کنترل درد

کنترل درد بستگی به عوامل مختلفی از قبیل شیمیایی، فیزیولوژی و روحی دارد. در اکثر افراد بیحسی موضعی روش کنترل درد است.

بیحسی موضوعی :

بیحسی موضعی مستقیما در محل مورد نظر انجام می شود. این کار باعث بیحسی کم و بیش در انتهای عصب روی سطح مخاط دهان می شود. انواع بیحس کننده های سطحی شامل انواع پماد، مایع، اسپری وpatch می باشد.

بیحسی با پماد

از لحاظ کاربرد شایع است که درد اولیه را حذف می کند. برای حد اکثر این بیحسی باید سطح مخاط برای دو و نیم دقیقه در تماس با پماد قرار گیرد.

نکته : محل مالیدن مخاط، آلوده به بزاق نباشد چون اثر پماد را کاهش می دهد.

وسیله ای که یک بار پمادی و استفاده شده جهت کنترل عفونت دوباره داخل ظرف پماد زده نشود.

قبل از انجام کار برای آرامش بیشتر بیمار مراحل و علت کار خود را توضیح دهید.

عوامل بیحسی موضعی :

ترکیب شیمیایی این بلاک کننده های ضد درد، توانایی این را دارد که غشای عصب دیگر نتواند پالس تولید کند. علت این بلاک کردن این است که پیغام عصبی دیگر به مغز نمی رود تا تشخیص درد داده شود. ماده نزدیک عصب دندانی که درمان می شود تزریق می گردد.

 روشهای بیحسی

Block، بلاک

 اینفیلتره Infiltration

بیحسی اینفیلتره :

شامل تزریق محلول بیحسی در بافت نزدیک نوک ریشه دندان مورد نظر است. دندان های واقع در فک  بالا با این روش بیحس می شوند.

بیحسی Block

این تزریق اطراف اعصاب بزرگتر و اصلی تر انجام می شود. در فک پایین از این روش استفاده می شود.

شیوه انتقال سرنگ :

انتقال سرنگ باید از زیر ناحیه چانه یا از پشت سر بیمار باشد. سرنگ باید از آلودگی عاری باشد و بعد از تزریق در پوشش  سوزن گذاشته شود. تا اگر تزریق اضافی لازم شد بتوان از آن استفاده کرد.

کد گذاری با رنگ انواع بیحسی :

این کد گذاری رنگی توسط انجمن دندانپزشکی آمریکا برای انواع بیحسی استاندارد شده است.

اپی نفرین ماده تنگ کننده عروق است که برای بیشتر ماندن بیحسی در محل تزریق به کاتریج اضافه می شود. در افراد فشار خون بالا چون باعث افزایش فشار خون می گردد از درصد کمتر آن در محلول تزریقی پریلوکائین با نام تجاری سیتانست استفاده می شود.

طلایی : اپی نفرین ٪۴ درصد    Articaine

آبی :  اپی نفرین نیم درصد Bupivacain

آبی کمرنگ : ، اپی نفرین ۲٪lidocaine

سبز :  lidocaine، اپی نفرین ۲٪

قرمز  :    lidocaineاپی نفرین ۲٪

کرم. :  Mepivacaine اپی نفرین ۳٪

قهوه ای :   Mepivacaine ۲ ٪

سیاه  : Prilocaine ۴ ٪ 

زرد : prilocaine   ۴ ٪.

احتیاطات لازم در بیحسی موضعی

جراحات ناشی از فرو رفتن سوزن جدی است که اکثرا در هنگام نقل و انتقال سوزن رخ می دهد. برای کنترل عفونت و جلوگیری از بیماری ها باید وسیله پوشش دار باشد و توسط تکنیک یک دستی انجام شود.

روشهای کنترل اضطراب و استرس :

استرس می تواند با درک و کمک دستیار کاهش یابد.موزیک در حین کار هم می تواند کمک کند و آرامش بخشی قبل از تزریق باشد.

انواع آرامبخش های تزریقی و خوراکی و گاز N2o، جزو عوامل آرامبخش در دندانپزشکی می باشند که به طور خفیف و متوسط آرامبخشی ایجاد می کنند.

مشخصات  سوزن :

طول سوزن، دو نوع سوزن داریم طول کوتاه که برای تزریق در فک بالا استفاده می شود. و طول بلند که برای بلاک در مندیبل استفاده می شود.

قطر Gage، سوزن : وقتی شماره گیج بالا می رود سوزن نازکتر می شود.سوزن بلند برای استحکام بیشتر، قطر بیشتری می خواهد پس گیج کمتری باید داشته باشد. گیج های رایج ۲۵,۲۷,۳۰ می باشد.

سرنگ، سوزن و کارتریج باید استریل باشد. هیچ وقت کارتریج آلوده را با مواد ضد عفونی کننده از قبیل الکل پاک نکنید چون در هنگام تزریق، این مواد داخل بافت می شود و درد، حساسیت و حتی شوک برای بیمار ممکن است ایجاد کند.

طریقه آماده کردن سرنگ :

اول کارتریج را داخل سرنگ نصب می کنید و خاره را داخل لاستیک انتهای کاتریج فرو می  کنیم. سپس سوزن را نصب می کنید تا ماده بیحسی در هنگام جا افتادن خاره، بیرون نریزد. اگر سوزن هم خوب جا نیفتد ممکن است ماده بیحسی نشت کند یا اصلا بیرون نریزد.

نوع بیحسی را باید دندانپزشک تعیین کند که بستگی به تاریخچه پزشکی بیمار و نوع درمان او دارد.

آماده کردن سرنگ باید خارج از دید بیمار باشد و بعد از آماده شدن نیز دور از دید بیمار گذاشته شود.

در موقع دادن سرنگ به دندانپزشک حلقه انتهایی سرنگ باید به طرف دندانپزشک باشد تا انگشت او داخل آن قرار گیرد.

بعد از تزریق بیمار دهان خود را با آب بشوید و ساکشن انجام دهید.

وضع بیمار را در طول کار چک کنید.

مراقب باشید به خاطر بیحسی، بیمار لب و گونه خود را گاز نگیرد.

 تجارب مدرسین پرستاری

مقدمه

1- پرستاری به عنوان بزرگترین بخش از نیروهای حرفه‌ای در خط مقدم ارایه خدمات در سیستم بهداشتی-درمانی دارای نقش‌ها و وظایف متعدد و گسترده‌ای است. پرستاری به دلیل همین تعدد و پیچیدگی‌های نقش، یک فعالیت حرفه‌ای است؛ که نیاز به احساس مسؤولیت، دقت و هوشیاری زیادی دارد و هرگونه کمبود و نارسایی در آموزش این گروه، مسلماً بر کیفیت و کمیت خدمات سلامت، و در نهایت، سلامت افراد و جامعه تأثیر خواهد گذاشت. از این رو، مأموریت اصلی آموزش پرستاری، تربیت پرستارانی توانمند و شایسته است؛ که دانش و مهارت لازم را برای ارایه مراقبت‌های پرستاری با کیفیت، حفظ و ارتقای سلامت جامعه دارا باشند

2 - عوامل متعددی بر حرفه‌ای شدن پرستاری تأثیر دارد؛ که در این میان، نقش آموزش دهندگان پرستاری که مسؤولیت آموزش نظری، چگونگی کاربرد مطالب نظری در عرصه بالین، کسب تجارب بالینی و رشد‌یافتگی حرفه‌ای و همچنین تضمین کیفیت مراقبت پرستاری از بیمار حائز اهمیت می‌باشد

3- با این وجود، حرفه‌ای شدن در پرستاری و مهارت و توانایی آن‌ها در مراقبت‌های پرستاری بارها مورد انتقاد قرار گرفته است

4- انجمن پرستاران آمریکا می‌گوید فارغ‌التحصیلان باید آمادگی برای انجام وظایف خود با توجه به تغییرات سریع در سیستم سلامت و بازار را داشته باشند

5-  همچنین اتحادیه ملی پرستاران آمریکا بیان کرده است که بر اساس شواهد، تغییرات در سیستم‌های ارایه خدمات سلامت و تقاضای بازار و همچنین اصلاحات در تربیت پرستار حرفه‌ای ضروری است

در پژوهشی که در سال 2004 در 174 بیمارستان توسط یوتلی-اسمیت (Utley-Smith) انجام شد، نتایج نشان داد که 75 درصد از پرستاران تازه‌کار صلاحیت‌های لازم را برای انجام فعالیت‌های بالینی ندارند. همچنین مربیان پرستاری گزارش کردند که فارغ‌التحصیلان جدید فاقد مهارت‌های لازم برای انجام مهارت‌های بالینی، تفکر منطقی، مدیریت زمان، مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های کار گروهی هستند. بررسی انجام شده به وسیله کنوارد (2004) در آمریکا روی 7500 فارغ‌التحصیل پرستاری نشان داد که 5/75 درصد از آن‌ها پرستارانRN بودند؛ که یک‌پنجم از این پرستاران در انجام وظایف بالینی‌شان دچار اشکال هستند و 52 درصد از پرستارانRN بررسی شده گزارش کردند که آمادگی فعالیت در عرصه واقعی بالینی را ندارند

6 - نتایج مطالعه‌ای در خصوص صلاحیت بالینی پرستاران در ایران در 1385 نشان داد که 61/3 درصد از پرستاران و 64 درصد از سرپرستاران صلاحیت پرستاران را پایین می‌دانستند 

7 - مطالعات زیادی ویژگی و نقش مدرسین در آموزش دانشجو را بررسی کرده و بر نقش آن‌ها در تربیت دانشجویان توانمند با صلاحیت‌های لازم تأکید کرده‌اند

8 -  به نقل از الو، کله‌مهر و همکاران (1999) در این زمینه معتقدند که مربی پرستاری عهده‌دار هدایت و راهنمایی دانشجویان پرستاری به منظور ایفای نقش حرفه‌ای مؤثر می‌باشد

9 - پژوهش انجام شده به وسیله الهی و همکاران (1391)، ضعف علمی و عملی مدرسان پرستاری در کسب صلاحیت و حرفه‌ای شدن دانشجویان برای ورود به محیط بالین را از موانع کسب توانمندی و صلاحیت حرفه‌ای دانشجویان می‌دانستند

10-  این در حالی است که یکی از رسالت‌های مهم آموزش‌دهندگان پرستاری آماده نمودن پرستاران برای ورورد موفقیت‌آمیز به حرفه، انجام نقش‌های محوله و تشکیل هویت حرفه‌ای می‌باشد

با این حال، پیامدها و چالش‌های پیش روی آموزش‌دهندگان پرستاری کم نبوده است. هر چند که شرایط و موقعیت‌های آموزشی در بروز مشکلات و چالش‌های پیش روی مدرسین در تربیت پرستاران حرفه‌ای تأثیرگذار است. اما شناخت تجارب، چالش‌ها و راهکارهای آموزش‌دهندگان پرستاری در شناسایی شاخص‌های حرفه‌ای شدن پرستاری و ارایه راه حل‌های مؤثر به منظور تربیت پرستاران حرفه‌ای و بالطبع، ارتقای مراقبت و کیفیت خدمات پرستاری مؤثر باشد. با توجه به فقدان اجماع نظر در مورد مفهوم حرفه‌ای بودن و کمبود اطلاعات در این زمینه به نظر می‌رسد.

پژوهش‌های کمی با محتوای از قبل ساختار‌یافته نمی‌تواند زوایای مهم را آشکار سازد. از آن جایی که پژوهش‌های کیفی به ابعاد ذهنی افراد می‌پردازد و بر جنبه‌های پویا، همه‌جانبه و تجربیات انسان تأکید دارد؛ تلاش می‌کند که ابعاد را تماماً در متن شرایط و از دیدگاه افرادی که آن‌ها را تجربه کرده‌اند در نظر بگیرد و می‌تواند اطلاعات عمیق و ژرفی به دست دهد که بر اساس آن، برنامه‌ریزی کند و خط مشی مناسبی را برای حرفه‌ای شدن تعریف و تدوین نمود.

روش‌ها

  این مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قراردادی می‌باشد. مشارکت‌کنندگان را مدرسین دانشکده پرستاری تشکیل می‌دهند. انتخاب مدرسین در این مطالعه به صورت هدفمند بود و شامل مدرسین دانشکده پرستاری که حداقل دارای 3 سال سابقه خدمت بودند و تمایل به بیان احساسات، عقاید و تجربیات خود بودند، می‌گردید.

عرصه پژوهش دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بود و مکان‌های مصاحبه بیمارستان یا دانشکده پرستاری و مامایی بود؛ که با نظر مشارکت‌کنندگان تعیین گردید. شرکت‌کنندگان در پژوهش با اهداف و ماهیت پژوهش آشنا شده و برای شرکت داوطلبانه، در مطالعه دعوت به همکاری شدند. پس از جلب اعتماد مشارکت‌کنندگان در محرمانه بودن مصاحبه‌ها و امضای فرم رضایت آگاهانه، مشارکت‌کنندگان مورد مصاحبه قرار گرفتند.

از مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته به صورت مصاحبه فردی و مصاحبه گروهی استفاده شد. 3 مصاحبه به صورت گروهی با اعضای هیأت علمی و مدرسین دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد صورت گرفت. 6-8 نفر در هر گروه مشارکت داشتند و 12 مصاحبه فردی با 9 نفر از مدرسین صورت گرفت؛ که با بعضی از مدرسین بیش از یک بار مصاحبه انجام شد. هر جلسه مصاحبه گروهی حدود 5/1 تا 2 ساعت طول کشید. مصاحبه‌ها با اجازه شرکت‌کنندگان ضبط شد و سپس بعد از هر مصاحبه، تمام صحبت‌ها کلمه به کلمه و بدون کم و کاست و به دقت توسط محقق بر روی کاغذ پیاده شد.

روش گردآوری داده‌ها در ابتدا با مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند با پرسش‌های بازی مانند «در مورد یک روز کاری خود در آموزش صحبت کنید»؛ «تجربه شما از رفتار و عملکرد حرفه‌ای یک پرستار چیست؟». در این مورد مثال بزنید. «چه چالش‌هایی را در انجام مراقبت پرستاری و حرفه‌ای شدن تجربه کردید؟»؛ «چه تجربه‌ای از توسعه حرفه‌ای شدن در پرستاری دارید؟». از تمام مشارکت‌کنندگان پرسش شد. این مطالعه از نوع تحلیل محتوی قراردادی است.

8 - تحلیل محتوای قراردادی (Conventional content analysis) روشی مناسب برای کسب نتایج معتبر و پایا از داده‌های متنی است.اینروش باعث ایجاد دانش، ایده جدید، ارایه حقایق می­شود و راهنمای عملیبرایعملکرداست.هدف دراین روش، فشرده کردن وتوصیف وسیع پدیده بود؛که نتیجه تحلیلآن مفاهیم و طبقات توصیفی پدیده می‌باشد. معمولاً هدف از تشکیل مفاهیم و طبقات، ساخت یک مدل، چارچوب مفهومی، نقشه مفهومی و یا طبقات است

 در این مطالعه مفاهیم آشکار و پنهان مشخص شد و با استفاده ازروش مذکور و براساس توصیف مشارکت‌کنندگان،مفاهیم وکدها خلاصه‌ سازی وبراساس اختلافات یا شباهت‌هاطبقه ‌بندیشد.سپس مضامین استخراج گردید.

9- در این مطالعه، پس از انجام 3 مصاحبه گروهی و 12 مصاحبه فردی با مشارکت‌کنندگان، محتوی مصاحبه‌ها ضبط شد و سپس کلمه به کلمه نوشته شد؛ تا درک کلی از آن‌ها به دست آید و سپس با استفاده از شیوه مقایسه مداوم و به روش تحلیل محتوی استقرایی تجزیه و تحلیل شد. مثالی از نحوه شکل‌گیری مضامین در جدول 1 نشان داده شده است. زمانی که داده‌های جمع‌آوری شده تکرار داده‌های قبلی بود اشباع حاصل گردید و نمونه‌گیری تمام شد. اشباع عبارت است از این که با ادامه جمع‌آوری داده‌ها، داده‌ها جمع‌آوری شده، تکرار داده‌های قبلی باشد و اطلاعات جدیدی حاصل نگردد

10- روند بررسی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی با این روند در مطالعات کمی متفاوت می‌باشد و بیشتر به قابلیت اعتبار (مقبولیت)، تأیید، قابلیت وابستگی و  انتقال آن‌ها برمی‌گردد

جدول 1: مثال‌هایی از واحد معنایی، کدها، مضامین فرعی و مضون اصلی

مضمون اصلی

ارتقای توانمندی

مضامین فرعی

توانمندی فردی

توانمندی حرفه‌ای

واحد معنایی فشرده شده

دانش نظری

مهارت عملی

تجربه کاری

تیزبینی بالینی

مدیریت شرایط بحرانی

توانایی تجریه و تحلیل اطلاعات

اطلاع از پیامد های قانونی

اعتماد به نفس

استقلال و اختیار

علاقمندی

در آمد مالی

واحد معنایی

اعتقاد داشتن مهارت و استفاده از مطالب نظری در مراقبت از بیمار در حرفه‌ای شدن

اعتقاد به نقش طرح و سابقه خدمت  به عنوان مرحله کسب تجربه در حرفه‌ای شدن

نقش دقت و تیزبینی پرستار در  مراقبت از بیمار در حرفه‌ای شدن

اعتقاد به  توانایی کنترل شرایط مختلف و ایفای نقش مدیریتی پرستار در حرفه‌ای شدن

اطلاع از خطاها و حقوق خود و بیمار به عنوان پیامدهای قانونی در حرفه‌ای شدن

اعتقاد به توانایی تجزیه و تحلیل شرایط بیمار

یکی از راه‌های افزایش قابلیت اعتبار یافته‌ها، درگیری طولانی‌مدت محقق با موضوع تحقیق و همچنین تأئید یافته توسط مشارکت‌کنندگان است؛ که یافته‌ها بیانگر تجارب حقیقی و درست آن‌ها باشد؛ که با برگرداندن یافته‌ها به مشارکت‌کنندگان و بررسی یافته‌ها و تأیید حاصل می‌گرد. به علاوه، با بحث با همتایانی خارج از مطالعه در خصوص صحت روند تحلیل داده‌ها می‌توان اعتبار یافته‌ها را افزایش داد (11 و 12)

برای کاهش تورش و ارتقای قابلیت اعتماد، پیاده‌کردن مصاحبه‌ها به صورت کلمه به کلمه بر روی کاغذ بلافاصله پس از هر جلسه انجام گرفت. سعی شد یادداشت‌ها وتفاسیرخود محقق درهمان روزنیز مکتوب گردد.

به منظور تضمین مقبولیت که دربردارنده اطمینان به صحت داده‌هاست، محقق درگیری طولانی‌مدت با مشارکت‌کنندگان و داده‌ها داشت؛ به طوری که برای تکمیل جاهای خالی و غور در مصاحبه، هر مصاحبه چندین بار بازشنوی شد. همچنین تماس‌های مکرری با مدرسین به وسیله تلفن، ایمیل یا حضوری، برای اطمینان از صحت برداشت از گفته‌های آن‌ها و واضح‌تر شدن بعضی از تجارب و گفته‌های آن‌ها انجام گردید و موارد ابهام با مصاحبه شوندگان در میان گذاشته شد تا به درکی مشترک از تجارب رسیده شود.   

قابلیت تأییدپذیری نوعی روش حسابرسی است؛ که به گزارش فعالیت‌ها در طی زمان گفته می‌شود؛ به گونه‌ای که نتایج و یافته‌ها اهداف را تأمین می‌کند؛ نه این که نتیجه بر اساس پیش‌فرض‌های محقق باشد؛ که با داشتن حساسیت به پدیده تحت مطالعه و تعمق حاصل می‌شود (11 و 12). در این راستا، در طی مصاحبه، محقق سعی در حصول داده به دور از نظرات و عقاید شخصی خود کرد و اصول مصاحبه باز و عمیق را نیز رعایت نمود.

همچنین، علاوه بر این، گزیده‌هایی از متن مصاحبه به همراه کدها و طبقات پدیدار شده به چندین ناظر (اساتید راهنما و مشاور و چند تن از اساتید دیگری که مطلع و آگاه به تحقیقات کیفی بودند ولی درگیر در این مطالعه نبودند) ارایه شد؛ که در جریان تجزیه و تحلیل، داده‌ها را بررسی کردند، شواهد و یافته‌های مغایر را بازبینی کردند و اصلاحات لازم را نیز انجام دادند و در نهایت، درستی آن را اعلام کردند.

قابلیت وابستگی دادهها ازطریق بازنگری همکارا نو اعضای تیم تحقیق وقابلیت اعتماد دادهها از طریق توافق نظردرخصوص متن مصاحبه ها بین پژوهشگر و مشارکت کنندگان در تحقیق تأیید گردید.

 قابلیت وابستگی به پیوسته و دقیق بودن یافته‌ها برگشته و  از طریق بازنگری همکارن و اعضای تیم تحقیق مورد تایید قرار می گیرد (11 و 12). در این مطالعه محقق با در میان گذاشتن یافته ها با اساتید و همکاران تحقیق به ادراکات مشترک نسبت به یافته هارسیدند.

در این مطالعه نیز سعی بر گزارش کامل و دقیق جزئیات و زمینه تحقیق شد. قابلیت انتقال‌پذیری به قابلیت انتقال یافته‌ها به موقعیت‌ها یا مشارکت‌کنندگانی مشابه برمی‌گردد (11 و 12).  برای افزایش قابلیت انتقال، محققین طبقات حاصل از داده‌ها را با برخی از مربیان بالینی که در تحقیق شرکت نداشتند در میان گذاردند و آن‌ها تناسب یافته‌ها را با تجارب خود تأیید کردند. 

یافته‌ها

مشخصات دموگرافیک مشارکت‌کنندگان در جدول 2 شرح داده شده است. طیف سنی شرکت کنندگان بین 28-45 سال بود. میانگین سابقه خدمت مشارکت‌کنندگان 2/3±5/10 بود.

جدول 2: مشخصات مشارکت‌کنندگان

مشخصات دموگرافیک

تعداد

مدرک تحصیلی

دکتری                                          2

فوق‌لیسانس       16

لیسانس          10      

جنس

مرد                 3  

زن                 25

از متن داده‌های حاصل از شرکت کنندگان در پژوهش حاضر 4 مضمون ارتقای توانمندی، اخلاق و تعهد حرفه‌ای، منابع و ساختار، اصلاح جایگاه اجتماعی با مضامین فرعی که در جدول 3 نشان داده شده است استخراج گردید.

جدول 3: مضامین اصلی و مضامین فرعی آن

مضامین اصلی

مضامین فرعی

ارتقاء توانمندی فردی-حرفه ای

توانمندی فردی

توانمندی حرفه‌ای

اخلاق و تعهد حرفه‌ای

اخلاق و  ارزش‌های انسانی

تعهد و ارزش‌های حرفه‌ای

منابع و ساختار

منابع و ساختار آموزشی

منابع و ساختار سازمانی

اصلاح جایگاه اجتماعی

عوامل درونی

عوامل بیرونی

الف ) ارتقای توانمندی فردی-حرفه ای

از اولین مواردی که مشارکت‌کنندگان در حرفه‌ای بودن پرستار تجربه می‌کردند، توانمندی پرستار در زمینه‌های مختلف بود. بر اساس تجارب مشارکت‌کنندگان، به کارگیری دانش و مهارت حرفه‌ای و تأثیرگذاری بر سیستم سلامت، حس توانمندی و به نوعی حرفه‌ای بودن را بین پرستاران ایجاد می‌کرد. بنابراین، از دیدگاه مشارکت‌کنندگان در این تحقیق، توانمندی چه به صورت فردی و چه به صورت حرفه‌ای برای پرستار ارتباط تنگاتنگ با به کارگیری دانش و مهارت دارد. در این صورت است که می‌توان کیفیت، رضایت از خدمات پرستاری و حرفه‌ای بودن پرستار را در سیستم سلامت و جامعه توسعه بخشید. توانمندسازی فردی و توانمندسازی حرفه‌ای دو زیرمضمون تشکیل دهنده ارتقای توانمندی از دیدگاه آن‌ها بود.

1- ارتقای توانمندی فردی:

در حقیقت، برخورداری هر فرد پرستار از دانش، مهارت و کاربرد مؤثر آن و همچنین تجزیه و تحلیل اطلاعات برای پاسخگویی به نیاز بیمار از مهمترین عواملی بودند که مورد تأکید مدرسین بود. به اعتقاد شرکت کنندگان، عملکرد پرستار بر اساس دانش و مبتنی بر مداخله علمی می‌تواند رضایت‌مندی از مراقبت و خدمات پرستاری را افزایش دهد و موانع حرفه‌ای بودن را در مسیر راه آن هموار نماید. یکی از مشارکت‌کنندگان ، تجربه خود در این رابطه را این طور بیان می‌کند: «هنگام تحویل و تحول بیمار، متوجه دستوری شدم که برای بیمار درICU نوشته بود که دستور اشتباه است؛ با دکتر مربوطه تماس گرفتم و در مورد درستی دستور از او پرسیدم؛ که ایشون دستورش رو عوض کرد. خوب، زمانی مثل ربات نباشیم اون موقع حرفه‌ای هستیم» (مربی 3، 31 ساله)

مشارکت‌کنندگان یک فرد حرفه‌ای را کسی می‌دانستند که مراقبت‌ها و اقدامات پرستاری را بر اساس علم و دانش خود و تجزیه و تحلیل اطلاعات خود انجام می‌ دهد؛ نه فقط بر اساس دستورات تجویز شده و کورکورانه.

 یکی از مشارکت‌کنندگان در رابطه با تجربه خود می‌گوید: «اینترن برای بیمار قلبی دستور 500 سی‌سی سرم آزاد نوشته بود؛ ولی وقتی من این دستور رو با دانشجوم چک کردم به سرپرستار گفتم و او به اتند زنگ زد و گفت که اینترن شما این دستور را برای فلان مریض که بیماری قلبی داره نوشته؛ که اون گفت نه؛ لطفاً اجرا نکنید و بگید به من زنگ بزنه و .... در واقع، اطلاعات و تجزیه و تحلیل منه؛ پرستار باعث حفظ سلامت بیمار  شد و هم پزشکان اعتمادشان بیشتر میشه. خوب، این خیلی مهمه» (مربی 1، 42 ساله)

مشارکت‌کنندگان علاوه بر داشتن دانش و مهارت، به تجربه کاری نیز توجه کردند. آن‌ها بیان کردند که عدم وجود تجربه کاری منجر به عدم اعتماد به نفس و خودباوری پرستار در توانایی به کارگیری دانش، مراقبت و مهارت علمی می‌گردد؛ در حالی که برخورداری از تجربه سبب به کارگیری توانمندی‌ها و افزایش اثربخشی خدمات پرستاری می‌گردد و گام‌های حرکت به سوی حرفه‌ای شدن را تسهیل می‌نماید.

یکی از مشارکت‌کنندگان در این خصوص تجربه خود را این چنین ذکر می‌کند: «حرفه‌ای شدن در طی تجربه به دست می‌آید و طبیعی است که پرستاران طرحی حرفه‌ای نباشند؛ مثلا مریضی در اورژانس به من گفت خانم لطفاً کار ما رو دست طرحی نده. حتی مردم برخودشان با پزشکان هم همین است؛ مثلاً وقتی دانشجو و متخصص بالای سرش هستند هیچ وقت به دانشجو اعتماد نمی‌کنه؛ حتی یک هیستوری خوب هم به اینترن نمی‌ده» (مربی 4، 45 ساله)

2 - ارتقای توانمندی حرفه‌ای:

ارتقای توانمندی حرفه‌ای از دیگر زیرمضمون‌های ارتقاء‌دهنده توانمندی در پرستاران از دیدگاه مشارکت‌کنندگان در این پژوهش بود. مشارکت‌کنندگان بر نقش مهم کسب توانمندی حرفه‌ای در حرفه‌ای شدن تأکید بسیار کردند. تجارب آن‌ها نشان می‌داد که توانمندی‌های حرفه‌ای پرستاران یکی از عوامل جدی در مسیر حرفه شدن پرستاری است و در صورت نبودن، مانعی عظیم در مسیر انجام بهتر مراقبت و حرفه‌ای شدن می‌باشد. اعتماد به نفس، استقلال، اختیار عمل، علاقمندی و درآمد مالی عواملی بودند که بر اساس تجربه مشارکت‌کنندگان سبب ایجاد توانمندی برای حرفه‌ای شدن پرستاری می‌شود؛ که توجه به این عوامل و ارتقای آن بر سرعت حرکت به سمت حرفه‌ای شدن و ارتقای کیفیت خدمات و مراقبت‌های پرستاری می‌افزاید.

یکی از مهمترین عوامل توانمندی حرفه‌ای در مسیر حرفه‌ای شدن که بسیار مورد تأکید مشارکت‌کنندگان قرار گرفت علاقمندی به پرستاری بود. علاقمندی تأثیر انکارناپذیر در تلاش برای ارتقای خدمات پرستاری و بروز توانمندی پرستار و حرفه‌ای شدن دارد.

یکی دیگر از مشارکت‌کنندگان تجربه خود را این گونه بیان کرد: «من خودم شاید به عنوان کسی باشم که با علاقه وارد پرستاری نشدم؛ ولی سعی کردم خودم را سازگار و علاقمند کنم؛ ولی مشکل این است که ما علاوه بر این که بی‌علاقه می‌آییم، خیلی‌هامون بی‌علاقه می‌مونیم؛ یعنی مربی پرستاری هستم، ولی بی‌علاقه هستم. خودش ذاتاً به کار کردن با بیمار علاقه نداره، می خواد به دانشجو آموزش بده؛ خوب، بالطبع حرفه‌ای شدن پرستاری دچار مشکل می‌شه» (مربی 5، 46 ساله).

مشارکت‌کنندگان معتقد بودند که لازم است پرستار به شایستگی و توانمندی خود آگاه باشد و نقش و تأثیرگذاری خود را بر سیستم سلامت بپذیرد.

 یکی از مشارکت کنندگان در تجربه خود بیان کرد: «پرستار اگر کاربلد باشه، به خودش اعتماد داره و اعتماد به نفسش بالا میره» (مربی 6، 45 ساله)

بر اساس تجربه مشارکت‌کنندگان، یکی از عوامل مؤثر بر اعتماد به نفس پرستاران و در نتیجه، ارتقای کیفیت مراقبت‌های پرستاری اثربخشی دوره‌های کارآموزی و کارورزی در دوران دانشجویی بود. 

یکی از مشارکت‌کنندگان در توصیف تجربه خود در این زمینه گفت: «من در دوران دانشجویی یک‌سری واحدهایی را گذراندم که  چون استاد در آن واحدها زیاد کفایت نداشت، من از آن‌ها خیلی دور بودم؛ چرا؟ چون آگاهی و مهارت کافی نداشتم و می‌ترسیدم در آن حیطه کار کنم» (مربی 8، 35 ساله)

بر اساس تجربه مشارکت‌کنندگان، اختیار و استقلال در ارایه خدمات پرستاری از دیگر عوامل مؤثر بر اعتماد به نفس پرستاران بود؛ که خود، عامل انگیزشی قوی در حرفه‌ای شدن پرستاری می‌باشد و نقش به‌سزایی در ارتقای مراقبت‌ها و خدمات پرستاری ارایه‌شده خواهد داشت. یکی از مشارکت‌کنندگان در توصیف تجربه خود گفت: «مشکل ما این است که از زمانی که بنای پرستاری را گذاشتند به‌شان اختیار ندادند. مثلاً بهورز می‌تواند 20 قلم دارو بده، ولی می‌بینیم مریض در تب می‌سوزه، ولی نمی‌تونیم یک شیاف یا قرص استامینوفن بدون دستور بدیم و فقط باید پاشویه بدیم. یعنی علی‌رغم این که علم‌ش رو داریم نمی‌تونیم انجام بدیم» (مربی 8، 35 ساله)

تأمین یا عدم تأمین مالی به عنوان عامل مهم بر رضایت شغلی و انگیزه پرستاران برای ارایه خدمات باکیفیت و عملکرد اثربخش‌شان مطرح می‌باشد و تأثیر مستقیم بر سلامت جامعه دارد.

«مشکلات و نابرابری‌ها از تقسیم کار، شرح وظایف بگیر تا تقسیم ناعادلانه حقوق و مزایا و همه این‌ها میتونه بر عملکرد و انگیزه فرد تأثیر بگذارد که باز روی حرفه‌ای شدن تأثیر میزاره» (مربی 3، 31 ساله)

ب ) اخلاق و تعهد حرفه‌ای

مشارکت‌کنندگان معتقدند که هرگونه خدشه‌ای در رعایت تعهد و اخلاق حرفه‌ای می‌تواند بهترین خدمات پرستاری را تحت‌الشعاع قرار دهد و برعکس، توجه و حساسیت به آن می‌تواند نقش عمده‌ای در مسیر حرفه‌ای شدن پرستاری بازی کند. اخلاق و ارزش‌های انسانی و تعهد و ارزش‌های حرفه‌ای دو زیرمضمون تشکیل‌دهنده اخلاق و تعهد حرفه‌ای از دیدگاه آن‌ها بود.

1 - اخلاق و  ارزش‌های انسانی

بر اساس تجربه مشارکت‌کنندگان، ارزش‌های انسانی و اخلاق ناشی از دلسوزی، وجدان کاری، توجه به ارزش‌های دینی و فرهنگی، پوشش ظاهری، رازداری و مراقبت از بیمار به عنوان یک انسان، عواملی هستند که سبب ایجاد اخلاق و ارزش‌های انسانی و به دنبال آن، ارتقای کیفیت مراقبت و خدمات پرستاری و حرفه‌ای شدن پرستاری می‌شود. احساس دلسوزی نسبت به هم‌نوع و داشتن وجدان کاری از اصول ارزش‌های انسان‌دوستانه است، که سبب می‌شود پرستار با مسؤولیت و تعهد، بیمار خود را در هر شرایط دوست داشته باشد و بهترین خدمت را برای بهبودی به او ارایه بدهد. «اولین روزی که رفتم کارآموزی، مربی ما را به بیمارستان برد و یک اتاق به من داد با 4 مجروح جنگی، اول خیلی گریه کردم که من نمی‌تونم در این رشته طاقت بیارم. ولی مهر و محبت انسانی و وجدانی باعث شد که احساس کنم این‌ها نیاز به کمک من دارند» (مربی 6، 45 ساله).

توجه و احترام به بیماران اساسی‌ترین حق انسانی ایشان بوده و احترام به کرامت انسانی باید رعایت شود. در این مورد، مشارکت‌کنندگان بر نقش اخلاقی پرستار در حفظ احترام به بیمار تأکید کردند و اعتقاد داشتند توجه به کرامت انسانی نقش مهمی در حرفه‌ای شدن پرستار دارد.

 یکی از مشارکت‌کنندگان در این خصوص بیان می‌کند: «من یک مربی داشتم که یک روز وقتی رفتیم بالای سر مریضICU   که خیلی بدحال بود و هوشیار نبود؛ گفت این مریض یک ساعت پیش مثل من و شما بوده که به کسی نیاز نداشته؛ حالا که به شما نیاز پیدا کرده و می‌تونید کاری کنید که به زندگی دوباره برگرده، نباید اخم کنید یا بدتون بیاد؛ اون هم یک انسان هست. اون موقع بود که من احساس کردم که باید به همه بیماران مثل یک انسان نگاه کنم؛ نه موجود عجیب و غریب .....» (مربی 9، 38 ساله)

2 - تعهد و ارزش‌های حرفه‌ای

مشارکت‌کنندگان ارتقای ارزش‌های حرفه‌ای را به عنوان عاملی مهم در مسیر حرفه‌ای شدن پرستاری بیان کردند و عوامل مختلفی مانند: جلب اعتماد بیمار و همراه، ارتباط با همکاران، حس همکاری، پاسخگویی و مسؤولیت‌پذیری را در شکل‌گیری آن حائز اهمیت می‌دانستند.

مشارکت‌کنندگان پاسخگو بودن پرستار در مقابل بیمار و سیستم خدمات سلامت در واقع تضمین‌کننده کیفیت مراقبت‌های ارایه‌شده می‌باشد و سبب ارتقای خدمات سلامت و در نهایت، نقش حرفه‌ای پرستار در این مسیر می‌گردد.

 یکی از مشارکت‌کنندگان در این زمینه، تجربه خود را این طور ذکر می‌کند: «در بخش داخلی بودیم؛ یکی از دانشجویان برای بیمار دیابتی می‌خواست انسولین بکشد؛ قبلاً من سرنگ انسولین را به همه نشان داده بودم و در مورد کشیدن و زدن انسولین توضیح داده بودم؛ ولی دانشجو که به همراه دوستش که روز قبل دارو داده بود موقع کشیدن به جای 3 واحد 30 واحد کشیده بود و تا من رگ مریض دیگر را با دانشجوی دیگر عوض کردم، اون دارو را تزریق کرده بود؛ وقتی گفتم چقدر و چطوری زدی؟ وقتی گفت، رنگ از روم پرید و سریع به مریض گفتم چیز شیرین بخور و به بخش و بعد همراه بیمار توضیح دادم؛ و بعد در کنفرانس آخر وقت در مورد آن با همه دانشجویان و نحوه برخورد در این موارد صبحت کردیم» (مربی 9، 38 ساله)

مشارکت‌گنندگان معتقد بودند که وجدان کاری پایه‌های عملکرد اخلاقی پرستاری می‌باشد. مشارکت‌کننده‌ای تجربه خود را این گونه بیان کرد:

« من همیشه سعی می‌کنم که در کارآموزی این احساس مسؤولیت را به دانشجو منتقل کنم؛ مثلاً در گرفتن علایم حیاتی بارها شده که دانشجوها گفتن استاد این‌ها اصلاً علایم حیاتی رو چک نمی‌کنن و همین طور می‌نویسند و من می‌پرسم که کار درستی است؟ اگر مریض خودت هم بود این کار رو می‌کردی؟ که البته همه می‌گن نه؛ ولی امیدوارم مسایل مختلف آن‌ها رو در آینده به این سمت نبره» (مربی 8، 35 ساله)

ج) اصلاح منابع و ساختار

اصلاح ساختاری و منابع مسیری پرچالش در ارتقای خدمات پرستاری و فرایند حرفه‌ای شدن می‌باشد؛ که می‌تواند بر عملکرد بالینی و کیفیت مراقبت پرستار مؤثر باشد. دو مؤلفه ذکر شده برای این مفهوم شامل اصلاح منابع و ساختار سازمانی و اصلاح منابع و ساختار آموزشی می‌باشد.

1 - اصلاح منابع و ساختار آموزشی

مشارکت‌کنندگان معتقد بودند که سیستم آموزشی در مقطع کارشناسی دارای نارسایی‌های عمده و مهمی می‌باشد. آن‌ها نارسایی سیستم آموزشی را ناشی از کم‌عمق بودن مطالب نظری و نوک زدن به مطالب، فاصله بین آموزش نظری و تئوری، عدم بهره‌وری مؤثر کارورزی و کارآموزی، عدم مهارت نظری و عملی مدرسین، فاصله بین مدرسین دانشگاه و کارکنان بیمارستان، عدم اجرای درست کوریکولوم موجود، کارآمدی پایین کوریکولوم آموزشی، عدم ارزیابی درست صلاحیت فارغ‌التحصیلان، عدم علاقه به رشته، سیستم جذب نامناسب دانشجو، عدم ارزشیابی درست مدرسین و عدم وجود شرح وظایف کارکنان بیمارستان نسبت به دانشجو می‌دانستند.

گزینش درست و مناسب افراد شاغل در آن، اساس پیشرفت و ارتقای یک حرفه می‌باشد؛ به طوری که انتخاب افراد نامناسب سبب صدمه جبران‌ناپذیر به پیکر آن حرفه می‌گردد و کارایی و اثربخشی خدمات پرستاری را کاهش می‌دهد. یکی دیگر از مشارکت‌کنندگان در تجربه خود می‌گوید: «من یادم میاد موقعی که خواستند دانشجوی پرستاری بگیرند، یکی از موارد قبول شدن این بود که در امتحان مصاحبه قبول بشن. من منطقه یک تهران با رتبه 2000 به زور پرستاری قبول شدم؛ ولی الآن با رتبه‌های خیلی پایین قبول می‌شن» (مربی 5، 48 ساله)

مشارکت‌کنندگان بر نارسایی در کسب دانش نظری و مهارت عملی در دوران کارآموزی و کارورزی و بهره‌وری پایین این دوره‌های آموزشی نیز تأکید داشتند. به نظر آن‌ها، فارغ‌التحصیلان پرستاری کارایی قابل قبول را در بالین ندارند. از نظر آن‌ها، این نارسایی در آموزش بالینی نتایج منفی خودش را به صورت افت کیفیت در مراقبت و خدمات پرستاری و در نهایت، کاهش ارزش و جایگاه حرفه‌ای پرستاری در سیستم سلامت نشان می‌دهد.

 یکی از شرکت‌کنندگان در تجربه خود می‌گوید: «بخش‌های بیمارستان خیلی محدودن و کیس هم کم هست؛ واقعاً بچه‌ها آن چه در تئوری می‌خونند، در عمل نمی‌بینن؛ این واقعیته» (مربی 7، 28 ساله)

به اعتقاد شرکت‌کنندگان، وضعیت کنونی کوریکولوم آموزشی و محتوی دروس پرستاری به ویژه در مقطع کارشناسی، نارسایی‌هایی دارد. یکی از مربی‌های آموزشی در مورد تجربه خود می‌گوید: «من معتقدم که بچه‌ها در دوران کارشناسی هیچ وقت حرفه‌ای خارج نمی‌شن؛ واقعاً نمی‌شن؛ چون از هر چیزی انگار یه نوک میزنن؛ که این فقط اطلاعات اولیه به دانشجو میده» (مربی 4، 45 ساله)

از دیدگاه مشارکت‌کنندگان، شکاف بین آموزش نظری و بالین به عنوان یکی از موانع مهم در آموزش پرستاری و فرایند حرفه‌ای شدن می‌باشد. انجام اصلاحات لازم در برنامه آموزشی پرستاری باید بستر لازم برای آموزش بالینی را فراهم کند؛ تا زمینه لازم را برای حرفه‌ای شدن و خروج فارغ‌التحصیلان شایسته فراهم نماید.

 مشارکت‌کننده‌ای تجربه خود را این گونه بیان می‌کند: «دانشجو دیابت خونده؛ حالا چون کیس دیابت نیست، میره بخش ارتوپدی، حالا مربی به کسی که اصلاً ارتوپدی نخونده باید مریض ارتوپدی بده؛ این باعث دل‌زدگی دانشجو میشه و سردرگمی مربی» (مربی 8، 38 ساله)

همچنین، فاصله بین پرستاران بالین و مربیان آموزشی از مواردی بود که به کرات تأکید می‌شد و از آن به عنوان مانعی مهم در آموزش دانشجو و مسیر حرفه‎‌ای شدن یاد شد؛ که منجر به عدم همکاری کارکنان با دانشجو و مربی آموزشی می‌گردد.

  یکی از مربی‌های آموزشی که در رابطه با تجربه خود این چنین می‌گوید: «من خودم از افرادی هستم که در بالین همه قبولم دارند، چون 9 سال سابقه کار بالینی دارم و در بالین هم مسؤولیت‌های مختلفی را داشتم و الان هم در بخش یک جورهایی زیر بال‌وپر پرسنل رو می‌گیرم؛ ولی اگر کسی باشد که سابقه بالینی نداشته باشد دچار مشکل می‌شود. مثلاً من اگر خطا کنم، خطای من را اغماض می‌کنند؛ ولی اگر همکار آموزشی دیگر خطا کند در بوق‌وکرنا که می‌کنند هیچ،  نمی‌گذارند در آموزش دانشجوهایش هم موفق باشد و باهاش همکاری نمی‌کنند؛ یعنی فاصله‌ها خیلی می‌تونه روی حرفه‌ای شدن تأثیر داشته باشد. قبول کنید که اگر من را توی بیمارستان نپذیرند دانشجوی من هیچوقت نمی‌خواد من (در جایگاه من) باشد» (مربی 5، 48 ساله)

حضور مربیان باتجربه و باصلاحیت در عرصه بالین، نقش بنیادی در تربیت و آموزش بالینی دانشجویان دارد. مشارکت‌کنندگان یکی از اساسی‌ترین نارسایی سیستم آموزش را عدم مهارت و تجربه بالینی مربی آموزشی می‌دانستند و آن را یکی از مهمترین موانع در تربیت پرستاران کارآمد و باصلاحیت می‌دانستند. یکی از مربیان در تجربه خود بیان کرد: «اگر بهترین مدرس تئوریک هم باشی، ولی وقتی رفتی بالای سر مریض 6 تا رگ گرفتی و 5 تا را خراب کردی، دانشجو کاملاً اعتمادش از شما سلب می‌شود؛ چون قرار است مربی که دارد آموزش می‌دهد نماد یک پرستار حرفه‌ای و خوب باشد؛ ولی اگر از 6 تا رگ 5 تا را درست گرفتید و یکی را خراب کردید؛ خوب، زیاد به چشم نمیاد» (مربی 5، 48 ساله)

از نارسایی‌های مهم دیگر سیستم آموزش، تربیت فارغ‌التحصیلان باصلاحیت حرفه‌ای پایین بود؛ که خود، سبب آسیب به کیفیت خدمات پرستاری و حرفه‌ای شدن آن می‌گردد. «ما چیزی به نام مجوز کار نداریم. ما هر وقت فارغ‌التحصیل بشیم شروع به کار می‌کنیم. شاید باید جزء ضوابط نظام پرستاری باشد که هر 2-3 سال یک بار، آزمونی مثلRN برگزار شود و به فرد مجوز کار بدهد؛ حتی شروع به کار هم با گرفتن مجوز باشد» (مربی 4، 45 ساله). همچنین تجربیات اکثر مشارکت‌کنندگان نشان می‌دهد که توسعه ناموزون دانشگاه‌های علوم پزشکی در مناطق نامناسب سبب گردیده که به طور مستقیم و غیرمستقیم به حرفه‌ای شدن پرستاری آسیب برسد.

یکی از مربیان در تجربه خود بیان کرد: « مربیان در دانشگاه آزاد، دانشجویان فارغ‌التحصیل خودشون هستند؛ که اصلاً تجربه ندارند؛ خوب، این باعث میشه که نتونند چیزی به دانشجوها یاد بدند» (مربی 5، 48 ساله)

2-  اصلاح منابع و ساختار سازمانی

شرایط و ساختارسازمانی که درآن مراقبت ارایه می‌شود اثرات مهم یرابر عملکرد بالینی ارایه‌کنندگان مراقبت دارد. ساختار سازمانی نامناسب یکی از مهمترین متغیرهای مؤثر بر حرفه‌ای شدن در پرستاری بود؛ که در تجربیات پرستاران ضعف اساسی سازمانی به وضوح آشکار بود. مدیریت منابع انسانی پرستاری و کمبود شدید نیروی پرستاری از یک طرف و فشار کاری، نارضایتی و غیبت‌های مکرر از طرف دیگر، به طور مشخص در تجربیات مشارکت‌کنندگان هویدا است.

مدیریت نادرست نیروی انسانی و تجهیز آن در پرستاری به عنوان یکی از منابع مهم سازمانی از عوامل سازمانی بود که سبب آسیب جدی به ارتقای کیفیت مراقبت و خدمات پرستاری و حرفه‌ای شدن پرستاری می‌شد. یکی از مربیان در تجربه خود بیان کرد. «پرستاران از شرایط کاری سخت، شیفت‌های فشرده و برنامه کاری سنگین همیشه ناراضی هستند؛ که خوب، این نارضایتی ناخودآگاه به دانشجو که داره میاد بیمارستان منتقل میشه و از این که باید Care های خاص که واقعاً مطلوب نیست رو به مریض بدهند ناراضی هستن؛ که این‌ها رو دانشجوها می‌بیننند و به‌شون منتقل میشه و اون‌ها به پرستاری بی‌علاقه میشن» (مربی 8، 35 ساله)

 مشارکت‌کنندگان شرح وظایف و مقررات سیستم پرستاری را از موضوعاتی می‌دانستند؛ که عدم توجه به آن، باعث ایجاد شکافی عمیق بین عملکرد جاری پرستاری با فلسفه و اصول شناخته شده در پرستاری و به نوعی، موجب انحراف در محتوای خدمات پرستاری شده است. یکی از مشاکت‌کنندگان در تجربه خود می‌گوید: «در شرح وظایف پرستاری، کارهای مختلف نوشته شده برای رده‌های مختلف کارشناس و کاردان؛ ولی این تفاوت‌ها در سال‌هایی که کار بالینی انجام دادیم ندیدیم؛ چون نگاه مسؤولین این است که من بیشتر به نگاه مسؤولین تأکید می‌کنم؛ یعنی مسؤولین توقع دارند تحت هر شرایطی کار مریض انجام بشه؛ ولی هیچ پیش‌بینی نکردند که برای تأمین نیرو و منِ پرستار باید کار کمک‌بهیار و بهیار هم انجام بدم؛ خوب، مطمئناً حرفه‌ای بودن من صدمه می‌خورد» (مربی 6، 45)

د- اصلاح جایگاه اجتماعی

مشارکت‌کنندگان یکی از معضلات فرایند حرفه‌ای شدن در همه کشورها به خصوص کشور ما را تصویر اجتماعی ضعیف از حرفه پرستاری می‌دانستند؛ به طوری که اعتقاد داشتند که بخش بزرگی از مردم تصور درستی از حرفه پرستاری ندارند. دیدگاه اجتماعی نسبت به پرستاری تحت تأثیر عوامل مختلف داخلی از جمله احساسات،  باورها و عقاید شخصی و همچنین عوامل خارجی بسیاری چون خانواده، مؤسسات، نهادهای مدنی و توده مردم قرار دارد.

1- عوامل خارجی

 مشارکت‌کنندگان حمایت‌های اجتماعی را موجب احساس اطمینان و مقاومت پرستار در مقابل تنش‌های مختلف می‌دانستند. آن‌ها عدم مقبولیت رشته توسط جامعه، خانواده و سایر رشته‌ها و نقش منفی رسانه‌های جمعی را به عنوان مهمترین مخدوش‌کننده و مانع در مسیر حرفه‌ای شدن پرستاری می‌دانستند.

 یکی از مشارکت‌کنندگان در تجربه خود بیان کرد: «من اگر دست خودم بود هیچ وقت نمی‌گفتم می‌خوام پرستار بشم؛ شاید بزرگترین عامل یا مهمترین مورد نگاه اجتماعی باشد که در نظرم است. نگاه اجتماعی به رشته من نگاه مناسبی نیست. خوب، بالطبع این باعث بی‌علاقگی من شده و به حرفه‌ای شدن پرستاری آسیب می‌رسونه» (مربی 6، 48 ساله)

 مشارکت‌کنندگان معرفی نادرست پرستاری توسط رسانه‌های جمعی را عملی مهم در معرفی رشته و ایجاد دیدگاه نامناسب در جامعه نسبت به پرستاری می‌دانستند؛ که سبب آسیب جدی به حرفه‌ای شده است.

مشارکت‌کننده‌ای در تجربه خود بیان کرد: «اخیراً در سریال‌های ماه رمضان یکی‌شون نقش خیلی بدی از جامعه پرستاری نشان می‌داد؛ خوب، مردم هم می‌بینند و این می‌شه که خیلی از مردم دوست ندارند که بچه‌هاشون برند پرستاری» (مربی 2، 37 ساله)

2 - عوامل درونی

مشارکت‌کنندگان بیان کردند که پرستاری از حرفه‌هایی است که داشتن علاقه و ازخودگذشتی یکی از پایه‌های اساسی آن را تشکیل می‌دهد و سبب می‌شود که مشکلات و چالش‌های شغلی بر عملکرد او تأثیرگذار نباشد. شواهد زیادی خروج از پرستاری را به دلایل مختلف قابل بررسی ذکر می‌کنند؛ ولی وجود احساس مثبت در کمک به دیگران همواره عامل قوی در مقابل این چالش‌ها بوده است.

 در این رابطه، یکی از مشارکت‌کنندگان در تجربه خود می‌گوید: «من واقعاً در CPR موفق یا هر کاری که مریض رو برگردونه احساس شادمانی و مؤثربودن دارم و تا چند روز واقعاً شارژم» (مربی 4، 45 ساله)

بحث یکی از مضمون‌های اصلی و اولیه حرفه‌ای شدن به نقل از مشارکت‌کنندگان، ارتقای توانمندی فردی-حرفه‌ای است؛ که از زیرمضمون‌های توانمندی حرفه‌ای و توانمندی فردی تشکیل شده است. توانمندسازی حرفه‌ای و مراقبتی پرستاران یکی از دغدغه‌های نظام‌های بهداشتی و متولیان سلامت در کشورهای مختلف است؛ به طوری که این نکته در پنجاه و چهارمین جلسه بهداشت جهانی در سال 2000 در مورد کلیه کشورهای عضو تأکید شده است و آن‌ها را ملزم نمود تا برنامه‌های توانمندسازی پرستاران را به اجرا بگذارند و نتایج آن را در سال 2005 منتشر کنند (13)

نتایج پژوهش ویز و همکارانش (2000) بر روی ارزش‌های حرفه‌ای پرستاران هم نشان داد که پاسخگویی، توانایی کاربرد دانش تئوری در عمل، صداقت و دانش از عوامل اساسی ارزش‌های حرفه‌ای است؛ که این یافته متناسب با درک مشارکت‌کنندگان این مطالعه در توانمند بودن حرفه‌ای پرستار در لزوم داشتن مهارت و دانش لازم برای عملکرد می‌باشد. یادگیری از تجارب دیگران و کسب تجربه به عنوان دومین عامل مهم از سوی پرستاران در ارتقای صلاحیت‌ها و حرفه‌ای شدن فرد در مطالعه خومیران (2006) مطرح شد (14)

با توجه به نقش مهم کسب تجربه بعد از فراغت از تحصیل دانشجویان، به عنوان عاملی تأثیرگذار در طی فرایند حرفه‌ای شدن، لازم است دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی در بخش‌ها و تحت نظارت سرپرستار و کارکنان باتجربه برای دانشجویان تازه فارغ‌التحصیل در نظر گرفته شود؛ تا گامی مؤثر در توانمندسازی و افزایش اعتماد به نفس پرستاران جدید باشد.

تردیدی نیست که سیستم رو به رشد و پویای پرستاری نیازمند پرستارانی با توان مهارت عملکردی مناسب، توان بالا در تفکر انتقادی، تصمیم‌گیری بالینی، قضاوت بالینی، استدلال اخلاقی و ارتباط مؤثر با بیمار می‌باشد (15).

پژوهش انجام شده به وسیله آپکرنشان می‌دهد که پرستاران نقش اساسی در فرایند جمع‌آوری اطلاعات بیمار بازی می‌کنند (16).

همچنین نتایج پژوهش ساکسومبوندر 2002 نشان داد فارغ‌التحصیلان جدید و پرستاران باتجربه مشکلات پرستاران جدید را در محیط کار، توانایی تصمیم‌گیری، حل مسأله، مدیریت و نظارت می‌دانستند و بیان کردند که فارغ‌التحصیلان جدید فاقد مهارت‌های عملی، دانش و توانایی کاربرد دانش خود در بالین هستند. که تأکید بر لزوم و توجه به تربیت پرستار توانمند و حرفه‌ای دارد. حس استقلال به میزان آزادی احساس شده توسط فرد برای تصمیم‌گیری در مقابل فشارهای خارجی و قدرت توانایی عملکرد آزاد و مستقل فرد در سازمان گفته می‌شود (17)

انجمن کالج پرستاران آمریکا (1993)، دانشکده پرستاری و مامایی آمریکا (1995)،سازمان ملی مربیان عملی پرستاری (1995)، همه و همه تأکید بر توانایی برنامه آموزش پرستاری برای آماده کردن پرستاران برای عملکرد مستقل و همکاری در سیستم ارایه خدمات و آمادگی برای مسؤولیت‌پذیری و پاسخگویی برای سیستم سلامت و توانایی تصمیم‌گیری می‌کنند (18). نتایج پژوهش‌های انجام شده و مطالعات صورت گرفته نشان از لزوم استقلال در عملکرد حرفه‌ای به عنوان یکی از عوامل بنیادی در مسیر حرفه‌ای شدن پرستاری دارد.

مطالعات زیادی نشان داده است که پرستارانی که خودباوری و اعتماد به نفس بیشتری دارند، احساس کنترل بیشتری روی محیط خود دارند، راحت‌تر تصمیم می‌گیرند و بهتر به اجرای تصمیمات خود در بالین می‌پردازند (19).

بنابراین، این نوع عملکرد حرفه‌ای، پایگاهی قوی برای این گروه از پرستاران در تیم درمانی ایجاد می‌کند و به حرفه‌ای شدن آن‌ها منجر می‌شود. به نظر می‌رسد که تأکید بر توانایی پرستار در تصمیم‌گیری و مسؤولیت‌پذیری و به تبع آن، پاسخگویی در مقابل عملکرد خود از مهمترین جنبه‌های حرفه‌ای شدن می‌باشد؛ که نیاز به توجه عاجل مسؤولین و سازمان‌های مربوطه را می‌طلبد.

علاقمندی به رشته پرستاری یکی دیگر از عوامل مهم و تأثیرگذار در حرفه‌ای شدن پرستاری و ایجاد تعهد حرفه‌ای می‌باشد. برهانی در پژوهشی که در مورد موانع کسب اخلاق حرفه‌ای انجام داد به این نتایج دست یافت که  آگاهی ناکافی از اهداف حرفه پرستاری، شرایط کاری سخت و نگاه نامناسب خانواده سبب عدم انگیزه و علاقمندی می‌گردد؛ که این  خود، از موانع عمده برای حرفه‌ای شدن می‌باشد (20)

مطالعات زیادی که در کشورهای غربی و آسیایی صورت گرفته است نشان می‌دهد که پرستاری به عنوان یک شغل به وسیله خود پرستاران هم پذیرفته نمی‌شود و این عدم علاقه به علت عدم وجود احترام برای پرستاران و حرفه‌ای نبو

دن پرستاری است. همچنین عوامل اقتصادی از عوامل مهم تأثیرگذار بر استرس و فشار شغلی بر پرستاران می‌باشد؛ که در مطالعه عظیمی لوتی (1390) بیان شده است که پرستاران عوامل اقتصادی، عدم پرداخت به موقع و متناسب با حرفه در مقایسه با پزشکان و وجود تفاوت طبقات با پزشکان را از عوامل تأثیرگذار بر روابط می‌دانستند.حبیب‌زاده (1389) نیز در پژوهش خود، تأمین نیازهای مالی پرستاران را به عنوان بخش مهمی از وظایف مدیران ذکر کرد (21)

پرستار شدن تنها کسب دانش و یا مهارت‌های ویژه نیست؛ بلکه کسب ارزش‌های اخلاقی و حرفه‌ای نیز عامل مهمی است که باعث تغییر اساسی در نگرش و جایگاه حرفه‌ای پرستاری می‌شود و سبب بهبود عملکرد حرفه‌ای و جلب اعتماد مردم به پرستاران می‌گردد (22).

 انجمن پرستاران آمریکا درسال 1985 کدهای اخلاق پرستاری را تدوین و در سال 1996 کدهای اخلاق توسط کمیته ویژه‌ای بررسی، تحلیل و بازنگری شد. این کدها در 9 بند موضوعات اخلاقی گسترده در این حرفه از جمله ارتباطات حرفه‌ای، برخورد با بیمار و حد و مرزهای اخلاقی، اصول اساسی مانند رازداری، پاسخگویی، مسؤولیت‌پذیری، ارتقاء و آموزش‌های به‌روز را مورد تأکید قرار می‌دهد (23)

 مسؤولیت‌پذیری و پاسخگویی پایهکاراخلاقی پرستاران است. آنچه که از گفتار مشارکت‌کنندگان استنباط شد این بود که مسؤولیت‌پذیری قبل از آنکه به صورت رفتار وکردار بروز کند، یک تمایل واحساس درونی است ؛که به همراه وجدان‌گرایی تقویت می‌گردد. پاسخگو بودن پرستاران در مقابل مددجویان نسبت به مراقبت‌هایی که ارایه می‌دهند، پیش‌فرض مهمی دربرنامه‌های مدیریت کیفیت محسوب می‌شود (24)

ساختار سازمانی نامناسب در سطح سیستم‌های سلامت و به تبع آن، سیستم‌های پرستاری شرایط نامناسب شغلی را به پرستاری تحمیل می‌کند و در واقع، مانعی جدی در مسیر حرفه‌ای شدن پرستاری ایجاد کرده است. داده‌های به دست آمده در این تحقیق به کرات، مشکلات عمده ساختاری و شغلی پرستاری همچون عدم حمایت مدیریت، شرح وظایف نامناسب، حجم کاری نامناسب، سیستم تشویق و تنبیه نامناسب، بیمارستان‌های آموزشی نامناسب و نارسایی سیستم جذب نیرو را بیان کرده است.در مطالعه حاج‌باقری، پرستارانمصادیق حمایت را درسهزیرطبقه «حمایتشغلی»،«حمایتمادی» و «حمایتمعنوی» بیان کردند. پرستارانتدارکاینحمایت‌هاراازوظایفمدیران دانسته‌اندوپیامدهای حمایتیاعدمحمایت رادرپنج طبقه «احساسبی‌پناهی»، «کاهشخودباوری»، «کاهشکیفیت مراقبت»، «انفعال» و «کاهشهمبستگی حرفه‌ای» می‌دانستند (25).

نتایج پژوهش دهقان‌نیری (1385) نیز نشان داد که حمایت مدیران از کارکنان پرستاری نقش اساسی در بهره‌وری و ارتقای عملکرد حرفه‌ای‌شان دارد.ساختار نامناسب آموزشی و نارسایی‌های برنامه آموزشی همواره به عنوان عامل مؤثر در حرفه‌ای شدن پرستاری مطرح بوده است. مطالعاتنشان می‌دهد که قابلیت اجرای مطالب نظری در عمل از مواردی است که دانشجویان پرستاری در آموزش‌های بالینی با آن مواجه می‌شوند و بزرگترین استرس خود را درکارآموزی‌های بالینی پرکردن فاصله دروس نظری وعملی شناسایی کردند.در پژوهشی که به وسیله نوحی (1386) صورت گرفت، نتایج بیانگر شکاف موجود بین دروس نظری و عملی از نظر مدرسین و دانشجویان بود (26).

به نظر می‌رسد که استفاده از استراتژی‌ها و روش‌های نوین تدریس، فراهم کردن اطلاعات نظری به صورت تلفیق علوم پایه، بالینی و آموزش بر مبنای حل مسأله، ایجاد موقعیت‌های بالینی برای درک زمینه‌های بالینی واقعی و آموزش توأم با عمل و ایجاد فرایند استدلال بالینی می‌تواند از راهکارهای جلوگیری جدایی تئوری از عملی باشد.مطالعات انجام شده در کشور ما در خصوص آموزش‌های بالینی نشان می‌دهد که این آموزش‌ها دارای اثربخشی لازم نیست. به طور نمونه، مطالعه انجام شده بر روی پرستاران تازه‌کار حاکی از آن است که آن‌ها در گذر از نقش دانشجویی به نقش حرفه‌ای، به نوعی،عدم آمادگی را تجربه کرده‌اند (27).

 تجارب شرکت‌کنندگان در این پژوهش در راستای یافته‌های پژوهش‌های انجام شده، تأییدی بر ضرورت بازنگری در برنامه آموزشی پرستاری برای اصلاح و ارتقای کیفیت آموزش پرستاری می‌باشد؛ تا با ورورد فارغ‌التحصیلان باصلاحیت در سیستم پرستاری، مسیر حرفه‌ای شدن آن هموارتر گردد.

نگاه جامعه به پرستاری و حساسیت افکارعمومی به آن،تصور ویژه‌ای از حرفه پرستاری پدید آوردهاست. این تصور هرچه که هست، پرستاران رابه شدت متأثر نموده و برفرآیند حرفه‌ای شدن آن تأثیرگذاشته است.

نتایج پژوهش فتحی (1385) در مورد چالش‌های دوران تحصیل دانشجویان پرستاری نشان داد که احساس عدم توجه جامعه به منزلت رشته و احساس بی‌ارزش بودن رشته ، ازتجارب بارز دانشجویان بوده است (28).

که با ادراک شرکت‌کنندگان در پژوهش حاضر سازگاری دارد. نتایج مطالعه ملازم (1381) نشان داد که 1/52 درصد از پرستاران عدم مقبولیت رشته پرستاری در جامعه را یکی از عوامل مهم تنش‌زای شغلی می‌دانند (29).

نتایج پژوهش میلسن نشان داد که 3/40 درصد از مشارکت‌کنندگان معتقد بودند که جامعه دیدگاه منفی نسبت به پرستاری و همچنین درک نادرستی از حرفه پرستاری دارد. همچنین دانشجویان اظهار کردند که در مقابل این دیدگاه جامعه، احساس ناامیدی و آشفتگی می‌کنند (30)

در مطالعه میرزابیگی (1388) نیز 3/70 درصد از پرستاران از وجهه اجتماعی پرستاری ناراضی بودند (31). 

نتایج پژوهش‌های فوق دقیقاً در راستای تجربه بیان شده از سوی مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر بود. شواهد نشان می‌دهد که توجه به جایگاه اجتماعی پرستار نقش اساسی در ایجاد علاقه و حرکت در جهت توانمندسازی خود و نهایتاً حرفه‌ای شدن دارد.

نتیجه ­گیری

مشارکت‌کنندگان تجارب خود را در این پژوهش در سه عرصه فردی، اجتماعی، مدیریتی و ساختاری بیان نمودند. عوامل مؤثر بر حرفه‌ای شدن پرستاری تحت مضامین مشخص توانمندی‌های فردی-حرفه‌ای، اصلاح ساختار سازمانی، اخلاق و تعهدات حرفه‌ای و اصلاح جایگاه اجتماعی (رفع عوامل درونی و بیرونی) بیان شد. نتایج نشان داد که حرفه‌ای شدن پرستاری تحت تأثیر عوامل مخدوش‌کننده و تسهیل‌گر مختلفی قرار دارد؛ به طوری که داشتن توانمندی‌های فردی و حرفه مانند دانش نظری و مهارت عملی، تجربه کاری، مدیریت شرایط، داشتن مهارت ارتباطی، تعهد اخلاقی و حرفه‌ای، علاقه و باورهای فردی از عوامل تسهیل‌گر است. نارسایی‌های سیستم سازمانی و مدیریتی وزارت بهداشت و پرستاری و سیستم آموزشی و برنامه آموزش پرستاری، همچنین نگرش منفی اجتماع، عدم منزلت اجتماعی و تبلیغات نامناسب رسانه‌های جمعی از موانع حرفه‌ای شدن در پرستاری در این پژوهش بیان گردید. موانعی که تقریباً به وسیله سایر پژوهش‌های انجام شده نیز به نوعی تأکید شده است و سبب گردیده که پرستاران احساس اعتماد به نفس و ارزش و منزلت حرفه‌ای را در سازمان خود تجربه نکنند. هرچند وجود تحصیلات دانشگاهی و تحصیلات تکمیلی تا مقاطع دکتری، افزایش پژوهش‌های پرستاری، تشکیل سازمان نظام پرستاری و حضور پرستاران در موقعیت‌های اجتماعی تأثیرگذار از تلاش‌ها و گام‌های مؤثر در مسیر حرفه‌ای شدن می‌باشد؛ ولی انجام پژوهش‌های عمیق‌تر در مورد چگونگی انجام اصلاحات در حوزه‌های مختلف آموزشی، اجتماعی و سازمانی می‌تواند راه‌گشای پرستاری در ارتقای مسیر حرفه‌ای شدن باشد. 

روابط عمومی انجمن پرستاری ایران

پروتز

به هر عضو مصنوعی که جایگزین یک عضو طبیعی بدن شده و عملکرد یا ظاهر آنرا برمی گرداند اطلاق می شود. پروتز می تواند ثابت یا متحرک باشد که هر کدام از اینها خود می تواند کامل و یا پارسیل یا چند دندانی باشد.

پروتز متحرک پارسیل خود می تواند دارای فریم فلزی کروم کبالت و یا فاقد فریم فلزی باشد.( فیلیپر)

اینله Inlay، ترمیم ریختگی که قسمتی از سطح اکلوزال و حداقل یکی از سطوح پروگزیمال را بازسازی می کند. و جنس آن می تواند، تمام چینی، کامپوزیت لابراتواری، طلا یا آلیاژ باشد.

آنله Onlay :، پروتز ریختگی که تمام سطح اکلوزال و حداقل یکی از سطوح پروگزیمال را بازسازی می نماید و جنس آن می تواند تمام چینی، کامپوزیت لابراتواری، طلا یا آلیاژ باشد.

توجه : انله حداقل یکی از کاسپها را پوشانده و بازسازی می کند.

روکش Crown، ترمیم ریختگی که دندان تراش خورده را احاطه کرده و آنرا بازسازی می نماید. روکش می تواند دندان را بطور کامل یا غیر کامل احاطه نماید.

کران می تواند تمام فلز، تمام پرسلن( ژاکت کران)، و یا پرسلن متصل به فلز PFM  باشد.

بریج : ترمیم ریختگی که با استفاده از دندانهای دو سمت ناحیه بی دندانی، دندانهای ناحیه از دست رفته را جایگزین می نماید. به دندانهای پایه که تراش می خورند اباتمنت Abutment، و به دندان از دست رفته که جایگزین می شود پونتیک Pontic، می گویند.

بریج های باند شوند: که معروفترین آنها مریلند بریج می باشد. در این بریج ها دندانهای پایه تراش مختصری در سطح لینگوال خورده و پونتیک بوسیله دو بالچه فلزی به دندانهای پایه چسبانده می شود. برای چسباندن این بریجها  باید از سمانهای  رزینی استفاده کرد.

F.R.C، Fiber Reinforced Composit، کامپوزیت هایی هستند که توسط الیاف فیبری تقویت شده و توانایی جایگزینی دندانهای از دست رفته را دارند.

پست Post، به هر وسیله ای که درون کانال کار گذاشته شود post، گویند. بر دو نوع است :

پست ریختگی که اختصاصا جهت کانال آماده شده ساخته می شود و به یکی از دو صورت زیر تهیه می شود:

اکریل دورالی و یا ماده با ثبات دیگری در دهان بیمار فرم داده می شود و در لابراتوار فلز آن ریخته می گردد.

پست ریختگی غیر مستقیم : در این حالت از کانال تهیه شده بوسیله پوتی و واش قالب گرفته شده و به لابراتوار فرستاده می شود هم طراحی پست و هم ریختگی آن در لابراتوار انجام می شود.

پست و کور Post &Core، کور به قسمتی گفته می شود که بافت از دست رفته تاج را بازسازی می کند. معمولا پست و کور به هم متصلند.

ریچموند : در این روش، کور و روکش همگی به متصل ساخته می شوند که از طرحهای پروتز شناخته می شود.

لمینیت : یک پوسته نازک پرسلنی که بر روی سطوح لیبیال دندانهای قدامی توسط

سمانهای رزینی باند می شود و فاقد فریم فلزی زیر است.

بیلداپ : به معنای بازسازی کامل تاج است.

فینیش لاین : یا همان خط خاتمه تراش، به اثر نوک فرز در دندان تراش خورده گفته می شود و انتهای تراش را مشخص می کند.

نخ زیر لثه : جهت کنار زدن موقت لثه آزاد از دور دندان و ثبت بهتر خط تراش هنگام قالب گیری بکار می رود و دارای ضخامت های گوناگون می باشد.

مارجین پروتز: به لبه انتهای پروتز گفته می شود که روی خط تراش منطبق شده،

نگاتیو آن بوده و کانتور دندان را بر می گرداند.

انتخاب رنگ : نمونه رنگ باید همانند دندان مرطوب بوده و قبل از تراش رنگ انتخاب گردد. در محیط باید یک نور مختلط و کامل باشد.

خصوصیات رنگ :  هیو Hue، همان نام رنگ است مثل زرد، آبی

کروما Chroma، درجه اشباع بودن رنگ است مثل کمرنگ و پر رنگ

ولیوValue، شفافیت رنگ است و مهمترین شاخصه ایست که در اختیار ماست.

روکش موقت :

پروتز موقتی است که روی دندان تراش خورده و یا در ناحیه بی دندان به مقاصد مختلفی کار گذاشته می شود. جنس آن می تواند آلومینیومی، اکریلی و یا سلولوئیدی باشد.

وظایف روکش موقت عبارتند از :

_ حذف حساسیت دندانهای زنده تراش خورده

_ بازگرداندن عملکرد و زیبایی دندانهای تراش خورده تا زمان آماده شدن پروتز اصلی

_ حفظ لبه های تراش و ممانعت از رویش لثه در فضای تراش

_ حفظ فضای تراش و جلوگیری از حرکت دندانهای مقابل و مجاور به فضای تراش

دستور کار لابراتوار

در دستور کار باید موارد زیر لحاظ گردد:

_ مشخصات کامل دندانپزشک

_ مشخصات کامل بیمار

_ نوع کار ارسالی و نوع پروتز

_ جنس آلیاژ

_ خصوصیات دقیق رنگ

_ تاریخ تحویل کار

_ تاریخ برگشت کار

ریلاین Reline

به اضافه کردن یک لایه آستری اکریل به سطح داخلی پروتز قبلی بیمار جهت جبران

تحلیل ریج بیمار، افزایش گیر و تطابق پروتز ریلاین گفته می شود.

ریبیس Rebase

به تعویض کل بیس اکریلی پروتز بدون تغییر دندانهای مصنوعی بیمار گفته می شود

و بیشتر هنگامی استفاده می شود که پروتز بیمار مناسب بوده و بیس اکریلی در اثر حادثه دچار مشکل شده است.

قالب گیری :

تری Tray، وسیله ایست جهت انتقال ماده قالب گیری به داخل دهان و ثبت قالب دهان بیمار. انتخاب تری به سلیقه شخص و دقت آن بستگی دارد. جهت تهیه قالب دقیق باید نزدیک ترین تری به قوس دندانی و بافت های اطراف دندانها انتخاب شده و بکار رود. تری دسته بندی های مختلفی دارد که عبارتند از :

از لحاظ ساخت به دو دسته تقسیم می شود:

_ پیش ساخته که در بازار موجود بوده

_ تری اختصاصی که از قالب اولیه ریخته شده و بطور اختصاصی برای همان بیمار ساخته می شود.

از لحاظ میزان ثبت قوس دندانی عبارتند از :

_تری کوادرانتی که یک دوم قوس دندانی هر فک را ثبت می نماید.

_ تری سکشنال جهت قالبگیری دندانهای قدامی بکار می رود.

_ تری تمام فک که کل قوس دندانی را قالبگیری می کند. تری پیش ساخته جنسهای مختلفی داشته، می تواند پلاستیکی و فلزی باشد.

موارد کاربرد آن عبارتند از :

_ قالبگیری

_ ساخت پروتز

_ قالبگیری نهایی

تری اختصاصی میتواند از جنس رزین های نوری، رزینهای اکریلی یا مواد ترموپلاستیک باشد و موارد کاربرد آن عبارتند از :

قالبگیری نهایی، تهیه پروتز یا روکش موقت، سفید کردن دندانهای زنده Vital Bleach

قالبگیری : عبارتست از بدست آوردن یک طرح نگاتیو (منفی) از دندانها و بافتهای

اطراف کست Cast، به قالب ریخته شده توسط گچ اطلاق می شود که یک مدل مثبت از قوس  دندانی و بافتهای اطراف آنرا فراهم می سازد.

انواع قالبگیری:

قالبگیری اولیه، موارد کاربرد عبارتند از :

تهیه مدل تشخیص، تهیه تری اختصاصی، پروتز موقت، سایر وسایل ارتودنسی

و فضا نگهدارها، رکورد پیش و پس از درمان

قالبگیری اصلی : دقت بسیار بالاتری داشته و دندانها و بافتهای اطراف را با جزئیات بالاتری جهت ساخت ترمیم ها و پروتز های ریختگی برای لابراتوار ایجاد می کند.

ثبت بایت : رابطه اکلوژنی بیمار را جهت مانت کستها و ساخت پروتز برای لابراتوار ثبت می کند.

اکلوژن : رابطه قرار گیری قوس دندانی فک بالا روی قوس دندانی فک پایبن بیمار

مانت : سوار کردن کستهای بیمار در وسیله ای به نام آرتیکولاتور

مواد قالبگیری اولیه :

آلژینات : آلژینات یک هیدروکلوئید است که بصورت پودر ارائه شده و به محض اختلاط با آب واکنشهای شیمیایی آغاز می شود. مراحل سفت شدن آلژینات شامل دو فاز متفاوت می باشد. فاز اول را فاز Sol، یا فاز محلول می گویند که از ابتدای تماس با آب تا قبل از شکل گیری آلژینات است.

در این مرحله تمام تغییر شکلهای ماده قالبگیری ناپایدار بوده، قابل برگشت است.

این فاز همان Working Time، آلژینات می باشد. فاز ثانویه، فاز Gel، است که به آن فاز جامد نیز اطلاق میشود. در این مرحله با پیشرفت واکنشها، پیوندهای تشکیل شده پایدار مانده و تغییر شکل در ماده قالبگیری پایدار است و آلژینات شروع به سفت شدن می کند.

زمان ست شدن Setting Time، به زمانی اطلاق می شود که پیوندهای ماده قالبگیری پایدار شده و دیگر تغییر شکلی در آن بوجود نمی آید و می توانیم قالب را از دهان بیمار خارج کنیم.

زمان کارکرد Working Time، به زمانی گفته می شود که کاربر می تواند از زمان

صفر ماده شروع به هم زدن نماید، واکنش های ماده شروع شده، تغییر شکلها ناپایدار بوده و شخص فرصت دارد ماده را در دهان بیمار قرار داده و ثابت نگه دارد.

کست تشخیصی Cast

مدل گچی حاصله از ریخت قالب اولیه بیمار که جهت مطالعه، تشخیص، طرح درمان یا رکورد پیش از درمان تهیه می شود.

انواع گچ دندانپزشکی :

_ گچ سفید Model Plaster، مشتقی از گچ پاریس است که استحکام و ثبات ابعادی خوبی ندارد. دقت آن نیز بالا نیست ولی سریع سفت شده به آسانی تریم گشته و نمای شفاف و خوبی می دهد. جهت تهیه کستهای تشخیصی بکار می رود.

_ گچ استون Stone، که بدان گچ مولدانو نیز می گویند. از گچ سفید استحکام بیشتری دارد. ثبات ابعادی بالاتری داشته دقت خوبی دارد.

عوامل موثر بر S.T، گچ :

_ نوع گچ : گچ سفید زودتر از گچ استون ست می شود.

_ نسبت پودر به آب

_ اختلاط با افزایش زمان و سرعت، اختلاط S.T، کم می شود.

_ دمای آب، با افزایش دمای آب S.T، کمتر می شود

_  رطوبت : رطوبت محیط باعث  افزایش S.T، می شود.

قالبگیری اصلی :

جهت قالب گیری اصلی قوسهای با دندانی از مواد با خاصیت الاستومری استفاده می شود. مواد الاستومر موادی هستند که پس از سفت شدن خاصیت کشسانی و لاستیکی خود را حفظ نموده و به راحتی از بین دندانها جدا شده به شکل اول خود بر می گردند و دچار تغییر شکل ناخواسته نمی گردند.

این مواد سلف کیور یا خود سفت شونده بوده و بصورت یک ماده اصلی با نام بیس و یک آغاز کننده واکنش به نام کاتالیزور ارائه می شود.

مواد الاستومری بر حسب خاصیت ویسکوزیته به سه دسته زیر تقسیم  می شوند:

_light Body،این مواد غلظت کم و ویسکوزیته کم دارند.

_ Heavy Body، این مواد غلظت زیاد و ویسکوزیته زیاد دارند.

_ Regular Body، قوام و ویسکوزیته آن بین دو نوع بالاست.

 قالبگیری ثبت بایت:

برای ثبت بایت باید، قوس دندانی فک بالا و پایین در حداکثر تماس کاسپی که به آن اکلوژن مرکزی یا سنتریک می گویند.قالبگیری ثبت بایت باید حداقل یک دندان در قدام و یک دندان در خلف فضای تراش را ثبت نماید.برای این کار از موادی با فلوی پایین و قوام و ثبات بالا استفاده می شود.مثل تری مخصوص ثبت بایت، که موادی با فلوی پایین و قوام و ثبات بالا استفاده می شود، مثل تری مخصوص ثبت بایت، که موادی مثل وکس و دورالی روی آن قرار داده می شود.  موم قرمز، استنس، پوتی، موم متداولترین ماده جهت این کار می باشد ولی احتمال تغییر شکل آن زیاد است.

جراحی دهان، فک و صورت

محیطی که در آن جراحی انجام می شود باید همانند اتاق عمل بیمارستان در نظر گرفته شود و تمام نکات ضروری یک اتاق عمل نیز باید در یک مطب جراحی نیز اجرا شود. پیش از اقدام به جراحی کنترل و رعایت موارد زیر بسیار مهم می باشد.

_ مدارک پزشکی بیمار و رضایت نامه جراحی

_ علائم حیاتی بیمار

_ تجهیزات اورژانس

_ تجهیزات بی حسی

_ تجهیزات جراحی

توجه : تمامی وسایل در گیر در جراحی جزء وسایل بحرانی طبقه بندی می شوند و حتما باید استریل گردند.

انواع جراحی های متداول دهان،فک و صورت

_ کشیدن دندان های پوسیده غیر قابل ترمیم

_ جراحی دندانهای نهفته

_ کشیدن دندان های غیر زنده

_ جراحی های پیش پروتزی جهت اصلاح فرم و کانتور ریج باقیمانده

_ کشیدن دندان به دلایل ارتودنسی

_ جراحی های بازسازی دهان، فک و صورت

_ شکستگی های استخوان های فک و صورت

_ جراحی های ایمپلنت

جراحی های رایج در مطب دندانپزشکی

_ کشیدن تک دندانی

_ کشیدن چند دندانی

_ آلوئولوپلاستی یا اصلاح فرم ریج باقیمانده

_ جراحی های ایمپلنت

در تمام مراحل جراحی زنجیره استریل باید حفظ گردد و هر چیزی که وارد ست جراحی می شود یا باید با دستکش جراحی تماس پیدا می کند و یا وارد محیط جراحی می شود باید استریل باشد.

اصطلاحات رایج در جراحی

کشیدن Extraction، به خارج کردن کامل دندان از حفره آلوئول می گویند.

دکوله : به قطع اتصالات لیگامانهای لثه ای از دور دندان قبل از کشیدن دندان گفته می شود.

لوکسه Luxate، به قطع اتصالات PDL، از دور ریشه، گشاد کردن حفره آلوئول،شل شدن دندان در حفره آلوئولی گفته می شود.

نهفتگی Impaction، دندان نهفته به دندانی گفته می شود که کاملا رویش پیدا نکرده و در دهان ظاهر نشده است. نهفتگی در نسج نرم، مقداری از بافت لثه روی تاج دندان را پوشانده است.

بخیه Suture، هنگامیکه جهت خارج نمودن دندان از برش بافت نرم استفاده نمائیم یا هنگامیکه حین کشیدن دندان پاپی های لثه ای از هم جدا شوند معمولا از بخیه استفاده میکنیم.

فواید بخیه :

_ کنترل خونریزی

_ تسریع بهبود بافت

_ ترمیم یکنواخت و جوش خوردن لبه های زخم کنار هم

فلپFlap : به نسج نرمی اطلاق می شود که جهت دید و دسترسی بهتر ناحیه جراحی برش داده شده، کنار زده می شود.

وسایل مورد نیاز در جراحی دهان

_ فورسپس Forceps، ابزاری جهت کشیدن دندان که دارای محور می باشد.

_ الواتور Elevator، وسیله ای درفش گونه که با خاصیت عملکرد وج مانند باعث خروج دندان از حفره آلوئولی می گردد.

_ الواتور کرایر : الواتوری با نوک مثلثی شکل جهت خروج ریشه های مولر فک پایین

_ الواتور اپکسو : الواتوری است با دو خم و یک نوک تیز جهت خارج کردن اپکس باقیمانده.

بن فایل : وسیله ای است که جهت تصحیح فرم استخوان بکار می رود و به آن سوهان استخوان نیز می گویند.

کورت جراحی : وسیله ای دارای سر قاشقی شکل جهت پاک کردن انتهای حفره از نسوج نرم باقیمانده

رانژور : ابزاری است با دو سر برنده شبیه فورسپس برای برداشتن تیغه های استخوانی باقیمانده

هموستات : وسیله ای است جهت گرفتن وسایل و یا به عبارتی ادامه دست دندانپزشک

در دهان بیمار. تفاوت هموستات و سوزنگیر مربوط به شیارهای سطح داخلی آنها می باشد. شیارهای هموستات موازی بوده در حالیکه شیارهای سوزنگیر جهت جلوگیری از سر خوردن سوزن متقاطع می باشد.

رترکتور مینه سوتا Minnesota، : جهت نگه داشتن و کنار زدن زبان و گونه هنگام جراحی الواتور پریوست Periosteal Elevator، جهت جدا کردن بافت از استخوان یا دندان، انتهای کارگر، نوکی تیز و گرد دارد و در سایزهای مختلف در دسترس است.

کورت جراحی Surgical Curette، برای برداشتن دبری ها و بافت گرانوله از محل جراحی. خارج کردن کیست از محل کشیدن دندان یا ناحیه جراحی.

سر ساکشن جراحی : فلزی بوده و یک سوراخ در وسط آن جهت قطع و وصل مکش دارد. برای پاک کردن داخل آن از میله ظریفی به نام ماندرن استفاده می شود.

نخ بخیه : به دو دسته تقسیم می شود :

_قابل جذب مثل کاتگوت ساده و کاتگوت کرومیک Choromic Catgut،

_ غیر قابل جذب مثل سیلک Silk، ابریشم و نایلون

مشخصاتی که روی نخ بخیه قید می شود عبارتند از :

_ شماره ضخامت نخ و سوزن با افزایش این شماره نخ سوزن نازکتر می شود.

معمولا در دندانپزشکی از ضخامت 3/0، سه صفر استفاده می شود.

_ جنس نخ : معمولا در دندانپزشکی از نخ سیلک استفاده می شود.

_ عدد قوس سوزن : معمولا قوس سوزن سه چهارم است.

_ عدد مربوط به طول سوزن : معمولا طول سوزن ۱۹ میلی متر استفاده می شود.

_ عدد مربوط به طول نخ : که معمولا طول ۷۵ سانتی متر است.

_ علامت سطح مقطع سوزن،که معمولا مثلثی شکل است.و در دندانپزشکی سوزن

Reversed Cut، استفاده می شود.

_ تاریخ مصرف سوزن

برای قطع کردن بخیه پس از گره زدن حدود پنج میلی متر از نخ را باقی گذاشته و بقیه آن را قطع می کنیم.جهت کشیدن بخیه نزدیک سر آن را با پنس بلند کرده زیر آنرا با قیچی می زنیم و سپس نخ بخیه را بیرون می کشیم. معمولا بخیه ۷۲ ساعت بعد از جراحی کشیده می شود.

آلوئولایتیسAlveolitis،

التهاب استخوان آلوئول متعاقب کشیدن دندان که به آن حفره خشک یا درای ساکت

Drysacket، نیز می گویند. این حالت معمولا ۲تا ۴ روز پس از کشیدن دندان بوجود آمده و علت آن انهدام لخته تشکیل شده و لخت ماندن استخوان آلوئول می باشد. لخته تشکیل شده می تواند به دلیل عفونت اولیه، جسم خارجی باقیمانده در ساکت مثل تکه های ترمیم یا تکه های استخوان، بهداشت پایین، عفونت ثانویه زخم و یا استعمال دخانیات منهدم گشته و خاصیت ترمیم حفره خود را از دست بدهد. جهت درمان این وضعیت از کورتاژ کف حفره خودداری نموده حفره را به آرامی با سرم نمکی شستشو داده و پانسمان دارویی درون آن قرار می دهیم. این پانسمان دارویی شامل خرده های گاز به همراه یک ماده مسکن مثل یدوفرم یا موادی با بیس ZOE، مثل زونالین یا سیلر zoe، می باشد.ممکن است پانسمان دارویی بفاصله چند روز نیاز به تعویض داشته باشد. ملاحظات، مراقبتها و دستورات بعد جراحی باید بصورت کتبی و نیز شفاهی به بیمار و همراه او ارائه گردد.

دستورات کنترل خونریزی

_فشردن گاز در محل جراحی حداقل به مدت ۳۰ دقیقه

_ممنوعیت باز کردن دهان

_شستشوی دهان و تف کردن تا ۲ ساعت ممنوع میباشد

_ ممنوعیت استعمال دخانیات و استفاده از نی در ۴۸ ساعت اولیه

_ در صورت ادامه خونریزی پس از برداشتن گاز تولیه،استفاده از گاز اضافه و فشردن در محل حداقل به مدت ۲۰ دقیقه دیگر

_ در صورت عدم کنترل خونریزی مراجعه و یا تماس فوری با پزشک

_حفاظت لخته تشکیل شده و عدم دستکاری آن

_ ممنوعیت فعالیت شدید بدنی در ۴۸ ساعت اولیه

دستورات کنترل تورم :

_ می توان جهت پیشگیری از تورم داروهای ضد التهاب را پیش از جراحی نیز تجویز نمود

_ کمپرس یخ در ۲۴ ساعت اولیه پس از جراحی

_ کمپرس گرم بعد از ۲۴ ساعت

_ شستشو آرام دهان با سرم شستشو یا محلول آب نمک بعد از ۲۴ ساعت اولیه

 تستهای تشخیصی حیات دندان

_ دق Percussion، ضربه زدن به سطوح مختلف دندان با دسته آینه که پاسخ به آن نشان دهنده گسترش التهاب به بافتهای پری اپیکال است.

_ لمس palpation test، در مخاط اطراف نوک ریشه دندان صورت می گیرد و حساسیت به لمس یعنی التهاب در زیر ناحیه وجود دارد.

_ سرما Cold Test، یخ خشک co2، جامد یا اتیل کلراید برای سنجش پاسخ به سرماست

_گرما Heat Test، نوک یک وسیله داغ اغلب برنیشر برای سنجش پاسخ دندان به گرما است

_ تست الکتریکی پالپ : pulp Tester، جریانات الکتریکی با شدت های مختلف را به پالپ منتقل کرده، دندانپزشک پاسخ آنها را تفسیر می کند.

وضعیت های  مختلف پالپ :

_ پالپ نرمال علامتی ندارد و به محرک ها پاسخ نرمال می دهد.

_ التهاب پالپ : اغلب ناشی از آزار باکتریهاست.اگر عفونت باکتریها داخل پالپ نشده

 باشد در برخی شرایط التهاب پالپ برگشت پذیر است.و با حذف پوسیدگی و قرار دادن پانسمان تسکین دهنده مناسب می توان حیات پالپ را حفظ کرد. گسترش عفونت باکتریال به داخل پالپ موجب پالپیت برگشت ناپذیر می شود که درمان آن درمان کامل ریشه است.

_ نکروز : مرگ بافت های زنده داخل پالپ پس از گسترش زیاد عفونت موجب عدم پاسخ پالپ به محرک ها می شود.

هنگام باز کردن کانال قبل از تهیه رادیوگرافی در صورتی که کانال کلسیفیه یا مسدود باشد از موادی مانند EDTA,RC PREP، استفاده می کنیم.

رادیوگرافی در اندو :

به صورت کلی درمان ریشه بدون رادیوگرافی معنی ندارد. معمولا در این درمان ۴ رادیوگرافی تهیه می شود.

_ رادیوگرافی قبل از درمان : مورد لزوم جهت مدارک قانونی و تشخیص می باشد.

_ رادیوگرافی تعیین طول : بر مبنای طول تقریبی، در رادیو گرافی اولیه فایل با طول مناسب جهت تعیین طول و شکل کانالها درون ریشه به کار می رود.

_ رادیوگرافی قبل از پر کردن کانالها

_ رادیوگرافی پس از اتمام درمان ریشه

تجهیزات اندو :

_ سوند اندو

_ اکسکاواتور

_ فایل

انواع فایل :

فایل ها بر اساس قطر رنگ بندی شده اند:

فایل ۶ _ صورتی _ گلبهی

فایل ۸_ خاکستری

فایل ۱۰_ بنفش

فایل ۱۵ _ سفید

فایل ۲۰_ زرد

فایل ۲۵_ قرمز

فایل ۳۰_آبی

فایل ۳۵_ سبز

فایل ۴۰_ مشکی

فایل ۴۵_ سفید

فایل ۵۰_ زرد

فایل ۵۵_ قرمز

فایل ۶۰_ آبی

فایل ۷۰_ سبز

فایل ۸۰_ مشکی

شکل و جنس فایل ها :

شکل اغلب فایل ها به دو دسته k، فایل و H، فایل یا هداستروم می باشد

فایل K، از بهم تاباندن یک مفتول با سطح مقطع لوزی بدست می آید و در شروع آماده سازی کانال استفاده می شود.

فایل H، از تراش یک مفتول فلزی بدست می آید.برندگی آنها بیش از ۳ برابر فایل های K، هست ولی احتمال شکستن آنها نیز زیاد است.این فایل ها برای افزایش قطر کانال در مراحل انتهای درمان ریشه مطلوبترند.

جنس فایل ها اغلب از دو دسته فولاد زنگ نزن Steinless Steel، و NiTi، نیکل تایتانیوم است.

فایلهای NiTi، دارای انعطاف پذیری بالایی هستند و برندگی کمی دارند. شکل آنها اغلب مشابه K، فایل هاست.اگر چه با روش ماشین کاری تهیه می شوند.

روش های استفاده فایل ها :

_ دستی

_ چرخشی یا ذوتاری

دستی : اغلب با طول های ۲۱,۲۵,۳۰ تهیه می شوند و دارای دسته پلاستیکی هستند.

روتاری : به دو دسته _ سوپر فایل ها  _ فایل های NiTi، تقسیم می شوند.

سوپرفایل ها : K، فایل هایی هستند که زائده ای برای وصل شدن به انگل دارند و برای تخلیه کانال یا گوتاپرکا مفید هستند.

فایل های نیکل تایتانیوم روتاری : به دلیل انعطاف پذیری که دارند برای طی کردن کل مسیر کانال حتی در کانال های خمیده طراحی شده اند.فایل های NiTi، در سیستم های آنگل های خاص که گشت آور بالا و سرعت پایبن دارند به  کار می روند.

 Barded Broach، تیرنرو یک بار مصرف است. یک مدل شبه فایل خاردار است.

وسیله ای است دارای خارهای نازک قلاب مانند که درابتدای پالپکتومی برای حذف

بافتهای پالپی به کار می رود.از این وسیله هرگز نباید به هدف گشاد کردن کانال استفاده کرد. کانال دندان باید تا CEJ، یعنی محل بهم رسیدن عاج و سمان پر شود.

Gates Glidden، وسیله ای دارای سر شعله ای و گردن نازک که با انگل به کار می رود و با چرخش در مسیر عقربه های ساعت توانایی برداشتن دیواره های کانال را دارد. نوک این وسیله تیز نیست.

Peeso Reamer، شبیه گیتس است و تفاوتش آن است که تیغه برنده آن استوانه شکل است و برای موازی کردن دیواره های کانال به کار می رود.

Lentulo Spiral، بورپات مارپیچی این وسیله دارای یک سیم نازک و شکل فنر و یک قاعده برای اتصال به انگل است. دوران آن در مسیر عقربه های ساعت می تواند خمیرهای را به جلو براند. از این وسیله برای قرار دادن سیلر، سمان ها یا هیدروکسیدکلسیم استفاده می شود.

Paper Point، پس از آماده سازی کانال پر می شود و اولین اقدام شستشو و خشک کردن کانال توسط مخروطهای کاغذی می باشد.

گوتا پرکا از صمغ درختی به همین نام تهیه میشود و برای مسدود کردن و پر کردن کانال ماده انتخابی خوبی می باشد. گوتا پرکا به همراه اکسید روی و سولفات باریم در شکل مخروطهایی با اندازه و تباعد فایل ها تهیه می شوند.

در برخی روش های جدید از مخروطهای یک پارچه گرم شده توسط دستگاههای مخصوص استفاده می شود.

Spreader، وسیله ای است با طول و تباعد شبیه فایل ولی فاقد هر گونه برندگی که در دو نوع

_ انگشتی Finger Spreader

_دستی Hand Spreader

وجود دارد. از این وسیله برای ایجاد فضا برای قرار دادن مخروطهای جانبی گوتاپرکا استفاده می شود.

Plugger، دقیقا همانند اسپریدر است، تنها تفاوت آن این است که نوک آن تخت است. از این وسیله به همراه هیت کریر Heat carrier، در روش تراکم عمودی استفاده می شود.

محلول های شستشوی کانال :

با توجه به اهمیت برداشته شدن مواد عفونی از دیواره های کانال و حذف آنها، مواد مختلفی با هدف حذف بافتهای آلوده و کنترل خونریزی معرفی شده اند. ماده مطلوب برای این کار هیپوکلریت سدیم یا وایتکس است.

غلظت ایده ال آن پنج درصد است که می بایست همراه با رابر دم جهت جلوگیری از آزردگی بیمار استفاده شود. ماده دیگری که برای شستشو پیشنهاد شده، آب اکسیژنه یا هیدروژن پروکساید است.

سیلرها :

با توجه به اینکه مخروط های گوتا پرکا تراکم پذیر نیستند یعنی اگر به آنها فشار وارد کنیم حجمشان کم نمی شود فواصل خالی بین آنها باید توسط ماده مناسبی پر شود تا از ایجاد حباب ها جلوگیری شود. سیلرها در ابتدا به شکل خمیر و به عنوان ماده پر کننده کانال معرفی شدند ولی با توجه به عدم توانایی در کنترل طول کارکرد با آنها و نیز تراکم نامناسب اکنون فقط به عنوان مواد جانبی به کار می روند. این مواد به عنوان مواد آنتی باکتریال نیز اثر بخشی دارند  و اغلب در دو دسته با پایه ZOE، زینک اکساید اوژنول یا پایه رزینی مثل AH26، موجودند.

روی سیلرهای با بیس اوژنول نمی توان در همان جلسه ترمیم های کامپوزیتی انجام داد، چون اوژنول مانع پلیمریزاسیون کامپوزیت ها می شود.

Rubber Stop، نشانگر پلاستیکی طول کانال است.خط یا بریدگی روی رابر استاپ به سمت انحنای کانال قرار می گیرد و اگر شل باشد به درد اندازه گیری نمی خورد.

پوشش غیر مستقیم پالپ InDirect pulp cap

 بعد از برداشتن پوسیدگی ها ممکن است دادن فرصتی به دندان برای التیام از التهاب یا القای ایجاد عاج ترمیمی در زیر ناحیه پوسیدگی عمیق مورد نیاز باشد.

در برخی موارد، پالپ بر اثر عمق پوسیدگی یا به صورت ناخواسته ممکن است به صورت سوراخ شدگی کوچکی باز شود. پوشاندن این ناحیه با هدف مسدود شدن احتمالی ناحیه اکسپوژر پوشاندن مستقیم پالپ یا Direct pulp cap، نامیده می شود. به صورت کلی در Pulp cap، از موادی مانند هیدروکسید کلسیم یا MTA، استفاده  می شود.

پالپوتومی : به معنای حذف پالپ ملتهب به عنوان یک درمان اورژانس و به عنوان مرحله اول درمان ریشه انجام می شود.

پالپوتومی ممکن است در حد عاجی یا قسمتی از پالپ ریشه باشد.این درمان در دندانهای شیری گاهی به عنوان درمان قطعی بوده و روی آن ترمیم انجام می شود.

پالپکتومی : حذف کامل پالپ است که قسمت عمده درمان ریشه را تشکیل می دهد. در فواصل درمان تنها ماده توصیه شده برای قرار دادن در کانالها کلسیم هیدروکساید می باشد که به صورت پودر و مایع است. تقریبا در کانال های عفونی بین یک هفته تا ده روز باید بماند و چون محیطی بازی ایجاد می کند، اثر ضد میکروبی را بالا می برد.

شکست درمان ریشه :

درمان ریشه ناموفق اغلب به شکل درد یا ضایعه رادیولوسنت در رادیوگرافی در انتهای ریشه بروز می کند.مرحله اول پاسخ به این شکست اغلب تجدید درمان ریشه است.

از کلروفورم به عنوان حلال گوتاپرکا استفاده می کنیم.در صورت عدم پاسخ به این درمان به ویژه در ضایعات انتهای ریشه جراحی انتهای ریشه با هدف حذف ضایعه و مسدود کردن انتهای ریشه با موادی مثل آمالگام یا گلاس آینومر یا MTA، انجام می شود.

MTA، در عوارضی مثل سوراخ شدن کف یا سوراخ شدن ریشه بکار می رود و توانایی استخوان سازی دارد و خلاف دو ماده ی دیگر قابلیت چسبندگی به عاج دارد.

EDTA، می تواند ملکول های بزرگ را بشکافد و دیواره کانالهای کلسیفیه را سست کند.

ارتودنسی

ارتودنسی یکی از شاخه های تخصصی دندانپزشکی است که به نظارت، هدایت و تصحیح رشد و بلوغ ساختارهای دندانی - فکی می پردازد.

ارتودنتیست

رابطه کاری نزدیک با متخصص دندانپزشکی کودکان و دندانپزشک عمومی دارد.

دستیار کنار ارتودنتیست :

اگر به دنبال شاخه ای از دندانپزشکی هستید که در آن به عنوان دستیار اختیار عمل و استقلال بیشتری برخوردار باشید، ارتودنسی انتخاب اول خواهد بود. دستیار کنار ارتودنتیست باید از مهارت های اضافی فراوانی برخوردار باشد و در فرایند های تشخیصی و درمانی متعدد، بنا به صلاحدید دکتر مسئول خود همکاری نماید.

در صورتی که علاقمند هستید در این زمینه فعالیت نمایید باید در دوره های آموزشی ویژه شرکت کنید و دانش و اگاهی خود را افزایش دهید.

مطب ارتودنسی

طراحی مطب ارتودنسی به گونه ایست که بتواند به طور همزمان پذیرای تعداد زیادی از بیماران باشد. از آنجا که تجهیزات ارتودنسی از نظر تعداد محدودترند، این مطب می تواند در کنار دندانپزشکی کودکان قرار گیرد. در بخشی از مطب که درمان بیماران انجام می شود، رکوردهای تشخیصی و درمانی در محیط اختصاصی، موجود است. رادیوگرافی ها ی ارتودنسی تهیه می شود، فرایندهای تمامی مراحل درمان انجام می شود. در مطب های بزرگ ممکن است هر روز حدود ۳۰ بیمار ویزیت شوند. جلسات طولانی تر مانند جلسات قالب گیری و چسباندن براکت ها معمولا در اول وقت مطب، یا صبح ها، اختصاص می یابد. جلسات ویزیت، فعال سازی دستگاه ها و جلسات اورژانس معمولا عصرها خواهند بود.

بخش لابراتوار ارتودنسی در بسیاری از مطب های ارتودنسی وجود دارد که ریختن قالب ها و تهیه کست های تشخیصی و درمانی و ساخت دستگاه های ارتودنسی ثابت و متحرک آنجا انجام می شود

اکلوژن

برای آنکه درک صحیحی از اکلوژن بدست آوریم لازم است به یاد آوریم که اندازه و شکل فکین در افراد مختلف، متفاوت است، همچنین قرارگیری دندان ها بر روی هم و دلایل آنکه شلوغی Crowding، و یا فاصله بین دندان ها  یا دیاستم وجود دارد در همه یکسان نیست. در بسیاری از موارد، انحراف مختصری از رشد و نمو نرمال دندان ها، فک و صورت باعث ناهنجاری می شود، که دلایل آنها شامل علل رشدی تکاملی، ژنتیک، محیطی و تاثیرات فانکشنال است.

علل رشدی تکاملی

اختلالات رشد و نمو دندانی می توانند با ناهنجاریهای مادرزادی همراه باشند، ولی در اکثر موارد به صورت مجزا یافت می شوند. شایعترین این اختلالات عبارتند از :

_ فقدان مادرزادی دندان ها

_ بدشکلی دندانی

_ وجود دندان های اضافی

_ تداخل با رویش نرمال دندانی

_ رویش نابجای دندانها

علل ژنتیک

علل ژنتیک هنگامی که اختلاف قابل توجهی بین دندانها و یا فکیت وجود دارد مورد

توجه قرار می گیرند. در بسیاری از موارد، کودک فک کوچک را از یکی از والدین و دندانهای بزرگ را از دیگری به ارث می برد. همچنین فقدان مادرزادی دندان ها می تواند در یکی از والدین یا پدر یا مادربزرگ فرد مبتلا دیده شود.

علل محیطی

صدمات در هنگام تولد می توانند به دو دسته تقسیم شوند که عبارتند از:

_ شکل گیری داخل رحمی : موقعی رخ می دهد که یک دست یا پای جنین روی بخشی از بدن وی فشرده می شود. مثلا اگر دست کودک به فک پایین او فشار آورد اختلالی در رشد سریع فک بوجود می آید.

_ صدمه در هنگام زایمان : صدمه به فک بخصوص هنگام استفاده از فورسپس های وضع حمل شایع است.

صدمات پس از تولد : ضربه به دندان ها می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، که می تواند به سه طریق در ایجاد مال اکلوژن نقش دارد:

_ ضربه به دندان های شیری باعث صدمه به جوانه دندان های دائمی شود

_ از دست رفتن زود هنگام یک دندان شیری باعث حرکت دندان ها می گردد.

_ صدمه مستقیم به دندان دائمی رخ دهد.

عادات دهانی

برای انکه درمان ارتودنسی موفق باشد باید آن دسته عادات دهانی که از علل نامرتبی دندان ها هستند بر طرف گردند. مکیدن انگشت شست، زبان، لب یا سایر انگشت ها

در دوره دندانی شیری می توانند نرمال تلقی شوند، در دوره دندانی مختلط ممکن است آثار بلند مدتی بوجود آورند ولی اگر پس از آن ادامه یابند باید ریشه کن گردند.

اکلوژن

همانگونه که پیشتر خاطر نشان گردید، اکلوژن نرمال یا اکلوژن کلاس I، بسته شدن نرمال و هماهنگ دندان های بالا و پایین می باشد.

ارتودنتیست ها در بسیاری از موارد با دندان هایی مصادفند که به نحو مطلوبی روی هم قرار نمی گیرند، که علت آن اندازه فکین بیمار، شلوغی دندانها یا جابجایی آنهاست.

این رابطه غیر نرمال و ناهماهنگ دندان های بالا و پایین مال اکلوژن نام دارد.

از وظایف متخصص ارتودنسی می توان به تشخیص، پیشگیری، درمانهای اولیه و درمان های مال اکلوژن دندانها و ساختارهای پیرامون اشاره نمود.

ما اکلوژن : رابطه غیر صحیح دندانهای ماگزیلا نسبت به دندان های مندیبل است.

طبقه بندی های مال اکلوژن : طبقه بندی مال اکلوژن بر اساس نوع رابطه اولین دندان مولر دائمی فک بالا نسبت به اولین دندان مولر دائمی فک پایبن مشخص می شود.

کلاس یک , class I،

کاسپ مزیوباکال دندان مولر اول دائمی فک بالا، در شیار باکال دندان مولر اول دائمی فک پایین قرار می گیرد.

کلاس دو ClassII،

کاسپ مزیوباکال دندان مولر اول فک بالا، نسبت به شیار باکال دندان مولر اول دائمی فک پایین مزیالی تر قرار می گیرد، کلاس دو دارای دو تقسیم بندی می باشد:

الف ) کلاس دو دیویژن یک Class II Division I، علاوه بر شرایط کلاس دو، دندانهای قدامی فک بالا، حالت بیرون زده Protrude دارند.

ب) کلاس دو دیویژن دو ClassII Division II، علاوه بر شرایط کلاس دو، دندان های قدامی فک بالا، حالت تو رفته retrude، دارند

کلاس سه ClassIII،

کاسپ مزیوباکال دندان مولر اول دائمی فک بالا نسبت به شیار باکال دندان مولر اول دائمی فک  پایین دیستالی تر یا عقب تر قرار می گیرد.

دندان های نامرتب 

ارتودنتیست علاوه بر ارزیابی اکلوژن، نامرتبی های دندان ها و قوس های دندانی را بررسی می نماید، که شایعترین این نامرتبی ها عبارتند از:

_ کراودینگ : که شایعترین آن ها ست و در آن یک یا چند دندان به صورت نامرتب قرار گرفته اند.

_ اورجت بیش از اندازه: که در آن ثنایاهای بالا جلو زده هستندو بین سطح لیبیال ثناهای پایین و سطح لینگوال ثناهای بالا فضای زیادی وجود دارد.

_ اوربایت بیش از اندازه یا دیپ بایت : که در آن میزان همپوشانی عمودی ثنایاهای بالا بر روی ثنایاهای پایین افزایش یافته است. در موارد شدید، ممکن است ثنایاهای پایین از روبرو دیده نشوند.

_ این بایت : فقدان همپوشانی عمودی ثنایاهای بالا بر روی ثنایای پایبن است. هنگامی که دندان های خلفی بر روی هم قرار می گیرند. دندانهای قدامی به هم نمی رسند.

_ کراس بایت : هنگامی است که یک دندان در موقعیت صحیحی نسبت به  دندان مرتبط در قوس فک قرار نگرفته است. هنگامی که دندان هایمان را روی هم می گذاریم، قوس بالا اندکی عریض تر و بیرون تر از قوس پایین است. اگر دندان بالا نسبت به دندان پایین به سمت داخل قرار گرفته یا در موقعیت نوک به نوک با آن قرار داشته باشد، کراس بایت وجود دارد.

مراحل درمان ارتودنسی ثابت

_ قرار دادن Separator

_ چسباندن بند روی دندان های مولر

_ باندینگ براکت ها

_ جایگذاری آرچ وایر بستن آن با لیگاچر

_ جلسات تنظیم دستگاه ثابت

_ خارج کردن دستگاه ثابت از دهان

_ Retainer، یا فاز نگهداری دندان

موارد تجویز درمانهای ارتودنسی

_ بهبود اثرات روان شناسی بیماران از قبیل اعتماد به نفس

_بهبود عملکردهای دهانی از قبیل مشکلات جویدن، مشکلات تکلمی اصوات و مشکلات مفصل گیجگاهی

_ بهبود بیماریهای دندانی از قبیل پوسیدگی ها و بیماریهای پریودنتال

درمانهای ارتودنسی :

این درمانها شامل ۴ گروه بزرگ می باشند : درمانهای پیشگیرانه، محدود، اولیه و گسترده

درمانهای پیشگیرانه :

این درمانها که به جهت جلوگیری یا کم شدن مشکلات ارتودنسی در آینده انجام می شوند، عموما توسط متخصص اطفال یا دندانپزشکان عمومی صورت می گیرند و شامل موارد زیر می باشند:

_ جلوگیری از فقدان زود هنگام دندان های شیری

_ استفاده از فضا نگهدار، در صورت از دست رفتن دندان شیری به جهت حفظ فضا برای دندان دائمی

_ تصحیح عادات دهانی همچون مکیدن شست که می تواند به دندانهای دائمی آسیب برساند.

_ شناسایی زود هنگام عوامل تکاملی که می توانند سبب مال اکلوژن شوند.

_ نظارت بر افتادن  طبیعی دندان های شیری

درمانهای محدود : این نوع درمان، تمامی سیستم دندانی را شامل نمی شود. برای مثال تصحیح این بایت نمونه ای ازآن است. درمان های محدود ممکن است صرفا به رفع مشکل موجود و یا رفع تنها بعدی از یک مشکل بزرگتر که مقدم بر درمان وسیع انجام می شود هدایت گردد.

درمانهای اولیه : این نوع درمان که در ادامه ارتودنسی پیشگیری مطرح می شود شامل حرکات مختصر دندان در یک سیستم دندانی است که از سایر جهات طبیعی می باشد. معمولا در دوره دندانی انتقالی ( انتقال از دندان های شیری به دائمی ) کاربرد دارد و به تصحیح موقعیت نادرست دندان، کراس بایت تک دندانی و یا بازیابی فضای از دست رفته می پردازد.

یکی دیگر از ابعاد درمان های اولیه انجام Serial Extraction، یا کشیدن دورهای بعضی از دندانهای شیری یا دائمی برای اصلاح در هم ریختگی های شدید دندانی می باشد. این روش تنها زمانی که سایر اعمال محافظه کارانه، موثر نمی باشد انجام می شود. برای کشیدن دندان ها، بیمار به دندانپزشک عمومی و یا جراح فک و صورت ارجاع داده می شود.

درمانهای گسترده :

این نوع درمانها به بهبود و تصحیح عملکرد دندانی، فکی، بدشکلی های دندانی _ صورتی و همچنین مشکلات ساختاری و زیبایی می پردازد. برای انجام این امور، از وسایل ارتودنسی ثابت استفاده می شود. وسایل ثابت که معمولا بعنوان براکت شناخته می شوند به دندانها چسبانده شده و به جابجایی آنها کمک می نمایند.

وسایل متحرک که می توانند توسط بیمار گذاشته و برداشته شوند برای انجام حرکات دندانی قابل ملاحظه، مورد استفاده قرار نمی گیرند، بلکه عمدتا بعنوان Retainer، و یا به منظور Tipping، دندان ها استفاده می شوند.

وسایل ارتودنسی : در درمان ارتودنسی، وسایل خاصی کاربرد دارند که به نام و عملکرد برخی از رایجترین آنها می پردازیم

_ اسکیلر Scaler، ارتودنسی : در هدایت و جاگذاری صحیح براکت، برداشتن حلقه های الاستومری و خارج کردن سمان یا مواد باندینگ نقش دارد.

لیگاچر دایرکتور : در قرار دادن الاستیک یا سیم لیگاچر به دور براکت کاربرد دارد.

_ بند پلاگر یا بند پوش : به جا گذاری بند بر روی مولرها کمک می کند.

_ بایت استیک : به جا گذاری بند بر روی مولرها کمک می کند.

Bracket Placement Tweezer، در جا گذاری براکتها بر روی سطح فیشال دندان  استفاده می شود.

_ پلایربردبیک : برای شکل دهی سیمهای مخصوص قوس فکی یا آرچ وایر

_ کاتر دیستال اند Distal End Cutter، جهت قطع کردن امتداد آرچ وایری که در تیوب باکال قرار می گیرد، نقش دارد.

_ کاتر پین و لیگاچر : در قطع کردن سیم لیگاچر پس از قرار گرفتن در اطراف براکت و خارج کردن آرچ وایر می شود.

_ پلایر Weingart Utility، در هدایت آرچ وایر به محل مورد نظر بکار می رود.

_ Band Remover، مخصوص خارج کردن بندهای مولر میباشد.

_ ماتیو : در پیچاندن لیگاچر در اطراف براکت و همچنین قرار دادن جدا کننده بین دندانها  نقش دارد.

وسایل ارتودنسی ثابت : وسایل ثابت می توانند دندان را در ۶ جهت مزیالی، دیستالی، لینگوالی، فیشالی، اپیکالی و اکلوزالی حرکت دهند. همچنین زمانیکه می خواهیم دندانی را بچرخانیم یعنی آن را در سر جای خود به سمت راست یا چپ حرکت دهیم این وسایل کاربرد دارند. اجزای اصلی وسایل ثابت معمولا بندها و براکتها، سیم های مخصوص قوس فکی یا آرچ وایر و ابزار کمکی می باشند.

بند و براکت : بندها که به شکل یک حلقه فلزی بطور کامل اطراف دندان را احاطه می کنند بر روی مولرهای اول یا دوم سمان می شوند. براکت ها بر روی سطوح فیشال دندانهای قدامی و پر مولر ها متصل می شوند.

_ بندهای ارتودنسی :

بندها که حلقه هایی از جنس فولاد ضد زنگ هستند به دور دندان منطبق شده و سمان می شوند.از دگوه ها، تیوب ها و گیره ها نیز برای نگه داشتن آرچ وایر و وسایل الاستیکی یا ارتجایی که باعث حرکت دندان می شوند استفاده  می گردد.

استفاده از جدا کننده Separator، قبل از بند گذاری : تماس های بین دندانی محکم، مانع قرار گیری صحیح بندها بر روی مولرها می شوند زیرا می بایست دندانها قبل از تطابق و جاگذاری بندها کمی از هم فاصله بگیرند.

جداکننده این هدف را تامین می کند. سه روش اصلی جداسازی شامل استفاده از سیم برنجی، فنرهای جداکننده فولادی و رایجترین روش، جدا کننده های الاستومری است.

اصول جاگذاری هر سه وسیله یکسان است.یک هفته قبل از قرار دادن بند، جداکننده در مزیال و دیستال دندان مورد نظر قرار می گیرد تا با فشاری که وارد می کند در دو طرف آن فاصله ایجاد کند. در جلسه بعد، فضای لازم برای قرار دادن بند در اختیار می باشد.

 چسباندن بند:

سمان کردن بندهای ارتودنسی مشابه ترمیم های ریختگی است، تنها تفاوت موجود این است که بندهای ارتودنسی صرفا بر روی مینا سمان می شوند.

سمان گلاس آینومر یا پلی کربوکسیلات برای این منظور، بهترین انتخاب می باشند.

بعلاوه سمانی که برای چسباندن بند، مخلوط می شود می بایست غلیظ تر از سمانی باشد که برای اینله یا روکش درست می شود.

خارج کردن بند :

بندها با پلایرهای مخصوص خارج می شوند.بر آمدگی لاستیکی پلایر بر روی کاسپ دیستوباکال و لبه تیغه ای آن، در مقابل حاشیه باکوجینجیوالی بند قرار می گیرد.

سپس بند به آرامی به سمت بالا خارج می شود. در صورت لزوم، این کار در بعد مزیال و لینگوال هم تکرار می شود.

چسباندن براکت :

رایجترین نوع براکتها، انواع اج وایز هستند که برروی یک پایه فولاد ضد زنگ نصب شده و به مینای دندان متصل می شوند.این براکتها دارای چهار زائده می باشند که سیم اصلی مخصوص قوس فکی یا Arch Wire، داخل آن قرار گرفته و محکم می شود.

وسایل جانبی : این وسایل به بند و براکت اضافه می شوند تا اتصال آرچ وایر به دندان

را ممکن سازد. ترکیب این وسایل و آرچ وایر، نیروی لازم برای حرکت دندان را ایجاد می نماید. انواع  آن در زیر توضیح داده می شود:

_ زائده لوله ای شکل مخصوص اتصال هدگیر : لوله گردی است که معمولا بر روی بند مولر فک بالا قرار دارد. قوس داخلی دستگاه های Facebow، داخل آنها قرار می گیرد.

_ زائده لوله ای شکل اج وایز Edgewise Tube  : لوله مستطیل شکلی است که آرچ وایر داخل آن قرار می گیرد و نسبت به سطح آرچ وایر، جینجیوالی تر است و بر روی سطح فیشال مولرهای اول فک بالا و پایین تعبیه می گردد.

_ قلاب لبیالی : قلابهایی هستند که بر روی  سطح فیشال بندهای مولر اول و دوم هر دو فک قرار می گیرند و الاستیکهای بین قوسی را  نگه می دارند.

_ اتچمنت های قوس لینگوال :

پوششها و براکتهایی هستند که در قسمت لینگوالی بندها قرار دارند تا به ثبات قوس برای تقویت انکوریج وحرکت دندان کمک نمایند.

آرچ وایر :

آرچ وایر بعنوان الگویی برای تغییرات قوس دندانی، بکار می رود.

هنگامیکه آرچ وایر در جای خود قرار گرفته و محکم می شود. نیروی ناشی از آن از طریق براکت به دندان منتقل می شود.آرچ وایرها، در اندازه های مختلف بصورت دایره، مربع و بهم پیچیده در دسترس می باشند. این ارتودنتیست است که تصمیم می گیرد کدام سیم بر اساس مرحله درمان و نوع حرکت لازم، می بایست استفاده شود. خم کردن آرچ وایر نیروی لازم را به دندانها وارد می کند تا به موقعیت مطلوب حرکت کنند.

اندازه گیری آرچ وایر : آرچ وایرهای از قبل آماده شده که بصورت نعل اسب شکل داده شده اند، قبل از جاگذاری در دهان اندازه می شوند. این سیم می بایست آنقدر بلند تا کمی پیش از قسمت انتهایی لوله باکال بندهای مولر گسترش یابد اما در عین حال باعث آسیب به بافتهای دهانی بیمار نشود. لذا سیم بر روی کست تشخیصی بیمار قرار داده شده و اندازه گیری می شود.

بستن و  محکم کردن آرچ وایر :

هنگامیکه آرچ وایر را در محل قرار می دهیم باید آن را محکم کنیم تا در آن جا بماند. برای این کار از چهار نوع لیگاچر می توان استفاده کرد.

لیگاچر وایر : سیمهای نازکی هستند که به دور براکت پیچیده می شوند تا آرچ وایر را در جای خود نگه دارد.

Elastomeric Ties، از جنس پلاستیک یا الاستیک است که در رنگهای مختلفی در دسترس می باشد.

Elastic chain، حلقه های گردی هستند که بدنبال هم، زنجیره ای را تشکیل داده اند به شکل O بوده و برای بستن فضای بین دندان ها یا تصحیح موقعیت دندان های چرخیده استفاده می شوند.

Continuous Wire، عموما برای بستن فضاها استفاده می شود و یا جایی که می خواهیم دو یا تعداد بیشتر از دندانها را به همدیگر ببندیم.

الاستیکها :

از الاستیکها بعنوان بندهای لاستیکی نام برده می شود.که همزمان به قوس بالا و پایین متصل شده و حرکات دندانی را باعث می گردند.

بر اساس نوع حرکت مورد نیاز، ارتودنتیست معین می کند که الاستیکها را کجا و چه موقع قرار دهد.نحوه گذاشتن و خارج کردن آنها هم به بیمار آموزش داده می شود.

هد گیر :

یکی دیگر از وسایلی که در درمان با وسایل ثابت مطرح می باشد هد گیر است، که جهت کنترل رشد و حرکات دندانی استفاده می شود.هدگیر از دو قسمت تشکیل شده است.

فیس بو Face_Bow، این وسیله برای تثبیت یا حرکت دیستالی مولر اول و ایجاد فضای بیشتر در قوس استفاده می شود.قسمت داخلی دهانی فیس بو به داخل تیوب باکالی مولرهای اول فک بالا منطبق می شود و قسمت خارجی کمان به بخشی که ایجاد کشش می نماید متصل می گردد.

 Traction Device، این وسیله برای ایجاد نیروی خارج دهانی جهت دستیابی به نتیجه درمانی مطلوب استفاده می گردد. دارای چهار نوع  می باشد : High Pull ، سرویکال یا گردنی،Combination ، یا ترکیبی، Chin Cap

بهداشت دهانی و دستورات غذایی

بهداشت دهانی، وسایل ارتودنسی منجر به افزایش تجمع و به دام افتادن پلاک و خرده های غذایی می شوند، که مسواک زدن را مشکل تر می سازد. لذا بهداشت دهانی خوب در ضمن این درمان ضروری می باشد.

Retainer، مرحله نگهداری

ممکن است بیمار تصور کند که پس از خروج وسایل ارتودنسی ثابت از دهان او، درمانش به پایان رسیده است اما در واقع یک مرحله مهم دیگر پیش روست.

برای نتایج عالی و پایداری درمانهای ارتودنسی موقعیت دندانها و روابط اکلوزالی می  بایست بتدریج اصلاح و ایجاد شود نه ناگهانی و سریع.

فاز نگهداری به دلایل زیر ضرورت می یابد :

_ به بافتهای لثه ای و پریودنتال زمان کافی جهت بهبود تغییراتی که در طی درمان

اتفاق افتاده است را میدهد.

_ تغییراتی را که در اثر رشد ایجاد می شود را کنترل می کند.

Positioner، یک وسیله ساختگی از جنس لاستیک یا اکریل نرم است که پس از درمان ارتودنسی بر روی دندانهای بیمار منطبق می شود. این وسیله دندانها را در موقعیت مطلوب حفظ کرده و به استخوان آلوئول اجازه می دهد تا قبل از استفاده بیمار از Retainer ,، به بازسازی حکایت خود در اطراف دندانها بپردازد.

Retainer، وسیله ای است که در اکثر موارد پس از درمانهای ثابت و ارتودنسی استفاده می شود و پس از برداشت بندهای ارتودنسی، دندانها را بطور غیر فعال در موقعیت جدیدشان نگه می دارد.

همچنین این وسیله برخی حرکات دندانی را باعث می شود، مثل بسته شدن فضای حاصل از خروج بندها و کنترل نیروها.