار بـه عنـوان تکنســین دارویــی، گذرانــدن دوره تکنســین دارویــی و میــزان تحصیلات دانشــگاهی بــا ارجــاع بیمــاران بــه مســئول فنــی داروخانـه رابطـه معنـادار وجـود داشـت، بـه نظـر میرسـد هرچـه یـک تکنسـین دارویـی سـطح سـابقه یـا مـدرک باالتـری داشـته باشــد، بــه اهمیــت عمــق دانــش و خطــرات احتمالــی مصــرف نابجـای داروهـا آگاهتـر بـوده، عملکـرد بهتـری داشـته و بیشـتر بیمـاران را بـه داروسـاز مسـئول فنـی ارجـاع میدهـد کـه خـود منجــر بــه کاهــش خطاهــای دارویــی خواهــد شــد. همچنیــن مطالعـهKondo و همـکاران نیـز ایـن موضـوع کـه تکنسـین هــای دارویــی بــا تجربــه تــر بــا احتیــاط بیشــتری اقــدام بــه فــروش داروهــا کــرده و داروســاز را در فرآینــد ارائــه دارو دخیــل میکننــد تاییــد کــرده اســت )3 .)در مطالعــه حاضــر در کشــور ایـران، 62 درصـد از شـرکت کننـدگان مایـل بـه گذرانـدن دوره هــای آموزشــی تکمیلــی در حــوزه ارائــه دارو و خدمــات دارویــی بودنـد. همچنیـن نتایـج مطالعـه Meher و همـکاران در کشـور هنـد هـم تاییـد کننـده ایـن موضـوع اسـت، بـه نحـوی کـه 74 درصــد افــراد بیــان کردنــد کــه نیــاز بــه بروزرســانی اطالعــات دارویـی و شـرکت در دورههـای آموزشـی درخصـوص داروشناسـی دارنـد )1 .)مشـکل آمـوزش تکنسـین هـای دارویـی یـک مسـاله بیـن المللـی بـه نظـر میرسـد، تـا جایـی کـه در کشـور ژاپـن، هیــچ برنامــه آموزشــی مشــخصی بــرای آمادگــی شــرکت در آزمــون ویــژه بــرای تبدیــل شــدن بــه یــک تکنســین دارویــی وجـود نـدارد لـذا بـا توجـه ضعـف در دانـش، نگـرش و عملکـرد تکنسـین هـای دارویـی، آمـوزش صحیـح و کارآمـد بسـیار حائـز اهمیـت خواهـد بـود )3 .)
نتیجه گیری
کشــورهای در حــال توســعه بــا مشــکالت فراوانــی در سیســتم بهداشـت و درمـان خـود از جملـه کمبـود تعـداد پزشـک، داروسـاز، پرسـتار و افـراد متخصـص در سـایر رشـته هـای علـوم پزشـکی مواجـه هسـتند. ایـن کمبودهـا منجـر بـه عـدم دسـترس همـه افـراد جامعـه بـه خدمـات درمانـی و دارویـی مناسـب و یکسـان میشــود. در نتیجــه ممکــن اســت قســمتی از نیازهــای دارویــی یـا درمانـی بیمـاران، توسـط افـراد غیرمتخصـص بـرآورده شـود کــه یکــی از در دســترس تریــن آنهــا تکنســینهای دارویــی میباشــند. از ایــن رو تکنســینهای دارویــی نقــش بســیار پررنگــی در عرصــه ســامت ایفــا می ً کننــد مخصوصــا در شـرایطی کـه بسـیاری از افـراد بـرای درمـان بیماریهـای سـاده خــود از داروهــای بــدون نســخه اســتفاده میکننــد. براســاس نتایــج مطــرح شــده در ایــن پژوهــش، میــزان آگاهــی و دانــش تکنسـینهای دارویـی، ضعیـف بـرآورده شـد. بـا توجـه بـه اینکـه درصـد باالیـی از افـراد شـرکت کننـده اعـام کردنـد اعتمـاد بـه نفـس کافـی را بـرای فـروش دارو بـدون هماهنگـی بـا داروسـاز دارا هسـتند، بـروز خطـای دارویـی ناشـی از فـروش داروی اشـتباه محتمـل خواهـد بـود. از سـوی دیگـر مشـخص شـد اگـر شـخص تحصیــات دانشــگاهی باالتــر یــا مــدرک تکنســین دارویــی داشـت، بیشـتر اقـدام بـه ارجـاع بیمـاران بـه داروسـاز مینمـود و بدیــن ترتیــب احتمــال بــروز خطاهــای دارویــی کاهــش مــی یافــت. در انجــام ایــن پژوهــش محدودیــت هایــی هــم وجــود داشــت. از جملــه اینکــه تکمیــل پرسشــنامه در محــل کار افــراد در داروخانــه انجــام شــد و ممکــن اســت شــرکت کننــدگان بــه علـت حضـور داروسـاز مسـئول فنـی یـا شـرایط خـاص داروخانـه نتوانسـته باشـند گزینـه مطابـق بـا نظـر واقعـی خـود را انتخـاب کـرده باشـند. هـر چنـد در ایـن خصـوص بـه آنـان اطمینـان داده شـد کـه تمـام نتایـج کامـا محرمانـه و بـی نـام خواهنـد بـود و پژوهشــگران بــه اصــل رازداری پایبندنــد. همچنیــن در حجــم نمونــه محدودیتهایــی وجــود داشــت لــذا پیشــنهاد میشــود در پژوهشهـای بعـدی، تعـداد بیشـتری از تکنسـینهای دارویـی و حتـی المقـدور در فضایـی خـارج از محـل کار آنهـا، مـورد ارزیابـی قـرار بگیرنـد. درمجمـوع بـا عنایـت بـه یافتههـای پژوهـش و بـا توجـه بـه اینکـه نگـرش و آگاهـی صحیـح افـراد، کـه حاصـل آمــوزش مناســب هســتند، در عملکــرد صحیــح موثــر خواهنــد بـود و بـه منظـور کاهـش خطاهـای دارویـی ناشـی از اشـتباهات تکنســینهای دارویــی و در نتیجــه افزایــش ســطح ســامت جامعـه، ایجـاد سـاختار آموزشـی مـدون و متمرکـز بـرای آمـوزش و ســنجش دانــش، نگــرش و عملکــرد تکنســین هــای دارویــی ضـروری بـه نظـر مـی رسـد.

منتشرشده در تکنسین داروخانه
دوشنبه, 10 تیر 778 11:56

خواص گرده گل

خواص گرده گل 
.
.
?سؤال: #گرده_گل چه خواصی دارد؟

?جواب: گرده گل سرشار از اسیدهای آمینه ضروری، ویتامین‌ها، املاح معدنی و هورمون‌هاست و می‌تواند برای کسانی که سیستم ایمنی و عصبی ضعیفی دارند مفید باشد.

گرده به دلیل #روی فراوانی که دارد در درمان #التهابپروستات، #نازایی و #ناتوانیجنسیمردان اثر قابل توجهی داشته، #گردشخون را بهتر کرده، باعث #افزایشقدرتفیزیکیوفکری_بدن به خصوص در سال‌های پیری می‌شود و مصرف آن برای افرادی که از #خستگی مفرط رنج می‌برند مفید است. 

گرده گل حاوی تمام انواع ریزمغذی‌های ضروری برای سلامت بدن است و تقریبا ۴۰ درصد از آن را پروتئین تشکیل می‌دهد که تمام این پروتئین‌ها قابل استفاده و مفید هستند.

یکی از مهم‌ترین و بارزترین خواص گرده گل #تقویتسیستمایمنی_بدن است.

گرده گل به دلیل دارا بودن ویتامین ب کمپلکس، ویتامین‌های دیگر، مواد معدنی، پروتئین‌ها و مهم‌تر از آن آنتی‌اکسیدان‌های مفید با مولکول‌های رادیکال‌ آزاد که به سلول‌ها آسیب می‌رسانند، مبارزه می‌کند.

منتشرشده در علمی و عمومی
یکشنبه, 09 تیر 778 19:40

خواص عسل یونجه

عسل یونجه ‌

? #خواص:

?مقوی مغز و اعصاب بوده؛
?افزایش حافظه؛
?بیشترین ویتامین های (A) و (K)؛
?برای افرادی که خون دماغ می شوند بسیار نافع است؛
?بسیار خوش عطر و طعم؛
?ملین و خون ساز؛
?بند آورنده ی خون؛
?تحلیل برنده ی ورم های بدن؛
?مفید برای برطرف کردن اختلالات عادت ماهیانه خانم ها؛
?مفید برای افرادی که دچار لرزش های اندام شده اند؛
?نشاط آور؛
?آرامش بخش.

منتشرشده در علمی و عمومی

آدرس محل تشکیل کلاسها :

میدان انقلاب خیابان آزادی روبه روی ایستگاه بی آرتی قریب نبش خیابان والعصر پلاک ۱۰۹ ساختمان پزشکان تمجیدی طبقه ۴

پست الکترونیک :Elme.salamat@gmail.com

تلفن های مرکز آموزش: 
02166120265
02166120169
09010580311

سوالات خود را با ما در میان بگذارید.

چگونه میتوانم به شما کمک کنم؟
Close and go back to page

تمامی حقوق سایت متعلق به مرکز آموزش انجمن پرستاری می باشد . | طراحی سایت و سئو : وب نگاران پارسه

Search